Skip to main content

کتیبه دوزی عبارتست از نوشته‌‌ای که بر سر در ورودی یا دیوار کاخ ها و مساجد و اماکن متبرکه یا بر بدنه کوه با انواع خط شکل گیرد  و آذین بیند.

در هنرسوزن دوزی دوخت کتیبه به دوختی اطلاق می شود که در آن طرح‌هایی از آیات قرآن و اسماء خداوند و ائمه اطهار و اشعار به شیوه های مختلف با خط دوخته شوند. مواد اولیه مورد استفاده در دوخت کتیبه سرمه و مروارید، پولک و منجوق، سنگ، ملیله ، گلابتون و نقده می باشد.

برای برجسته نمودن نوشته ها در کتیبه دوزی از پشم شیشه در زیر کار استفاده می شود و علاوه بر آن دوخت کتببه غیر از مواد گفته شده ؛ با انواع نخ و همراه با دوخت ژور؛ نیز قابل اجرا می باشد.

در این بخش نمونه آموزشی بسیار زیبایی از دوخت کتیبه با سرمه را می بینید.  این نمونه آموزشی زیبا با سرمه و به صورت برجسته توسط خانم سلیله احمد پور، از آموزشگاه شب افروز؛ دوخته شده است.

کتیبه دوزی با سرمه

برودری دوزی یا بریده دوزی،نیز مانند دیگر حرفه های سوزندوزی از ویژگی های خاصی برخوردار می باشد و بیشتر به دلیل استفاده از نخ همرنگ و یا هماهنگ، طرفداران خاصی نیز دارد. پارچه مورد استفاده در برودری معمولا کتان و به رنگ سفید می باشد. این دوخت معمولا به سه صورت عمده اجرا می شود.

یک – گاهی در میان بخش یا بخشهایی از میانه طرح ها مانند وسط جقه ها و یا وسط گلها و برگ ها، استفاده می شود. پس از برش پارچه و دوخت برودری به شیوه افقی دوزی، عمودی دوزی، مورب دوزی و تارعنکبوت دوزی؛ دور تا دور قسمت برش شده را کردونه می کنیم تا از پاره شدن پارچه جلوگیری شود.

برودری دوزی،شبکه دوزی و ژور دوزی- سوزندوزی شب افروز

دو – گاهی هم سرتاسر فضای طرح با استفاده از بند کشی و رعایت اصول و تکنیک های دوخت برودری، بریده دوزی و دوخت برودری ، اجرا می شود. این روش معمولا بسیار پر کار و نیز پر هزینه می باشد. زیرا اجرای دوخت در سرتاسر طرح باید با دقت ، ظرافت و با حوصله و سلیقه؛ انجام شود.

برودری دوزی،شبکه دوزی و ژور دوزی- سوزندوزی شب افروز

سه – نوع سوم که در واقع تلفیقی از دو نوع برودری بالا می باشد، پیشرفته تر بوده و باید با درجه مهارت بالاتری اجرا شود؛ تا سوزن دوزی زیبایی و ظرافت لازم را حفظ و استاندارد های لازم را داشته باشد.

برودری دوزی،شبکه دوزی و ژور دوزی- سوزندوزی شب افروز

معمولا به هنگام دوخت برودری، بخشهایی از طرح به دوخت کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی؛ اختصاص می یابد . این بخشها بسته به نظر سوزندوز متفاوت می باشد و حتی می تواند نباشد و به جای دوخت سایه روشن ، تمام طرح با کردونه دوزی پر شود.

به هر صورت، دوخت سایه روشن طرح را زیباتر و عمیق تر می نماید. در تصاویر زیر وسط بته جقه به کمک دوخت برودری تزیین یافته و پس از کردونه دوزی دور تا دور طرح از دوخت ساقه نیز استفاده شده است.

گفتیم که در برودری دوزی معمولا از نخ هم رنگ استفاده می کنند و استفاده از رنگهای متضاد و تیره کمتر معمول می باشد، اما غیر ممکن هم نیست . درست مانند تصاویری که در این قسمت می بینید. این تصاویر شامل بخش هایی از برودری است که بر روی یک رومیزی در کارگاه سوزندوزی شب افروز؛ اجرا شده است.

برودری دوزی،شبکه دوزی و ژور دوزی- سوزندوزی شب افروز