پرش به محتوای اصلی

بته جقه یکی از نقوشی است که در طول تاریخ و تا کنون، همواره زینت بخش آثار هنری ایران زمین و بخصوص سوزندوزی ایرانی بوده و در بسیاری از حرفه های مرتبط با دوخت، نقش پر رمز و راز و بی بدیل خودش را به خوبی ایفا نموده است. عادی ترین نام این طرح نزد ایرانیان بته (بوته)می باشد که به معنای یک دسته برگ است و البته این طرح را با نام های دیگری مانند بته جقه، بته سرکج و بته درویشی نیز می شناسند.

 بته ها نیز در طول زمان و توسط هنرمندان مختلف تغییر شکل یافته و کم کم پیشرفته تر شده و تکامل بیشتری یافته اند و از حالت ساده دور شده به تبع آن نام های متفاوت دیگری یافته اند. نامهایی همچون بته میری(کاج کوچک)، بوته ترمه‌ای (كاج متوسط)، بوته خرقه‌ای (كاج بزرگ)، بوته بادامی (كاج بادامی شكل) و بوته جقه‌ای (كاج بزرگی كه یك كاج كوچك از آن بیرون آمده) و البته همه و همه انواع جقه ها زیبا و در انواع سوزندوزی بسیار پرکاربرد هستند.

در تصویر زیر طرحی از یک بته جقه بسیار زیبا را می بینید که در حرفه پولک و منجوق دوزی توسط خانم خدیجه اصغری، شکل و هویت یافته است. این جقه بسیار زیبا با گل برجسته ای از منجوق با رنگ آبی فیروزه ای در مرکز و بر پارچه مخمل به همراه منجوق های نباتی و قرمز و مرواریدهای سپید؛ جلوه دلنشینی ایجاد نموده و می تواند به تنهایی نقشی از زیبا سازی در گوشه ای از خانه بیافریند و در حافظه تاریخ نیز، ماندگار شود. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

طرح بته جقه و سوزندوزی- خدیجه اصغری

دوخت چروک یکی از تکنیک های بسیار خوب برای پرکردن سطوحی از طرح می باشد که وسیع تر هستند و یا به عمد، می خواهیم کاملا دیده شوند؛ می باشد. معمولا در این موارد برای چروک نمودن طرح از تور حریر، پارچه های حریر، دانتل و نوارهای ساتن و به طور کلی هر پارچه نازک اعم از طرح دار و یا بدون طرح استفاده می شود. برای این کار ابتدا تور را بر روی قسمت دلخواه به کمک سوزن و نخ ثابت می کنیم و در مسیر طرح با ایجاد چین وچروک یا پیله هایی منظم و غیر منظم، در راستای طرح؛ تور را همراه با مروارید و منجوق می دوزیم. ایجاد نظم در لابلای چین و مروارید کاملا منظم نیست و در عین حال نیز از نظم  خاصی تبعیت می کند تا چشم نواز بودن طرح کاملا حفظ شود.

در تصویر زیر نمونه ای از ایجاد چروک بر روی یک گل را می بینید که توسط خانم هنگامه پورنوروز، اجرا شده است. برای این دوخت از تور حریر یاسی رنگ به همراه مروارید متناسب با آن استفاده شده است و همانطور که در طرح نیز می بینید بسیار زیبا و با سلیقه دوخته شده و کاملا در فضای تابلو، دیده می شود. تصاویر بیشتری از این گل را می توانید با کلیک بر روی کلمه نشانی ببینید.

دوخت چروک با مروارید و منجوق- هنگامه پورنوروز