Skip to main content

بدیهی است که برای دوخت ساقه اغلب گل های ظریف، از دوخت ساقه دوزی معمولی استفاده می شود . ولی این دوخت برای گل های درشت تر و خطوط پهن تر کار آیی لازم را ندارد. در اینگونه موارد اغلب از ساقه دوزی پهن تر ، تو پر دوزی مورب و یا دوخت ساتن دوزی استفاده می کنند.

به این شیوه که ابتدا روی خطوط اصلی طرح که معمولا به صورت دو خط موازی در کنار هم قرار دارند، شلال هایی منظم روی خطوط می دوزند و آنگاه فاصله میان شلال ها را به صورت تو پر ساده  و یا ساتن می دوزند. معمولا این شلالها کمی مایل دوخته می شوند. سوزن را از سمت راست طرح داخل پارچه فرو برده، ازسمت چپ خارج می کنند. چنانچه طرح باید مستقیم دوخته شود، از جهت بالای طرح، سوزن را  داخل پارچه فرو برده و از سمت پایین بیرون می آوریم.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت ساقه دوزی پهن به شیوه دوخت ساتن را می بینید که روی ساقه یک لاله ارائه شده و توسط خانم منیره جعفری، سوزندوزی شده  است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

ساقه دوزی پهن یا ساتن- منیره جعفری

پروانه درونم رویای دوری را با خودش زمزمه می کند و در سایه روشنی از رنگ ها بر سینه سبز پارچه ای، بسان سرزمینی سبز؛ آرمیده است. جان عاشقی دارد تا هیاهوی زندگی را در بال های کوچک و رنگ در رنگش بر دوش کشد و پرواز کند. نخ ها و رنگ ها، تنها پیرایه هایش در باور زندگی هستند و حرمت دارند.  حرمت همان نگاه که هنوزا هنوز فقط دوست می بینید و راستی را باور دارد.

در تصویر زیر طرح پروانه ای بر پارچه سبز و در حلقه ای از ثانیه های مهربان و سرشار می بینید که توسط خانم فریبا نیاوند سوزندوزی شده است. در سوزندوزی این طرح تکنیک های دوخت کوتاه و بلند، سایه روشن دوزی و ساتن دوزی استفاده شده است. بکارگیری نخ های دمسه در رنگ های مختلف به همراه نخ فانتزی یا نخ لمه ؛ جلوه ویژه ای به این سوزندوزی زیبا بخشیده و آن را چشم نوازتر نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

سوزندوزی یک پروانه- فریبا نیاوند

می توان هر روز، به کمک یک سوزن و اندکی نخ و رنگ، آرام و پر نشاط ، به استقبال رویش گلی در صبحدمی مهربان و سحر انگیز، بر سینه پارچه هایی سپید ؛ رفت و دوباره و دوباره گل هایی دیگر را بر پارچه هایی دیگر دوخت و همه ثانیه های مهربانی و اشتیاق را ماندگار نمود. با این ثانیه های ماندگار همراه شو و هر روز به استقبال رویش و صبح برو، به خورشید درونت سلام کن تا بتوانی ثانیه هایی سرشار تر و پر بارتر را تجربه کنی.

تصویر زیر طرحی بسیار زیبا با گل هایی است که به صورت حاشیه ای دور تا دور یک رومیزی، با نخ ابریشم در کارگاه شب افروز، سوزندوزی شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی چشم نواز و زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

سوزندوزی و رومیزی- سوزندوزی شب افروز

طرح هایی از پروانه نیز، همانند طرح های گل بر روی لباس های مختلف جین، مرسوم بوده و اغلب مورد استفاده قرار می گیرد. نوع و انتخاب خود طرح، به عوامل مختلفی بستگی دارد . البته مهم ترین عامل، سلیقه و نوع مصرفی می باشد که مصرف کننده کالای تولیدی سوزندوزی شده به آن رغبت داشته و درخواست اجرای سوزندوزی آن را می دهد.

 در تصویر زیر سوزندوزی طرحی از یک پروانه زیبا را می بینید که توسط خانم روزا نورمحمدیان، بر روی یک شلوار جین ؛ اجرا شده است. در سوزندوزی این پروانه بسیار زیبا از رنگ های ترکیبی دمسه به همراه نخ لمه و تکنیک سایه روشن دوزی؛ به شیوه ماهرانه ای استفاده شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی پروانه روی شلوار جین- روزا نور محمدیان

دوخت طرحی از یک منظره در بیشتر حرفه های سوزندوزی، امکان پذیر می باشد و البته مواد اولیه ای مانند نخ،سوزن، پارچه و تکنیک ها ی منحصر به همان حرفه را، طلب می کند تا بتواند نمادی از هویت حرفه باشد. طرح منظره در شماره دوزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با تکنیک های مرتبط به دوخت این حرفه هم می توان منظره ای از فصل های متفاوت سال، سوزندوزی نمود که موارد مصرف متعددی را در بر می گیرد. انتخاب رنگ ها و نیز نوع تکنیک ها در قسمت های مختلف طرح منظره در فصل ها ی مختلف از سال و حتی ساعت های مختلف از روز مانند شب، صبح و ظهر بسته به نوع فصل؛ تغییر می یابد . یکی از این موارد مصرف می تواند سوزندوزی طرح منظره برای شماره دوزی و در قالب یک تابلوی زیبا از ظهر یک روزبهاری یا تابستانی را تداعی کند .

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت یک منظره در یک روز تابستانی را می بینید که توسط خانم زینت مقدم بر روی پارچه شماره دوزی و با استفاده از تکنیک های دوخت شماره، سوزندوزی شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید .

شماره دوزی منظره- زینت مقدم

تقریبا سوزندوزی هر نوع گل و با طیف رنگ های دلخواه، روی هر نوع پارچه ای امکان پذیر است. اما در برخی موارد به دلیل ماهیت و جنس پارچه و اینکه درشت بافت باشد و یا ریز بافت، دارای کش و سطح هموار باشد و یا بدون کش و سطح ناهموار؛ نوع اجرا را دچار تغییراتی می نماید که سوزندوز اگر دارای مهارت کافی باشد، از پس این مهم بر می آید و می تواند طرح های بسیار زیبایی را اجرا نماید.

سوزندوزی روی لباس های جین اعم از کاپشن، کت، مانتو، شلوار ، دامن و… یکی از مفاهیم رایج در دنیای سوزندوی این مقطع از تاریخ پوشاک می باشد و البته به کشور و مکان خاصی تعلق ندارد و هر فرد بر حسب نوع جنسیت، سلیقه و علایق شخصی می تواند طرح دلخواهی را برگزیند و بدوزد و…. و یا در نهایت بپوشد.

نمونه ای از یک سوزندوزی گل رز، بر روی یک دامن جین را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم نعیمه منزه با سلیقه و مهارت سوزندوزی شده است. در سوزندوزی این طرح از نخ های دمسه در رنگ های مختلف و تکنیک های ساقه دوزی، کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی؛ استفاده شده و علاوه بر کاربردی بودن، بسیار چشم نواز، زیبا و دلنشین نیز می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی گل رز و شلوار جین- نعیمه منزه

طرح هایی که برای دوخت در موارد مختلف از سوزندوزی برمی گزینیم همیشه لازم نیست طرح منسجم شده و متفاوتی باشد. با هر میزان مهارتی که از تکنیک های مختلف دوخت داریم نیز، می توانیم طرح های خوبی ارائه دهیم و فضایی از کار را شکل بخشیم. یکی از این تکنیک ها، دوخت تک زنجیره یا بخیه تنبل می باشد. به کمک این تکیک می توان گل و برگ های متفاوتی را ارائه نمود. این دوخت گاهی در کنار یک ساقه بلند، می تواند تجسمی از یک ساقه گندم باشد و در میان طرح هایی متفاوت در سوزندوزی ها، مورد استفاده قرار گیرد.

تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت بخیه تنبل به عنوان شاخه های گندم  در طرح یک بلوز می باشد که توسط خانم منیره جعفری ، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

بخیه تنبل و گندم- منیره جعفری

طرحی از یک بنفشه در میان حلقه ای چوبی و انگشتانم می نشیند و روزنه ای می شود از یک بهار شیرین و سرسبز. روزنه ای از یک رویای بی کران تا تمام هستی و رویشی با شکوه. همراه سایه روشن هایی زیبا و همگون. و با مهربانی ثانیه هایی که تا خود خدا جریان می یابد.

تصویری از طرح یک بنفشه را در زیر می بنید که توسط خانم ماهدیس فرخنده بر روی جیب یک لباس سوزندوزی شده است. غیر از سوزندوزی روی جیب، دوخت لباس نیز توسط خانم فرخنده اجرا شده است.  زیباست اینطور نیست. شما دوست ندارید لباسی به این زیبایی بدوزید و بپوشید. پس از همین حالا دست به کار شوید. حالا هم هنوز دیر نیست. برای دیدن تصاویر بیشتری از آن می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

سوزندوزی بنفشه روی جیب- ماهدیس فرخنده

سوزندوزی روی لباس  و مصرف آن خاص فقط و فقط خانم ها نیست و هر قشری به تناسب نوع مصرف می توانند بخشی از مصرف این هنرارزشمند را همراه زندگی روزانه خودشان نمایند. خالی از لطف نیست اگر طرحی را برای لباست در نظر بگیری و آماده نمایی که دوست داری و کسی آن را برایت سوزندوزی کند که دوستت دارد.

تصویر زیر نمونه ای از یک طرح زیبا می باشد که توسط آقای هیراد کوچکان آماده شده و خانم خدیجه اصغری مادر ایشان آن را سوزندوزی نموده اند.طرحی است زیبا و دلنشین. شما هم ببینید و لذت ببرید. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شماره دوزی بلوز پسرانه- خدیجه اصغری

……. و من نیلوفری بر لباسم می دوزم تا رویش را در صبحدمی شیرین با آفتاب درونم، تجربه ای دیگر باشم.

در تصویر زیر طرحی از گل های نیلوفر را می بینید که بر روی بلوزی از جنس مخمل کشی و به رنگ مشکی، با نخ های لمه و دمسه؛ سوزندوزی شده است . این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم زهرا مقیمی دوخته شده است.  تکنیک های دوخت مورد استفاده در این سوزندوزی، کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی است و برای جلوه دهی بیشتر به طرح، نیز نخ های لمه به کار رفته است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی نیلوفر روی لباس- زهرا مقیمی

حاشیه هایی که برای شماره دوزی در نظر گرفته می شوند همیشه ویژه و فوق العاده نیستند . دوختهای متداول و رایجی هم چون دوخت ضربدر و یا متقاطع، نیز می توانند منشا خلاقیت های بی شمار و زیبایی در شماره دوزی باشند. این دوخت ها گاهی یکنواخت و گاهی هم به صورت پله ای اجرا می شوند. البته بر حسب ضرورت تمایل و خواست سوزندوز و مصرف کننده این موارد ، تغییر می یابند.

در نمونه زیر تصویری از این دوخت ساده، بسیار پر کاربرد و زیبا را به صورت پله ای می بینید که پس از آماده سازی دور تا دور پارچه، در گوشه های کار، زیبایی و جلوه بی نظیری را به نمایش گذاشته اند. این نمونه ارزشمند در کارگاه سوزندوزی شب افروز، انجام شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

حاشیه تزیینی با شماره- سوزندوزی شب افروز

در نمونه های قبلی برای تزیین دفتر دوخت و ایجاد یک جلد برای آن از جنس دیگری از پارچه اصلی مانند چرم و یا مخمل و یا ….. ؛ استفاده شده اما همیشه لازم نیست چنین باشد و می توان از همان جنس و یا رنگ از پارچه استفاده نمود که برای اجرای دوخت های بنیادی استفاده کرده ایم.

در تصویر زیر نمونه ای از یک دفتر دوخت دیگر را می بینید که توسط خانم روزا نورمحمدیان ایجاد شده است. در این دفتر دوخت نیز همانند نمونه های قبلی، ابتدا دوخت های بنیادی روی صفحات مستقل و جدا، سوزندوزی شده و پس از سوزندوزی صفحات، قسمت بالا و پایین هر صفحه نوار دوزی و لبه صفحات نیز با تور دوزی، تزیین شده است.  آنگاه این صفحات مستقل روی هم قرار گرفته و با جلدی دقیقا به اندازه و جنس همان پارچه با شیرازه ای ساده از جنس نوار اریب و از یک سمت، به هم متصل گردیده و تشکیل یک دفتر دوخت البته با صفحات اضافه، داده اند.  خانم روزا نور محمدیان روی جلد این دفتر طرحی از یک غنچه رز به همراه چند گل دیگر را گلدوزی نموده است. نوشتن نام سوزندوز به همراه سال و مکان اجرای تولید این دفتر سوزندوزی از دوخت های بنیادی، از دیگر ویژگی های این نمونه بسیار زیبا می باشد.  برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

 

دفتر دوخت با جلد گلدوزی- روزا نور محمدیان

شقایقی دیگرم و به گونه ای دیگر روییده شده ام. رنگ برگ ها و گلبرگ هایم مانند همه شقایق هایی که دیده ای نیست. رنگ گلبرگ ها و برگ هایم به رنگ دلخواهی است که در رویاهایم روییده است. شقایقی به رنگ دیگرم اما شقایق هستم و مشتاق آمدن بهار  و این اشتیاق از ثانیه های درون من جان گرفته است.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت شقایق با رنگی متفاوت را می بینید که توسط خانم زهرا مقیمی دوخته شده و اگرچه رنگ آمیزی غیر متداولی دارد اما بسیار زیباست و دلنشین. برای دیدن تصاویر بیشتری از آن می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

شقایقی دیگر- زهرا مقیمی

از لزوم ایجاد و استفاده از دفتر دوخت کمی پیش تر صحبت شد و دفتر دوخت زیبایی با جلد چرمی و ساده ، مطرح شد. اما همیشه وضع اینگونه نیست و برخی از هنرجویان بر حسب سلیقه  و علاقه، روکش یا کاور خاصی برای آن بر می گزییند و آن را ویژه تر می نمایند.

نمونه ای از یک دفتر دوخت های بنیادی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم هنگامه پورنوروز دوخته شده است. در این دفتر دوخت ، ابتدا سوزندوزی دوخت های بنیادی، روی صفحات جدا و مستقل؛ اجرا شده و پس از اجرای نمونه های دوخت، دور تا دور هر صفحه با سر دوزی و تور دوزی ، مرتب و تزیین گردیده است. آنگاه صفحات مرتب و تزیین شده به شیوه یک دفتر کلاسوری از بالا روی هم قرار گرفته و با یک تکه قیطان ؛ تبدیل به دفتر دوختی شده که قابلیت زیاد شدن تعداد بیشتری از صفحه را نیز دارا می باشد.

صفحه بالایی و جلد این دفتر به کمک  مقوا و پارچه مخمل شکل یافته و پس از جلد کشی ، تزیین روی جلد به کمک تکنیک های مختلف پولک و منجوق و نهایتا یک منگوله؛  اجرا شده است. در نهایت خانم هنگامه پور نوروز با این دفتر دوخت یک کاردستی بسیار زیبا؛ ایجاد نموده که در عین حال یک آرشیو مفید، هدفمند و ماندگار را نیز، شامل شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دفتر دوخت- هنگامه پورنوروز

یکی از تکنیک های پر کاربرد در حرفه شماره دوزی، دوخت چشمه ها می باشد. دوخت چشمه ها با گوشه و یا بدون گوشه بر روی پارچه های شماره دوزی، با استفاده از طرحی ذهنی و یا طرحی مستقل یک گزینه بسیار مناسب در دوخت انواع رومیزی ها ، دستمال سفره، لباس و…. می باشد. به این صورت که اغلب پس از آماده سازی دور تا دور پارچه و دقیقا از یک گوشه به تناسب از دو طرف لبه، دوخت طرح چشمه ؛ شروع و به دلخواه با طرحی ذهنی و یا غیر ذهنی ادامه می یابد.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت چشمه را می بینید که با نخ کانوا ، بر روی پارچه شماره دوزی و با طرحی ذهنی؛ سوزندوزی شده است. دوخت چشمه ها پس از آماده سازی پارچه و دوخت حاشیه ای تزیینی در دور تا دور آن، اجرا شده است.این نمونه زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز دوخته شده و برای دیدن تصاویر دیگری از این سوزندوزی بسیار زیبا ، می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

چشمه ها و شماره دوزی- سوزندوزی شب افروز

بهارانی سبز در راه است . شور سرزندگی و عشق، آرام آرام در تمام هستی؛ جریان می یابد. سوزن و نخ را به اشتیاقی تازه از رویش و زندگی فرا می خوانم  و بار دیگر حلقه ای از مهربانی و سرشاری را با مهراوه های درونم به هم می آمیزم تا آب و آیینه و سبزه، تنگ کوچک ماهی، نان و سکه و سمنو، سرکه و تخم مرغی رنگی، با شمع و نارنج و سیب؛ را بر سفره ای از برکت و عشق بدوزم و سنت دیرینه مردم سرزمینم را پاس بدارم .

روز و روزگارتان سبز و بهاری باد. سال نو مبارک

تصویر زیر نمونه ای بسیار زیبا از دوخت یک سفره هفت سین می باشدکه توسط خانم ماهدیس فرخنده، سوزندوزی شده و قرار است به عنوان یک تقویم دیواری از آن استفاده شود. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

سوزندوزی سفره هفت سین- ماهدیس فرخنده

اجرای دفتر دوخت یکی از  مباحث بسیار لازم در آموزش حرفه های مختلف سوزندوزی می باشد. زیرا علاوه بر نگهداری و دسته بندی دوخت ها و…. یک آرشیو بسیار خوب از آموخته های هر هنرجو در حرفه مرتبط؛ می شود . تقریبا در بسیاری موارد، مرور سریع دوخت ها یک یاد آورنده خوب از تکنیک هایی است که کمتر استفاده شده و یا اصلا در طی زمان کار تولید، پس از طی دوران آموزش؛ استفاده نشده است. پیشنهاد می شود که هنگام شروع سوزندوزی روی هر طرح  و یا گاه به گاه این دوخت ها مرور و تکنیک های تازه ای که کمتر استفاده شده، باز خوانی مجدد شود . زیرا شاید مفید تر از تکنیک هایی باشد که همیشه استفاده می کنید.

در تصویر زیر نمونه مرتب و آراسته ای از دوخت ها ی بنیادی را می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری، اجرا شده  و توسط خانم ماجده عبدی ابتدا هر صفحه به کمک نوار اریب دوخت، تزیین و مرتب شده است. پس از آن صفحات مرتب شده، به دفترچه ای از دوخت های بنیادی با صفحات مرتب و جلد چرمی؛ تبدیل شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دفتر دوخت سوزندوزی- بنت الهدی اصغری

سوزن به دست می گیرم و نخ های رنگ در رنگ را به میهمانی دلنشین خانه ها ی خالی تور و پارچه می کشانم و  آنگاه دشتی از گل، باغی از ستاره و خانه ای از عشق با پنجره هایی به صبح،  می دوزم . در میان دشت های خالی ره می پویم و بذری از آینده سبز می کارم . باشد که بهاری پویا و مهربان، فرا رسد.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت منظره یک صبح بهاری بسیار زیبا را می بینید که توسط خانم ماجده عبدی با استفاده از تکنیک های شماره دوزی روی پارچه مخمل دوخته شده تا بخشی از زیبایی بهار را به نگاه شما بنشاند و ثانیه هایی را در خاطرتان ماندگار نماید که خود تجربه نموده است.

زیباست و حس و حال خوبی می آفریند. اینطور نیست؟!!! برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید .

منظره یک صبح بهاری- ماجده عبدی

طراوت بارانم آوای سرور و نور ، فرزند ایران زمین. تکه ای از این خاک بی کران و تاریخ بی پایان. زیبا می بینم تا بتوانم زیبایی ها را بدوزم.

دستبند زیبایی از گلدوزی را در تصویر زیر می بینید که نمونه ای از اولین تجربه های خانم زهرا مقیمی می باشد. دستبندی کوچک که جلوه ای دلنشین و بزرگ، از هنرنمایی این سوزندوز را به نمایش گذاشته است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

دستبند گلدوزی- زهرا مقیمی

گل آفتاب هستم و رونق این باغ. حرمت باران دارم و حریم بهاران در نگاه من است. هر سپیده دوباره می رویم و با خورشید زندگی می کنم تا زندگی و شادابی را در ثانیه های نامده معنایی دوباره شوم. از یلدا های رنگارنگی گذر کرده ام . اما همیشه صبح را به ضیافت مهربانی نشانده ام تا بتوانم عشق را در قامت بلند یک درخت، پرهای رنگارنگ یک طاوس، بال یک پروانه و گل هایی ماندگار؛ بدوزم .

سوزندوزی طرح طاوس در هر حرفه ای از سوزندوزی، همیشه زیباست و ماندگار . در تصویر زیر نمونه ای از سوزندوزی طرح طاوس را در حرفه گلدوزی، می بینید که با استفاده از نخ های دمسه، لمه و با تکنیک کوتاه و بلند، سایه روشن دوزی؛ دوخته شده است. این نمونه ارزشمند و زیبا توسط خانم فریبا نیاوند بر روی پارچه کتانی به رنگ آبی تیره، برای یک تابلوی دیواری دوخته شده است. رنگ آبی تیره در زمینه طرح سوزندوزی، تداعی نمایی از فضای شب را در این تابلوی سوزندوزی، ایجاد می نماید. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی طاوس- فریبا نیاوند