Skip to main content

کمی پیش تر گفتیم که مرصع  دوزی به نوعی از دوخت های سنتی ایران گفته می شود که در آن، از مواد تزیین کننده جهت جلوه دادن به طرح ، مانند انواع مروارید، پولک، ملیله، منجوق، سنگ های اصلی چون فیروزه و عقیق و حتی جواهراتی چون طلا و نقره و در رنگ ها و شکلهای مختلف همراه با نخ هماهنگ از جنس طلا و نقره و گلابتون؛ مورد استفاده قرار می گیرد. این دوخت اغلب اوقات بر زمینه اصلی پارچه به دو شیوه ساده و یا برجسته ارائه می شود . ولی گاهی اجرای این تکنیک به شیوه آزاد و سه بعدی، نیز اجرا می شود یعنی ابتدا بخش های مختلف طرح دوخته و در کنار هم قرار می گیرند و تصویر واحد و بدون اتصالی را بر زمینه پارچه ایجاد می نمایند. آنگاه این طرح واحد بر هر زمینه ای دقیقا مانند یک پنل سوزندوزی و یا گل یقه، قابلیت اتصال می یابد.

در تصویر زیر نمونه دوخته شده ای از این شیوه را در دوخت طرحی از پروانه به شیوه مرصع آزاد می بینید که توسط خانم مریم پورکیا اجرا شده است. مرصع دوزی آزاد این پروانه بر روی پارچه ساتن و با استفاده از تکنیک های ذغره و سرمه، دوخته شده و بر زمینه ای از پارچه ترمه در یک تابلوی سرمه دوزی، نقش آفرینی دلنشینی را ارائه نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و ماندگار بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

مرصع دوزی آزاد- مریم پورکیا

تکنیک های مختلف دوخت و سوزندوزی ها به همراه خود کاربردهای متفاوتی را نیز در دوره های مختلف، تاریخ هنر هر سرزمین به همراه می آورند. کاربرد هایی که همواره متاثر از نوع پوشش، فرهنگ، آداب و رسوم و… و.. می باشند.  دوخت انواع پنل سوزندوزی شده جهت نصب در قسمت های مختلف لباس، یکی از این کاربرد ها می باشد که امروزه طرفداران بسیاری دارد. اما این کاربرد در گذشته تاریخ سرزمین ما نیز وجود داشته و نوع مصرف جدیدی نیست . بیشترین استفاده از پنل ها در سر آستین و یقه می باشد و سوزندوزی هایی از نوع سرمه و پولک و منجوق را در بر می گیرد. تا هر فرد به هنگام مصرف، دغدغه شستشوی مداوم و خراب شدن و از سکه افتادن سوزندوزی را، نداشته باشد و بتواند بخش های کار شده را از لباس جدا و پس از شستشو، دوباره نصب نماید.

البته این روش در مورد یقه  و انواع یقه ها بیشتر مصداق می یابد. زیرا با اجرای سوزندوزی بر روی یک یقه آزاد، که قابل استفاده روی هر لباسی نیز باشد؛ امکان استفاده از کالای سوزندوزی شده را برای بارها و بارها و در موارد مختلف از لباس ها می تواند؛ در برگیرد. این نوع کاربرد علاوه بر ماندگاری کالای تولید شده در مواردی که زمان تولید برخی از این کالاهابیش از یک الی چند ماه و یا  و حتی گاه سالها طول می کشد، می تواند به عنوان میراث ماندگار یک خانواده و یا یک کشور باشد و در همیشه تاریخ بماند. زیرا علاوه بر آنکه می تواند نمادی از پوشش  یک سرزمین در عصری خاص باشد؛ می تواند نمادی از ارائه تکنیک های دوخت در همان عصر نیز باشد.

در نمونه زیر تصویری از دوخت یقه یک لباس به شیوه آزاد و سیار را می بنید که توسط خانم فاطمه رمضانی با کمک تکنیک های مختلف پولک، مروارید، منجوق، و سرمه و.. و.. بسیار زیبا سوزندوزی شده است. گل های دوخته شده روی این یقه به شیوه های مختلفی مانند ذغره ایستاده و دوخت گل ، ذغره گره دار و دوخت گل ، ثابت دوزی و دوخت گل و… و… می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

یقه لباس به شیوه آزاد- فاطمه رمضانی