Skip to main content

پس از دوخت برگ ها تقریبا بخش های زیادی از طرح دوخته می شود و به اصطلاح طرح شکل می گیرد. دوخت گل های اصلی در این مرحله آغاز می شود. برای دوخت گل های اصلی از نخ 3 لای دمسه سفید استفاده شده و چون پارچه مورد استفاده لمه دار، نازک و شکننده می باشد، جهت جلوگیری از کیس خوردن پارچه و اجرای دوخت بهینه؛ معمولا دور تا دور طرح را از ابتدا باید ساقه دوزی نمود و سپس دوخت کوتاه و بلند با رنگ سفید، شروع می شود. سایه روشن دوزی این گل نیز با همان رنگ و پس از دوخت کوتاه و بلند؛ اجرا میشود. میانه گل با دوخت توپر و پرچم های پایه دار و بدون پایه به رنگهای زرد، دوخت و تزیین می شود و البته پرچم های مورد استفاده روی خود گل با گره فرانسوی پایه دار را نیز نمی توان در زیبایی بخشی به گل نادیده گرفت.

این رومیزی بسیار زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده و برای دیدن تصاویر بیشتر از این رومیزی می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

رومیزی باغ گل- سوزندوزی شب افروز

جامه ای از گل بر تن دلم می نشانم و ثانیه هایم را به انگشتانم و یک سوزن و نخ، می سپارم. نشانه ای از دوست در رگ روحم جریان می یابد و من سبدی از خاطره ها می دوزم. سبدی از خاطره ها که در گلهای سوزندوزی شده ام، به خوبی در کنار هم چیده شده اند. هر کدام به تنهایی زیبا و چشم نواز هستند و هویت خودشان را دارند و البته در مجموع نیز حاصل لحظه های سرشاری و خیال و خاطره سوزندوز می باشند که ماندگار خواهد شد.

تصویر زیر نمونه ای از طرح سوزندوزی شده یک سبد گل می باشد که توسط خانم فاطمه رمضانی و با دقت و سلیقه، برای یک تابلوی دیواری؛ سوزندوزی شده است. در سوزندوزی این سبد گل از نخ دمسه و تکنیک های متفاوت سوزندوزی مانند، برزیلی، گره ایرانی، داودی، گره فرانسوی، رز ایرانی، شاه ماهی بسته و… و… استفاده شده است. تصاویر بیشتر از این گل را با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید، ببینید و لذت ببرید.

گلدوزی برزیلی- فاطمه رمضانی

نیلوفری روی لباسم دوخته ام. شاد و سبکبال از سرخوشی ثانیه هایی هستم که بهاری پر طراوت را برایم به همراه خواهد داشت. لباس را می پوشم و جلوی آینه می ایستم. خودم را در آن میانه، همانند آن نیلوفران خاموش؛ پر از رویای فردا می یابم. گویی امروزم به فردا پیوند خورده است. اینطور نیست؟!!!!!!!!!!!!

تصویری از دوخت طرحی از دو نیلوفر را در زیر می بینید که توسط خانم فاطمه ابراهیمیان بر روی یک مانتوی بافتنی، سوزندوزی شده است. می توانید تصاویر بیشتر از این مانتوی بافتنی زیبا را با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و ببینید.

طرحی از نیلوفر روی بافتنی- فاطمه ابراهیمیان

گلدوزی روی بافتنی تقریبا در هر نوع یقه ای از بافت و با هر طرحی قابل اجرا می باشد. اما گلدوزی روی یقه ضربدری به دلیل ادامه دار بودن یک سوی ضربدر تا روی کمر، این موضوع اندکی متفاوت می باشد. طرح های قابل استفاده در این نوع یقه می تواند به صورت حاشیه ای و متناوب در امتداد یقه  یا به صورت یک گل و تکرار در امتداد یقه و یا به صورت یک شاخه گل بر روی سینه و یک طرف بلوز و نه در امتداد یقه؛ سوزندوزی شود.

در تصویر زیر نمونه ای از گلدوزی روی یقه ضربدری را بر روی یک بلوز بافتنی به رنگ آبی فیروزه ای روشن می بینید که یک گل در امتداد یقه زیر و در امتداد یقه رو؛ سوزندوزی شده است. سوزندوزی روی این بافتنی زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده و در صورت تمایل می توانید تصاویر بیشتر را با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و ببینید.

گلدوزی روی بافتنی با یقه ضربدری- سوزندوزی شب افروز

گلدوزی روی بافتنی همیشه خاص گلدوزی روی بافت های ساده نمی باشد و روی بافتنی هایی که دارای طرح ساده  و گیس بافت نیز می باشند، کاربرد دارد. به این شیوه که طرح گلدوزی به صورت حاشیه ای و دنباله دار، با تناوب و تکرار و یا بدون تکرار، به صورت عمودی در فاصله میان بافت ساده و گیس ، قرار گرفته  و با نخ دمسه یا کانوا در رنگ های دلخواه و با استفاده از شیوه های مختلف دوخت؛ اجرا می شود.

نمونه ای از یک گلدوزی روی بافتنی به رنگ سبز زیتونی روشن را در تصویر زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده و طرحی به صورت حاشیه ای در فاصله میان بافت و گیس، قرار گرفته است. برای دوخت این طرح از نخ کانوا و تکنیک دندان موشی، سرخسی، ساقه دوزی، گره فرانسوی و……. و دیگر دوخت های بنیادی سوزندوزی استفاده شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر از این بلوز بافتنی بسیار زیبا، می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی روی بافتنی گیس- سوزندوزی شب افروز

زمستان است و فصل سوزندوزی روی انواع بافت و بافتنی ها که به دلیل خاص بودن موضوع ، به نوعی سوزندوزی روی بافت نیز ،نامیده می شود. این سوزندوزی نیز خود می تواند انواع حرفه های مرتبط با دوخت و سوزندوزی را شامل شود همانند پولک و منجوق دوزی روی بافتنی، سرمه دوزی روی بافتنی، شماره دوزی روی بافتنی ، برودری روی بافتنی، قیطان دوزی روی بافتنی، مروارید دوزی روی بافتنی، ملیله دوزی روی بافتنی، اپلکه دوزی روی بافتنی و……. و بالاخره گلدوزی روی بافتنی.

به عبارتی سوزندوزی روی بافت تقریبا بیشتر حرفه های سوزندوزی را در برمی گیرد اما به دلیل روانی و تسلط اغلب افراد بر تکنیک های ساده ای از دوخت سوزندوزی که شامل گره فرانسوی، گره ایرانی، برگ تیغ ماهی، ساقه و دندان موشی می باشد؛ گلدوزی روی بافت رایج تر از بقیه می باشد. البته واقعا هم با این 5 تکیک می توان طرح های بسیار زیبا و خلاقانه ای ایجاد نمود و دوخت و از طرفی از دوخت نیز لذت فراوان برد.

 در تصویر زیر نمونه ای از گلدوزی روی بافتنی به رنگ بفش روشن را می بینید که با این تکنیک ها شکل گرفته و کنار یقه بلوزی با بافت ساده ، سوزندوزی شده است. سوزندوزی ساده و زیبایی که در کنار سادگی خود لباس، چشم انداز ویژه ای برای بلوز ایجاد نموده و آن را زیباتر نموده است. سوزندوزی روی این بافتنی زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده و در صورت تمایل می توانید تصاویر بیشتر را با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و ببینید.

سوزندوزی روی بافت- سوزندوزی شب افروز

ادغام اغلب حرفه ها با یکدیگر، تنوع و زیبایی های بسیاری را ایجاد می کند. کاربرد سوزندوزی نیز در چارچوب این ادغام ها هر چه بیشتر عیان می شود و تمایل افراد مختلف را به آن بیشتر می نماید. یکی از این ادغام ها، پیوستن گلدوزی و پولک و منجوق دوزی در طرح ها می باشد.

در تصویر زیر نمونه ای زیبا از ترکیب دو حرفه پولک و منجوق دوزی به همراه گلدوزی می بینید که توسط خانم پریسا کردی، سوزندوزی شده است. در این نمونه طرحی را میبنید که در آن از دوخت های بسیار ساده ای هچون ساقه دوزی، بخیه تنبل، گره فرانسوی و پولک دوزی ساده استفاده شده است. تصاویر بیشتری از این گل را می توانید با کلیک بر روی کلمه نشانی ببینید.

ادغام پولک و گلدوزی- پریسا کردی

پیشتر گفتیم که تکنیک دوخت شاه ماهی بسته برای دوخت انواع گل و برگ، به عنوان یک گزینه مفید و قابل دسترسی، در مواردی دلخواه و خاص می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اما استفاده از این تکنیک به دو شیوه می باشد. در یک شیوه این تکنیک با ساقه دوزی دور تادور برگ یا گلبرگ و یا…. استفاده می شود اما در شیوه ای دیگر اصلا ساقه دوزی دورتادور، اجرا نمی شود و به عبارتی می توان گفت که ساقه دوزی دور گلبرگ پس از اجرای تکنیک، یک مورد حتمی و لازم نیست و بستگی تام به سلیقه سوزندوز دارد.

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای این تکنیک را در طرحی از دو گل آفتاب می بینید که توسط خانم فائزه ساداتی دوخته شده است. در اجرای سوزندوزی این طرح، گل ها را بدون ساقه دوزی دور و برگ های را باساقه دوزی دور می بینید که البته هر دو شیوه زیبا هستند. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شاه ماهی بسته و یک گل- فائزه ساداتی

میزان دوزی و یا آرام دوزی در واقع همان دوخت کردونه عرضی می باشد که برای دوختن برگ ها و یا گلبرگ های کوچک  و گاهی متوسط، مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که با یک دست کارگاه و با دستی دیگر پهنای کردونه در مسیر خطوط گلبرگ شکل می یابد، سوزندوز باید توجه داشته باشد تا دوخت دقیقا داخل برگ و گلبرگ و دقیقا به اندازه طرح اجرا شود، به آن میزان دوزی می گویند و البته چون این کار باسرعت اجرا نمی شود؛ اصطلاح دوخت آرام دوزی نیز، اصطلاحی دور از ذهن و بی راه نیست.

 نمونه بسیار زیبایی از دوخت میزان دوزی و آرام دوزی بر روی یک لباس را در تصویر زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، گلدوزی شده است. گلدوزی روی این لباس در قسمت دامنه لباس و لبه آستین می باشد که با نخ ابریشم، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این لباس زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

میزان دوزی، آرام دوزی- سوزندوزی شب افروز

زنجیره تاب دار، یکی از دوخت های بنیادی در سوزندوزی است که بسیار پرکاربرد نیز؛ می باشد. این تکنیک، اغلب برای دوخت حاشیه ها در لبه و یا برای عمق بخشیدن در خطوط مختلف می تواند مورد استفاده قرار گیرد. برای شروع این دوخت ابتدا یک زنجیره ساده می دوزیم و  سپس با نخ رنگ دیگر و جهت یکسان، با سوزن از روی زنجیره ها عبور می کنیم. بگونه ای که سوزن داخل پارچه فرو نرود. به این ترتیب نخ دوم، زنجیره را همانند نواری زیبا با فواصل معین در بر می گیرد. خطوط زنجیره دوزی شده تاب دار، علاوه بر زیبا تر شدن؛ کلفت ترنیز دیده می شوند.

تصویر زیر نمونه ای زیبا از اجرای این دوخت می باشد که توسط خانم رقیه اپرناک در کنار طرحی از یک جقه، سوزندوزی شده است. دوخط بالا و پایین از طرح به شیوه زنجیره تاب دار، دوخته شده است.

زنجیره تاب دار- رقیا اپرناک

طرح هایی از پروانه نیز، همانند طرح های گل بر روی لباس های مختلف جین، مرسوم بوده و اغلب مورد استفاده قرار می گیرد. نوع و انتخاب خود طرح، به عوامل مختلفی بستگی دارد . البته مهم ترین عامل، سلیقه و نوع مصرفی می باشد که مصرف کننده کالای تولیدی سوزندوزی شده به آن رغبت داشته و درخواست اجرای سوزندوزی آن را می دهد.

 در تصویر زیر سوزندوزی طرحی از یک پروانه زیبا را می بینید که توسط خانم روزا نورمحمدیان، بر روی یک شلوار جین ؛ اجرا شده است. در سوزندوزی این پروانه بسیار زیبا از رنگ های ترکیبی دمسه به همراه نخ لمه و تکنیک سایه روشن دوزی؛ به شیوه ماهرانه ای استفاده شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی پروانه روی شلوار جین- روزا نور محمدیان

تقریبا سوزندوزی هر نوع گل و با طیف رنگ های دلخواه، روی هر نوع پارچه ای امکان پذیر است. اما در برخی موارد به دلیل ماهیت و جنس پارچه و اینکه درشت بافت باشد و یا ریز بافت، دارای کش و سطح هموار باشد و یا بدون کش و سطح ناهموار؛ نوع اجرا را دچار تغییراتی می نماید که سوزندوز اگر دارای مهارت کافی باشد، از پس این مهم بر می آید و می تواند طرح های بسیار زیبایی را اجرا نماید.

سوزندوزی روی لباس های جین اعم از کاپشن، کت، مانتو، شلوار ، دامن و… یکی از مفاهیم رایج در دنیای سوزندوی این مقطع از تاریخ پوشاک می باشد و البته به کشور و مکان خاصی تعلق ندارد و هر فرد بر حسب نوع جنسیت، سلیقه و علایق شخصی می تواند طرح دلخواهی را برگزیند و بدوزد و…. و یا در نهایت بپوشد.

نمونه ای از یک سوزندوزی گل رز، بر روی یک دامن جین را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم نعیمه منزه با سلیقه و مهارت سوزندوزی شده است. در سوزندوزی این طرح از نخ های دمسه در رنگ های مختلف و تکنیک های ساقه دوزی، کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی؛ استفاده شده و علاوه بر کاربردی بودن، بسیار چشم نواز، زیبا و دلنشین نیز می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی گل رز و شلوار جین- نعیمه منزه

طرح هایی که برای دوخت در موارد مختلف از سوزندوزی برمی گزینیم همیشه لازم نیست طرح منسجم شده و متفاوتی باشد. با هر میزان مهارتی که از تکنیک های مختلف دوخت داریم نیز، می توانیم طرح های خوبی ارائه دهیم و فضایی از کار را شکل بخشیم. یکی از این تکنیک ها، دوخت تک زنجیره یا بخیه تنبل می باشد. به کمک این تکیک می توان گل و برگ های متفاوتی را ارائه نمود. این دوخت گاهی در کنار یک ساقه بلند، می تواند تجسمی از یک ساقه گندم باشد و در میان طرح هایی متفاوت در سوزندوزی ها، مورد استفاده قرار گیرد.

تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت بخیه تنبل به عنوان شاخه های گندم  در طرح یک بلوز می باشد که توسط خانم منیره جعفری ، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

بخیه تنبل و گندم- منیره جعفری

……. و من نیلوفری بر لباسم می دوزم تا رویش را در صبحدمی شیرین با آفتاب درونم، تجربه ای دیگر باشم.

در تصویر زیر طرحی از گل های نیلوفر را می بینید که بر روی بلوزی از جنس مخمل کشی و به رنگ مشکی، با نخ های لمه و دمسه؛ سوزندوزی شده است . این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم زهرا مقیمی دوخته شده است.  تکنیک های دوخت مورد استفاده در این سوزندوزی، کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی است و برای جلوه دهی بیشتر به طرح، نیز نخ های لمه به کار رفته است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی نیلوفر روی لباس- زهرا مقیمی

گلدوزی روی کانوا همیشه در انتهای پاییز و آغاز فصل سرد طرفداران خاص خودش را دارد. این نوع از گلدوزی می تواند شامل کانوا با جنس های مختلف نیز باشد و البته در نواحی متفاوتی از لباس های بافتنی نیز اجرا می شود. به طور کلی شیوه نقش اندازی روی بافتنی ها یکسان می باشد ولی در کانوای بوکله به دلیل ماهیت ناهمسان و عدم یکنواختی در بافت کانوا، موضوع کمی متفاوت می شود و احتیاج به دقت بیشتری در نحوه اجرا را در بر می گیرد.

تکنیک مناسب در دوخت گل ها بر روی بافتنی بوکله دندان موشی کوتاه و بلند به همراه سایه روشن دوزی می باشد. نمونه ای از گلدوزی روی یک ژاکت با بافت بوکله را در زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. این گلدوزی با استفاده از نخ های کانوا، بر روی کانوا با طرحی حاشیه ای در دو سمت یقه ژاکت و جیب ها؛ دوخته شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی روی کانوای بوکله- سوزندوزی شب افروز

گفتیم که دوخت بست دوزی یا ثابت دوزی همواره با استفاده از دو  نخ، صورت می گیرد. اول نخ 6 لای دمسه و یا قیطان نازک، که در قسمت دلخواهی از کار قرار می گیرد و دوم نخی که با آن روی نخ اول را بست می زنند. واضح است که هماهنگی نخ ها ،فاصله نخ های خوابانده شده روی طرح، فاصله بست ها و تعداد بست ها در فاصله های مشخص ؛ هر کدام شکل و تنوع تازه ای در اجرای این دوخت بنیادی به وجود می آورد که سوزندوز می تواند در طرح های متفاوت ، آن را به کار گیرد.

در تصویر زیر نمونه ای از تکنیک دوخت بست دوزی یا ثابت دوزی را می بینید که توسط خانم نسیبه خانعلی پور از آموزشگاه شب افروز، بر روی طرحی از یک خانه قارچی؛ سوزندوزی شده است. در این نمونه از دو رنگ زرشکی و نارنجی در ردیف های کاملا چسبیده به یکدیگر و با فواصل کم و با تعداد بیشتری از بست، تکنیک دوخت ثابت دوزی برای دوخت خانه قارچی؛ استفاده شده که بسیار زیباست. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

بست دوزی یا ثابت دوزی- نسیبه خانعلی پور

بر بال خیال درونم می نشینم و ثانیه های رویاهایم را یک بار دیگر مرور می کنم. آنگاه سوزن و نخ به دست می گیرم و تجربه های تازه ام را در میان گل های داودی رنگارنگی که تمام رویایم را پر کرده، می نشانم . یک باغ کوچک و زیبا،  از گل های داودی بر لباسم می دوزم تا در انتظار بهاری تازه ؛ تجربه های تازه تری را بیابم. تجربه هایی شیرین که به یقین نقشی از تاریخ سرزمینم را ماندگار خواهد ساخت.

تصویر زیر نمونه ای از اولین تجربه های شیرین و زیبای خانم نرگس نقوی از آموزشگاه شب افروز، می باشد که در میان گل های داودی و بر روی لباسی ساده نقش بسته و به خوبی تصویری از بهار را در ذهن تداعی می نماید. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

گلهای داودی و بهار- نرگس نقوی

دوخت سرخسی غیر از برگ برای دوختن گلبرگ ها نیز به کار می رود . اما این تکنیک از دوخت منحصر به برگ و گلبرگ نیست و کاربردهای دیگری نیز دارد . از جمله این کاربرد ها می توان به دوخت لباس در طرح های عروسکی و غیره نام برد که با ارائه آن امکان نقش اندازی روی لباس و ایجاد جلوه خاصی بر طرح های سوزندوزی امکان پذیر می شود.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت سرخسی را می بینید که توسط خانم روزا نورمحمدیان، روی پیراهن یک عروسک که در میان باغی از گل قرار گرفته، به صورت رفت و برگشت؛ اجرا شده و بسیار زیباست. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

دوخت سرخسی -روزا نور محمدیان

می خواهم پروانه ای روی لباسم بدوزم. برای دوختنش باید رنگ ها را یک به یک برگزینم و با رویای بی انتهای درونم همگام شوم. آنگاه با تمام دلم پارچه را میان دو حلقه چوبی مرتب می کنم و در کوک به کوک طرحی از پروانه ثانیه هایی تکرار ناشدنی را می نشانم. لباسم را می پوشم و همراه پروانه ام، در کنار شاخ و برگ یک گل بخشی از یک میراث ماندگار می شوم که امروزم را به فردای هنر این سرزمین پیوند می زند.

در تصویر زیر طرحی از پروانه سوزندوزی شده می بینید که توسط خانم فاطره محمدیان از آموزشگاه شب افروز، پشت یک مانتو؛ دوخته شده و بسیار زیباست. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی طرح پروانه- فاطره محمدیان