Skip to main content

یک طرح زیبا برای سوزندوزی شمابه  تنهایی زیبایی نمی آفریند. اگر چه میتواند در آفرینش زیبایی روی سوزندوزی شما تأثیر داشته باشد، اما کفایت نمی کند . زیرا طرح های بسیار زیبایی را گاه شاهد هستیم که در دوخت نا زیبا جلوه می کنند . و گاهی نیز شاهد هستیم که طرح نه تنها زیبا بنظر نمی آید بلکه از هم گسسته و بی قاعده می باشد. اما سوزندوز ماهر می تواند مهارت و  زیبایی درونش را در هر طرحی بیامیزد و نقش آفرینی نماید.

گلدوزی روی بافتنی نیز از این نوع سوزندوزی می باشد که همیشه برای اجرای آن لازم نیست طرح و نقش خاصی داشته باشیم. می توانیم از طرح موجود روی خود بافتنی استفاده کنیم. به عنوان مثال یک بلوز کاملا ساده و یا ساده  با طرح بافت چهارخانه  و یا لوزی فرصت مناسبی برای گلدوزی و یا هر نوع سوزندوزی دیگر مانند پولک، سرمه، مروارید، ملیله و…… به وجود می آورد.

در تصاویر زیر دو نمونه از گلدوزی روی دو بلوز بافتنی با طرح بافت لوزی را، می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. گلدوزی روی این بافت ها در سرتاسر هر دو بلوز و در میان تمام لوزی ها ؛ ادامه یافته و نقش یکسانی را به نمایش گذاشته است.

برای گلدوزی روی بافتنی ها می توانید از نخ های عمامه ، کانواهای ظریف استفاده کنید. تلفیقی از این دو نوع نخ هم می تواند بکار گرفته شود. انتخاب نوع تکنیک به سلیقه و میزان وقتی که سوزندوز مایل است روی کار، اجرا نماید بستگی دارد. اما نکته مهم در اینجاست که بسیاری تکنیک های بنیادی و اصولی سوزندوزی در اینجا میتواند بکار گرفته شود.

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز 

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

تقریبا بیشتر کسانی که دستی در کار سوزندوزی دارند بر این باور قرار دارند که، همیشه اولین  تصمیم؛ برای گلدوزی کردن انتخاب طرح و نقش مناسب می باشد. و اینکه الگوی مناسبی برای  اجرای کار سوزندوزی داشته باشیم.

اما به عقیده من بدون داشتن طرح و نقش خاص هم میتوان دوخت سوزندوزی را اجرا نمود. فقط کافی است که با تکنیکهای دوخت اندکی آشنا باشیم . حتی دانستن  یک یا دو نوع از تکنیک های دوخت سوزندوزی می تواند مقصود ما را برآورده سازد.  زیرا آن چه که فضای کار را زیبا می سازد ، فقط در اختیار داشتن طرح و نقشی زیبا نیست . شناخت رنگ ، جا گذاری مناسب طرح، انتخاب تکنیک مناسب دوخت با نوع  تولید و نحوه کاربری آن ،نخ مورد استفاده در سوزندوزی و….. و… به همراه موارد دیگری که هرکدام در جای خود قابل بحث و بررسی می باشند، ضروری می باشد.

در این قسمت دو بافتنی را ملاحظه می کنید که بافت ساده دارند. اما روی آن کار گلدوزی اجراشده است.

اولین بافتنی با دوخت ۳ گل ملیله ا ی یا روکوکو در وسط از قسمت انتهای هفت یقه شروع شده و با دوخت پر به صورت پراکنده سرتاسر سطح بافتنی پوشیده شده است. درون دوخت پر با  گره فرانسوی پر شده تا تداعی شاخه گل داشته باشد. در فواصل منظم از مروارید قرمز استفاده شده است.

رنگها بسته به سلیقه و رنگ بافتنی می تواند تغییر نماید.برای اجرای منظم کار می توانید  از صابون خیاطی در فواصل منظم اما دلخواه استفاده نمایید تا دچار سردرگمی نشوید. و بدانید که در کدام علامت چه دوختی باید اجرا شود. 

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

دومین بافتنی با  کشیدن  یک هفت به کمک صابون خیاطی برای دوخت آماده می شود. در انتهای هفت یگ گل رز کوچک بدوزید. سپس فواصل دوخت را روی خود بافتنی علامت گذاری نموده از دوخت رز کوچک استفاده کنید. در طرفین رز های کوچک از برگ ریز با دوخت تیغ ماهی استفاده کنید. درون زاویه هفت به طرف یقه را با دوخت پروانه ای  توپر گلدوزی کنید تا فاصله خالی را پر نمایید. برای حاشیه های دور یقه می توانید از دوختهای مختلف بنیادی سوزندوزی بهره گیرید . این کار یعنی دوخت حاشیه دور تا دور یقه زیبایی کار را افزون می نماید.

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

حرفه های مختلفی از دوخت، جهت تزیین و سوزندوزی روی بافتنی ها وجود دارد. از جمله پر کاربرد ترین این حرفه ها، می توان به حرفه گلدوزی روی بافتنی اشاره نمود .

گلدوزی روی بافتنی نیز به روش های مختلفی اجرا می شود و سوزندوز بسته به سلیقه  افراد و به تناسب نوع تولید می تواند روش مناسب را برای این کار برگزیند و استفاده نماید. متداول ترین روشی که همیشه و با هر سلیقه ای کارآ می باشد، روش گلدوزی با استفاده از طرح روی بافتنی می باشد.

 اولین مرحله برای شروع گلدوزی روی بافتنی،  انتخاب طرح و انتقال آن بر روی بافتنی می باشد. برای این کار ابتدا طرح مورد نظر را روی لایی چسب ( قسمت بدون چسب)، نایلون ظریف،کاغذ، تور ارگانزا،و… می کشیم و با کوک در پشت بافتنی و جای مورد نظر  ثابت می نماییم. سپس با دوخت کوک طرح را به روی بافتنی منتقل و گلدوزی را شروع می کنیم.

برای گلدوزی روی بافتنی می توانید از نخ دمسه ، عمامه ، نخهای فانتزی ، کاموا ی ظریف هم استفاده کنید. در این نمونه از نخ عمامه کلافی استفاده شده است.

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

از یک قسمت دلخواه شروع به دوخت نمایید. ساقه ها می توانند گزینه مناسبی برای شروع باشند. زیرا پس از دوخت ساقه ها معمولا طرح شکل می یابد. پس از آن دوخت گل ها شروع می شود. دندان موشی کوتاه و بلند گزینه مناسبی در اینجا می باشد . بعد از دوخت لبه های گلبرگ، سایه روشن دوزی اجرا می شود تا گل به واقعیت نزدیک تر شود. دوخت مرکز گل نیز عمدتا با گره فرانسوی تو پر شکل می گیرد.

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

پس از اتمام کار  لایی چسب، کاغذ یا نایلون اضافه ( به طور کلی هر چیزی که برای انتقال طرح روی بافتنی مورد استفاده قرار داده اید)؛ را از دور تا دور طرح جدا نمایید. سپس بافتنی را در قسمت گلدوزی شده نم دار نموده با استفاده از پارچه کمکی به عنوان رو اطویی آن را با درجه مناسب ،اطو کنید.

شما نیز می توانید با اندکی حوصله و سلیقه سوزندوزی زیبایی روی بافتنی خودتان داشته باشید و از پوشیدن آن لذت ببرید. تصاویری از سوزندوزی روی بافتنی  با نخ عمامه را در اینجا می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. جهت دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

روش های گلدوزی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

در تزیین روی بافتنی ها، گاهی به نقش و طرحی خاص و یا دوخت ویژه ای نیاز نداریم و می توانیم از خود بافت و سوراخ های ایجاد شده در روی بافت؛ جهت مسیر دوخت های تزیینی استفاده نماییم.

در تصویر زیر نمونه ای از بافت را می بینید که در کارگاه سوزن دوزی شب افروز، بدون دوخت و صرفا با رد نمودن نخ کانوا از مسیر سوراخ های بافت؛ سوزن دوزی شده است.

جهت تزیین روی این بافتنی از دو رنگ کانوای تزیینی به رنگ های سورمه ای و بنفش، استفاده می کنیم. به این صورت که، ابتدا نخ سورمه ای را به سوزن می کشیم و نخ را در مسیرسوراخ های بافت؛ به روش زیگزاگ عبور می دهیم . سپس همین کار را با رنگ بنفش، در جهت مخالف اجرا می کنیم تا مسیر های بافت تکمیل شود.

چنانچه در تصویر کامل شده طرح می بینید، این روش در عین سادگی  و راحتی در اجرا، زیبایی و جلوه بلوز بافتنی را نیز افزون نموده است. شمامی توانید تصاویر مرتبط و بیشتری از تزیین روی بافتنی را در این نشانی بیابید.

تزیین روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

به طور کلی در سوزن دوزی ها، دوخت دندان موشی در امتداد یک دایره را چرخ و فلک میگویند. به گونه ای که خطوط دندان موشی به عنوان شعاع های آن دایره دوخته می شوند. چرخ و فلک معمولا به  شیوه های مختلف قابل اجرا می باشد. اما دو شیوه زیر متداول ترین کاربرد چرخ و فلک در سوزن دوزی می باشند.

در یکی از این شیوه ها دقیقا مرکز یک دایره به عنوان مرکز چرخ و فلک و شعاع های دایره به عنوان خطوط اصلی دوخته می شوند. در نوع دیگری از چرخ و فلک دو دایره متحدالمرکز را در نظر می گیریم و به گونه ای شعاع های دایره بیرونی را می دوزیم که هر بار سوزن روی دایره درونی و حد فاصل میان دو دایره دندان موشی را شکل دهد .

چرخ و فلک می تواند در اندازه و شیوه های مختلف به صورت پراکنده و گاه در کنار هم مجموعه ای از گل های کوچک را در میان سوزندوزی ها به وجود آورد. مانند تصاویر زیر:

دوخت چرخ و فلک - سوزندوزی شب افروزدوخت چرخ و فلک - سوزندوزی شب افروز

 

بنفشه ها راز های نهفته زیادی را در میان سایه روشن های گلبرگ هایشان عیان می سازند. سایه روشن های زیبایی که به تمام، جان مایه حیات یک سوزن دوز هستند و حرمت ثانیه های یک زندگی.

سوزن دوزی زیبایی از طرح دو بنفشه را، در تصاویر زیر می بینید که توسط خانم فاطمه تقی زاده از آموزشگاه شب افروز؛ بر پارچه ای سپید دوخته شده است. بنفشه هایی با سایه روشن هایی بسیار زیبا و گاهی متفاوت . گویی تار به تار، نخ ها و کوک ها ی این بنفشه حرفی برای گفتن دارند و  و ثانیه هایی برای ماندن.

تصاویر بیشتری از این سوزن دوزی زیبا را می توانید در این نشانی  بیابید.

گلدوزی بنفشه- سوزندوزی شب افروز

گلدوزی بنفشه- سوزندوزی شب افروز

هر طرحی از گل دوزی شاید برای اجرای سوزن دوزی روی کانوا مفید نباشد. اما یک سوزن دوز به خوبی قادر است که طرح ها را بر مبنای نوع پارچه و فضای مورد نظر برای اجرای سوزن دوزی، با اندکی تغییر مورد استفاده قرار دهد.

در نوشته های قبل طرحی از گلدوزی روی کانوا را دیدید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز؛ اجرا شده بود و اینک خود طرح در دسترس شما می باشد . در صورت تمایل می توانید آن را دانلود و مورد استفاده قرار دهید. تصاویر بیشتری از این طرح گلدوزی شده روی  کانوا را می توانید در این نشانی بیابید.

گلدوزی روی کانوا- سوزندوزی شب افروز طرح گلدوزی روی کانوا- سوزندوزی شب افروز

گل های فرفره ای را به روش های مختلفی می توان دوخت . عمده ترین روش هایی که می توانید این گل ها را بدوزید، استفاده از تکنیک دوخت ساتن و  دندان موشی می باشد.

گل فرفره ای-سوزندوزی شب افروز

در اینجا نمونه ای از دوخت یک گل فرفره ای را با دوخت دندان موشی می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، بر روی یک بلوز بافتنی دوخته شده است.

گل فرفره ای-سوزندوزی شب افروز

دگمه ها همیشه برای بستن تکه های لباس به یکدیگر و یا همراهی با تکه دوزی و چهل تکه دوزی به کار نمی روند، بلکه کاربردهای متعدد دیگری نیز دارند. گاهی قرار گرفتن یک دگمه در میانه یک گل، می تواند جلوه ای دلنشین بیافریند. جلوه ای دلنشین و زیبا که می تواند با همراهی اندکی از دوخت گلدوزی برزیلی و با استفاده از نخ کانوای فانتزی، هم چون نگینی در فضای لباس بدرخشد و زیبایی بیافریند.

درتصاویر زیر نمونه ای از همراهی دوخت دگمه با گلدوزی برزیلی را می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز و بر روی بافتنی اجرا شده است.

جهت دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دگمه دوزی- سوزندوزی شب افروز

دگمه دوزی- سوزندوزی شب افروز

ابتدا دایره ای را در ذهن یا بر پارچه ترسیم می کنیم و آنگاه یک دانه مروارید، یا یک عدد سنگ درست در مرکز دایره و در محل دلخواه، جهت دوخت گل؛ می دوزیم و آنگاه شلال هایی نامنظم را به صورت بلند و کوتاه پیرامون این دایره فرضی می دوزیم . به این ترتیب یک گل قاصد شکل می گیرد.

دوخت گل قاصد- سوزندوزی شب افروز

اگر دوخت شلال های پیرامون دایره به صورت منظم، دوخته شود؛ به آن دوخت شعاعی نیز می گویند. به هر صورت این دو دوخت گزینه هایی بسیار مناسب برای افرادی می باشد که اصلا سوزندوزی بلد نیستند و می خواهند سوزن  و نخ به دست گرفته و بر روی لباس  و یا هر چیز دیگری سوزن دوزی نموده و لذت این هنر دلنشین و چشم نواز را تجربه نمایند.

در این قسمت نمونه ای از این دوخت را بر روی یک بلوز بافتنی می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده است. جهت دیدن تصاویر بیشتری از این بافتنی زیبا بر روی کلمه  نشانی کلیک نمایید.

دوخت دوخت گل قاصد- سوزندوزی شب افروز

برای دوختن گل داودی از تک زنجیره به صورت شعاعی در پیرامون یک دایره استفاده می شود به گونه ای که تمام زنجیره ها از مرکز دایره یا وسط گل به سمت بالا قرار گرفته باشند. پس از دوخت هر زنجیره بر روی آن یک بست می زنیم تا ثابت بماند و آنگاه زنجیره های بعدی و بعدی را می دوزیم تا دایره کامل شود.

گل داودی دوبل- سوزندوزی شب افروز

نحوه دوختن داودی دوبل نیز دقیقا مانند داودی ساده می باشد، با این تفاوت که هر بار دو زنجیره یکی کوچک تر و دیگری بزرگ تر؛ داخل هم قرار می گیرند .

نمونه دوخته شده داودی دوبل را در اینجا  و بر روی یک بلوزبافتنی می بینیدکه در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده است.گل داودی دوبل- سوزندوزی شب افروز

گل داودی دوبل- سوزندوزی شب افروز

این دوخت به نام های دوخت تزیینی با گره، دوخت ملیله ای، دوخت ریشـــه ملیلــه ای، و گره ایرانی نیز مشهور است. و جهت تزیین مرکز گلهای کوچک و ظریف و برجسته بکار می رود. طرز کار به این شکل است که سوزن را از میان پارچه بیرون می آوریم و با فاصله ۵الی ۶ میلیمتر دوباره داخل پارچه میکنیم. آنگاه بدون آنکه از پارچه بیرون آوریم۱۰ الی ۱۲ بار یا بیشتر بسته به ضرورت نخ را دور سوزن می پیچانیم و سپس از پارچه بیــرون می آوریم.

روکوکو یا گره ایرانی- سوزندوزی شب افروز

نمونه دوخته شده گره ایرانی را در اینجا  و بر روی یک بلوزبافتنی می بینیدکه در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده است.

روکوکو یا گره ایرانی- سوزندوزی شب افروز روکوکو یا گره ایرانی- سوزندوزی شب افروز

گفتیم که دندان موشی یکی از انواع دوخت های بسیار اساسی و کاربردی در سوزن دوزی می باشد. این دوخت در عین کاربردی بودن تنوع زیادی نیز در اجرا به همراه دارد . از جمله این تنوع ها می توان به دندان موشی کوتاه و بلند اشاره نمود. این نوع از دوخت دندان موشی در گلدوزی روی بافتنی  و سرمه دوزی بسیار کارآ و پر کاربرد می باشد.

دندان موشی کوتاه و بلند- سوزندوزی شب افروز

در اینجا نمونه آموزشی زیبایی از این نوع دوخت دندان موشی را، می بینید که توسط خانم فاطمه آل ابراهیمی، از آموزشگاه شب افروز؛ سوزن دوزی شده است. این نمونه روی برگ های زیر جقه و با کمک سرمه ساده و تراش، دوخته شده است.

دندان موشی کوتاه و بلند در سرمه دوزی
دندان مشی کوتاه و بلند در سرمه

دوخت  دندان موشی  کاربرد های بسیار زیادی دارد . از جمله کاربرد های دوخت دندان موشی می توان به دوخت انواع گل ها  و برگ ها با دنـدان موشی بر روی بافتنـی ها اشاره نمود. استفاده از این دوخت بر روی بافت ها به هنگام گل دوزی با دست، کمک موثری برای تنظیم و تصحیح لبه های دوخت به هنگام اجرای سوزن دوزی، ایجاد می نماید و این نکته مهمی در دوخت اکثر گل ها و برگ ها می باشد. از طرفی اجرای این دوخت امکان سایه روشن دوزی را نیز از میان نمی برد.

دوخت دندان موشی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز

نمونه زیبایی از دوخت دنـدان موشی را مـی بینید که بر روی یک بلوز بافتنی و در کـارگـاه سوزن دوزی شب افروز، اجرا شده است. برای دوخت گلها در این نمونه زیبا از دندان موشی و نخ کانوا، استفاده شده است.

دوخت دندان موشی روی بافتنی- سوزندوزی شب افروز