Skip to main content

سرمه دوزی، ذغره دوزی و یا پولک و منجوق دوزی و… به صورت سنتی، معمولا روی پارچه ترمه انجام می شود و البته نام گذاری در این موارد عمدتا به نوع مواد اولیه ای مختص می شود که به کمک آن سوزندوزی روی پارچه ترمه، اجرا می شود و به آن سرمه دوزی روی ترمه، پولک دوزی روی ترمه و…..و…. می گویند. ولی مفهوم متداول تری نیز برای سوزندوزی روی ترمه وجود دارد و آن ترمه دوزی می باشد.

پارچه ترمه را به دو شکل می توان در بازار یافت. نوع عمده تر پارچه ترمه،  دارای طرحی یکنواخت در سر تا سر پارچه  می باشد که بر حسب سلیقه و متراژ مورد احتیاج، توسط افراد برای مصارف گوناگون؛ خریداری و مورد استفاده قرار می گیرد . در مقابل، نوعی از پارچه ترمه نیز در بازار یافت می شود که به آن ترمه قالبی می گویند. ترمه های قالبی در شکل و اندازه های متفاوت مانند گرد، مربع و یا مستطیل و.. در بازار یافت می شوند. بر روی ترمه های قالبی، به طور کلی طرح ها، کاملا قالب گونه و برای مورد خاصی از مصرف در نظر گرفته شده است.

پولک دوزی روی ترمه قالبی- آذر ساسانی نژاد

پارچه ترمه به هر دو شکل، چه به صورت متری و چه به صورت قالبی، در حرفه های سرمه دوزی و پولک و منجوق دوزی و…. می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اما در استفاده از پارچه ترمه قالبی، در نظر گرفتن طرح و نقش موجود و قالب ارائه شده روی خود پارچه ترمه اولویتی را جهت نقش اندازی روی پارچه مطرح می کند و تا آنجا که ممکن باشد و قالب طرح را تحت تاثیر قرار ندهد نقش اندازی امکان پذیر می باشد. در غیر این صورت استفاده از طرح و نقش موجود روی پارچه ترمه، اولویت اول جهت سوزندوزی می باشد.

پولک دوزی روی ترمه قالبی- آذر ساسانی نژاد

در تصاویر این بخش نمونه ای از دوخت پولک و منجوق دوزی را بر روی پارچه ترمه قالبی ( مربع )می بینید که با استفاده از خطوط اصلی پارچه ترمه، تکنیک های دوخت پولک و منجوق دوزی، جهت سوزندوزی روی آن انتخاب شده است. سوزندوزی روی این پارچه ترمه قالبی توسط خانم آذر ساسانی نژاد از آموزشگاه شب افروز، اجرا شده است. تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا را می توانید با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و از دیدن آن لذت ببرید.

پولک دوزی روی ترمه قالبی- آذر ساسانی نژاد

من راز آن ترانه ام که در میان دستهای تو  همراه با رشته های مروارید، سنگ و منجوق؛ نغمه های مهربانی سروی را با کاوش سوزن از دل ترمه، می رویانم.

 نمونه آموزشی بسیار زیبایی از دوخت سرمه، مروارید و ذغره دوزی را بر روی پارچه ترمه در تصاویر می بینید که توسط خانم مریم رفیعی، از آموزشگاه شب افروز؛ سوزن دوزی شده است.

سرمه و مروارید دوزی - مریم رفیعی

خانم مریم رفیعی طرحی از یک جقه بزرگ را با دو جقه کوچک تر در دو طرف جقه کوچک، بر روی پارچه ترمه قرار داده و  با استفاده از تکنیک های مختلف دوخت ذغره و سرمه ، آن را با سلیقه و مهارت به کمک سرمه و مروارید و پولک؛ سوزن دوزی نموده است. برای دوخت وسط دو جقه طرفین از حصیری فشرده و برای دوخت قسمت پایه جقه از دوخت آجرچین استفاده نموده است. جهت دوخت خطوط اصلی جقه ها نیز از ذغره گره دار استفاده شده و دوخت برگ نیز، توپر دوزی برجسته وسایه روشن  می باشد.

تصاویر بیشتری از این سرمه دوزی زیبا می توانید در نشانی زیر بیابید.

سرمه و مروارید دوزی - مریم رفیعی