Skip to main content

کمی پیش تر گفتیم که مرصع  دوزی به نوعی از دوخت های سنتی ایران گفته می شود که در آن، از مواد تزیین کننده جهت جلوه دادن به طرح ، مانند انواع مروارید، پولک، ملیله، منجوق، سنگ های اصلی چون فیروزه و عقیق و حتی جواهراتی چون طلا و نقره و در رنگ ها و شکلهای مختلف همراه با نخ هماهنگ از جنس طلا و نقره و گلابتون؛ مورد استفاده قرار می گیرد. این دوخت اغلب اوقات بر زمینه اصلی پارچه به دو شیوه ساده و یا برجسته ارائه می شود . ولی گاهی اجرای این تکنیک به شیوه آزاد و سه بعدی، نیز اجرا می شود یعنی ابتدا بخش های مختلف طرح دوخته و در کنار هم قرار می گیرند و تصویر واحد و بدون اتصالی را بر زمینه پارچه ایجاد می نمایند. آنگاه این طرح واحد بر هر زمینه ای دقیقا مانند یک پنل سوزندوزی و یا گل یقه، قابلیت اتصال می یابد.

در تصویر زیر نمونه دوخته شده ای از این شیوه را در دوخت طرحی از پروانه به شیوه مرصع آزاد می بینید که توسط خانم مریم پورکیا اجرا شده است. مرصع دوزی آزاد این پروانه بر روی پارچه ساتن و با استفاده از تکنیک های ذغره و سرمه، دوخته شده و بر زمینه ای از پارچه ترمه در یک تابلوی سرمه دوزی، نقش آفرینی دلنشینی را ارائه نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و ماندگار بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

مرصع دوزی آزاد- مریم پورکیا

یکی از کاربرد های خوب شرابه دوزی، استفاده از آین دوخت در میانه گل ها و یا مغز گل می باشد. به این صورت که سوزن را از از وسط دایره گل، بیرون می کشیم و تعدادی منجوق به آن می کشیم. آنگاه یک منجوق را نگهداشته، سوزن را از میان دیگر منجوق ها عبور می دهیم  و دوباره نزدیک نقطه اول؛ به زیر می بریم .  با تکرار دوخت فضای وسط گل کامل می شود و شرابه ا به صورت آویزان از میانه گل دیده می شوند.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت شرابه را در تابلوی خانم شهربانو افشون می بینید که با منجوق زرد و قرمز در میانه گلی به رنگ بنفش اجرا شده است. گل بنفش دوخته شده در این تصویر، به شیوه برجسته دوزی با منجوق به همراه سایه روشن دوزی در 3 رنگ؛ یک نمونه بسیار خوب از سایه روشن دوزی با منجوق نیز می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شرابه دوزی و مغز گل- شهربانو افشون