Skip to main content

طرحی از رویایم را بر پارچه ای سپید می کشم. پارچه را در میان دو حلقه چوبی می نشانم. آنگاه با نخ و سوزن و همه ثانیه هایی که طلب می کند، می دوزم تا به رویایم جلوه ای از زندگانی ببخشم و حرمت حریم خاکی باشم که بر آن روییده ام، مانده ام و زندگی کرده ام.

تصویر زیر نمونه ای واضح از سوزندوزی تجسم یک رویا در میان حلقه ای چوبی می باشد که به کمک نخ و رنگ، نمادی از آرامش یک صبح بهاری را در ذهن تداعی می کند. یک صبح بهاری زیبا که حال و هوای پر کشیدن تا اوج آسمان داری و زندگی کردن. این نمونه بسیار زیباکه تکنیک هایی از گلدوزی برزیلی را در بر دارد، توسط خانم نفیسه علی کیا و بدون الگوی اولیه؛ برای یک تابلوی دیواری سوزندوزی شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

گلدوزی برزیلی- نفیسه علی کیا

گاه اجرای طرحی از گلدوزی روی لبه آستین ها به جای قسمت های اصلی تر لباس، می تواند گزینه خوبی برای تغییر و تزیین یک لباس ساده باشد و حس خوبی را در شما ایجاد کند.

تصویر زیر نمونه ای است که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده و طرحی از سوزندوزی روی لبه آستین یک پیراهن را نشان می دهد و البته واضح است که همین دو تکه کوچک سوزندوزی روی لبه آستین، زیبایی پیراهن را افزون و جلوه ویژه ای به آن بخشیده است.برای سوزندوزی این طرح از نخ های دمسه و تکنیک دوخت دندان موشی کوتاه و بلند با سایه روشن و….و…. استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

گلدوزی آستین پیراهن- سوزندوزی شب افروز

پیش تر گفتیم که دوخت شاه ماهی بسته گزینه بسیار مناسبی برای سوزندوزی برخی از گل ها و برگ ها می باشد و علاوه بر سادگی در اجرا، زیبایی خاص خودش را دارد. و البته لباس های آماده اطراف مان هم گزینه های مناسبی برای تغییر می باشند و همیشه لازم نیست تا لباس جدیدی بدوزیم و روی آن سوزندوزی کنیم.

در تصویر زیر نمونه ای از این تکنیک روی یک بلوز آماده را می بینید که توسط خانم روزا نور محمدیان، بر روی پاپیون، برگ ها و گل های طرح؛ اجرا شده است. جهت دوخت گل ها نخ اسپرت  یا سایه روشن دار دمسه و برای دوخت پاپیون و برگ ها از نخ ساده دمسه استفاده شده است. یک گل با همان ترکیب رنگ در دامنه بلوز نیز بر روی شانه بلوز دوخته شده و زیبایی آن را افزون تر نموده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شاه ماهی بسته و بلوز- روزا نور محمدیان

سایه روشنی زیبا از رویا هستم و خیال. نیک می دانم که روزی از پس رویش یک نیلوفر بر شانه های درختان یک باغ، راهی به سوی نور و خورشید خواهم یافت و در امتداد تاریخ خواهم ماند.     

نمونه ای از دوخت نیلوفربا سایه روشن هایی زیبا را، در تصویر زیر می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری روی جیب های مانتو از دوطرف دوخته شده است. یک نیلوفر روی جیب سمت راست و دو نیلوفر روی جیب سمت چپ، زینت بخش یک مانتوی ساده مشکی شده و زیبایی و جلوه خاصی به مانتو بخشیده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شاخه ای نیلوفر- بنت الهدی اصغری

جقه ها به شکل های متفاوت، با دوخت های بنیادی در حرفه های مختلف سوزندوزی، گاه آنچنان همراه می شوند که گویی همیشه با هم آن الفت دیرینه را داشته و خواهند داشت. این حرفه ها می تواند گلدوزی باشد و یا سرمه دوزی، منجوق دوزی باشد و یا شبکه دوزی، برودری دوزی باشد و یا پته دوزی، مرصع دوزی باشد و یا نقده دوزی و….و….

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت های بنیادی را بر روی یک بته جقه با استفاده از نخ های دمسه می بینید که توسط خانم منیره جعفری سوزندوزی شده است. مبنای انتخاب نخ و اجرای دوخت ها در این جقه، سلیقه می باشد و کاربرد این جقه در هر بخش و قسمتی از لباس، چه به شیوه دوخت روی لباس و چه به شیوه پنل و اضافه نمودن به لباس؛ امکان پذیر می باشد. دوختهای مورد استفاده در این جقه نیز گره فرانسوی، سرخسی، دندان موشی کوتاه و بلند و باز، ساقه دوزی، بخیه تنبل ، گل داودی و زنجیره می باشند که در عین سادگی کاربرد بسیار بالایی دارند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

جقه ها و دوختهای بنیادی- منیره جعفری

جقه ها در فرهنگ نقش ها و دست های سرزمین مان ایران، جایگاه خاص و ویژه ای دارند و در تمام حرفه های سوزندوزی همانند سروهای سبز و ایستاده؛ در طی سالیان متمادی حضوری پر رنگ و ماندگار را ایفا نمودند. حضور این بوته های ایستاده اما فروتن با خاصیت نقش پذیری های متفاوت مورد توجه بسیاری بوده ، هست و خواهد ماند.

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت های بنیادی را بر روی یک بته جقه با استفاده از نخ های دمسه می بینید که توسط خانم منیره جعفری سوزندوزی شده است. مبنای انتخاب نخ و اجرای دوخت ها در این جقه، سلیقه می باشد و کاربرد این جقه در هر بخش و قسمتی از لباس، چه به شیوه دوخت روی لباس و چه به شیوه پنل و اضافه نمودن به لباس؛ امکان پذیر می باشد. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوختهای بنیادی و جقه ها- منیره جعفری

دوخت های بنیادی سوزندوزی به یقین اصل و مبنای دوخت در هر حرفه ای از سوزندوزی اعم از سنتی یا مدرن می باشند و در طی سالها استمرار یافته و در مواردی نیز بسط و گسترش یافته اند . بگونه ای که هر شاخه یا سرفصل از یک دوخت، خود گاهی زیر شاخه ها و سر فصل های متفاوتی را در بر می گیرد که ورود به این مباحث متعدد به واقع تبحر و مهارت های ویژه ای را می طلبد و البته کاربرد های بی نظیری را ایجاد می کند. یکی از این کاربردها، مواردی است که طرح یا نقش خاصی از دوخت بر بخش یا تمام لباس در ذهن نیست و سوزندوز بدون طرحی خاص و با تبعیت از نگاره ای که در ذهن دارد، دوخت را در بخش خاصی از لباس، آغاز می کند. و البته با همان ذهنیت،  یک دوخت یا دوخت های متفاوت را در کنار هم قرار داده و سوزندوزی می کند.

در تصویر زیر نمونه ای بسیار زیبا از کاربرد دوخت های بنیادی را می بینید که توسط خانم منیره جعفری با سلیقه، مهارت و دقت بر روی یقه یک لباس؛ اجرا شده است. دوخت های مرتبط با  این سوزندوزی زیبا عبارتند از ساقه دوزی، سرخسی، گره فرانسوی و گل داودی و به عبارتی یعنی فقط چهار نوع دوخت ساده از سوزندوزی که با یادگیری آن شما نیز می توانید تصاویر زیبایی بر روی لباس تان بدوزید و از دوخت و پوشیدن آن لباس، لذت ببرید. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت های بنیادی و یقه- منیره جعفری

در مواردی پیش تر از دوخت دندان موشی کوتاه و بلند، صحبت زیاد شده و اینجا همان دوخت را، با تصویری تازه می یابید. تصویری تازه که مبین کارآمدی این تکنیک در فضا های متفاوت می باشد والبته جلوه متفاوتی را نیز به تماشا می گذارد. در این نمای تازه از دوخت دندان موشی کوتاه و بلند به این شیوه عمل می شود که دور تادور گلبرگ را با دوخت دندان موشی کوتاه و بلند می دوزیم اما این دوخت ها به هم فشرده نیستند و باز می باشند. می توانید دوخت را پس از پر نمودن لبه گلبرگ ها رها نمایید و یا مانند تصویر زیر از سایه روشن برای افزودن جلوه بیشتر  به گل و گلبرگ ها استفاده نمایید که در هر دو صورت قابل استفاده و زیباست. بقیه قسمت های طرح نیز به دلخواه و با انتخاب گزینه های متناسب ادامه می یابد.

تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از اجرای این تکنیک توسط خانم منیره جعفری می باشد که بر روی یک پالتو سوزندوزی شده است . در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دندان موشی کوتاه و بلند- منیره جعفری

دشت ها و صخره ها را می پیمایم- از درخت جان وجودم، بالا می روم تا ستاره های مهربانی را آذین بخش شبی دلنشین، ماهتابی و یلدایی کنم. آنگاه زندگی را، مهربانی را و شادمانی را به صبح فرا خوانم.   

پس به حرمت ستاره ها، به حرمت شب و روز، به حرمت یاس های سپید، به حرمت مهربانی و به حرمت انار عشق؛ مرا به خاطر سپارید. مرا که همهمه لحظه های نیامده فردا، زمزمه کوک های امروز سوزن دوزی ام  است.

کمی پیش تر قسمت های مختلف منظره ای از پاییز را، که با آموزش و توضیح تکنیک های مختلفی از دوخت همراه بود، دیدیم و اینک در تصویر زیر بخش وسیع تری از این زیبایی وسوسه انگیز و دلنشین را در نمونه ای از سوزندوزی خانم خدیجه اصغری می بینیم  که با ویژگی های خاص چشم را به تماشای زیبایی های بیشتری از رنگ و نخ فرا می خواند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

 

تصویری از پاییز و شماره دوزی- خدیجه اصغری

دوخت زناربه عنوان یک دوخت مستقل تقریبا در هر فضایی از طرح های شماره دوزی قابل استفاده می باشد ولی گاه می تواند همراه با دوخت های دیگر از جمله با دوخت ثابت دوزی نیز استفاده شود برای این منظور و جهت پر تر نمودن فضای مورد استفاده ابتدا یک رشته نخ را روی پارچه به صورت ثابت قرار می دهیم و سپس با دوخت زنار یا شلال های موازی و مورب، روی آن را پر می کنیم.

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای این تکنیک را می بینید که در بخش سوزندوزی آسمان از تابلوی خانم خدیجه اصغری، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

ثابت دوزی و زنار در شماره دوزی- خدیجه اصغری

در اغلب سوزندوزی ها، دوخت شلال را در کنار هم و به صورت مورب ؛ با نام دوخت زنار می شناسند و در مواردی و یا حرفه هایی از سوزندوزی نیز،  بسیار پر کاربرد می باشد. این دوخت در شماره دوزی نیز جای خاص خودش را دارد و با کارآمدی تمام همه جا می تواند بی بهانه حضور یابد و خودی نشان دهد و البته فضای زیادی را پر نماید. دوخت زنار می تواند به صورت یکسان و همه در یک جهت و یا زیگزاگ مورد استفاده قرار گیرد که در هر دو صورت زیباست.

در تصویر زیر این دوخت را در بخشی از تابلوی شماره دوزی خانم خدیجه اصغری می بینید که با شیوه ای خاص در یک قسمت با تلفیق دو جنس و ضخامت از نخ مانند نخ لمه و کانوا استفاده نموده و در جایی دیگر از نخ کانوا استفاده نموده و با نخ گلابتون خانه های خالی را با همان تکنیک پر نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

زنار و شماره دوزی- خدیجه اصغری

خرمنی از گل بر بالشی کوچک دوخته ام تا گاه به گاهی تکیه گاهت شود و یا دمی بر روی آن بمانی و آرام شوی. غرق در رویاهای بی شماری که فراز و فرود هستی است و زندگی. بر ثانیه های شوفا شده در میان دست هایم ترا به آرامشی فرا می خوانم که هیاهوی روز دارد و هستی.

دو نمونه از گلدوزی روی کوسن را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم فاطمه رمضانی سوزندوزی و دوخته شده و البته بسیار زیبا نیز هست. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.    

کوسن و گلدوزی- فاطمه رمضانی

استفاده از پارچه، نخ و رنگ های متنوع دقیقا در حرفه های سوزندوزی، جایگاه ویژه ای دارند و اینکه از چه جنس پارچه ای در کجا استفاده شود و یا با چه رنگ نخی دوخت اجرا شود ، همواره موضوع های مهمی برای شروع در اجرای طرح ها می باشند. گاه بر حسب ضرورت و نبود رنگی از نخ در بازار از ترکیب نخ ها و یا نخ هایی با تعدد رنگ که در بازار به نخ های اسپرت و هفت رنگ نامیده می شوند، استفاده می کنیم تا نظم و زیبایی دلخواه و مرتبط با طرح را در دوخت مورد نظر مان بگنجانیم.

در تصویر زیر نمونه ای از کاربرد نخ اسپرت هفت رنگ را در بخشی از طرح شماره دوزی می بینید که توسط خانم خدیجه اصغری دوخته شده است. در  این بخش نخ اسپرت که از جنس ابریشم هم می باشد، به صورت چند لا با دوخت ضربدری و یا متقاطع اجرا شده و یک قسمت از منظره پاییزی بسیار زیبا و قابل لمس را، هویت بخشده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

نخ اسپرت و شماره دوزی- خدیجه اصغری

حلقه های کارگاه راز کوک ها و ثانیه هایم را در خویش دارد و سایه روشن های گلبرگ ها گویی، از میان سایه روشن های درون من می روید. در کوک به کوک هر نخ و رنگ می رویم و می رویم تا هجای رویش شوم و روشنایی و نور. تا حریم دوست باشم و حرمت تاریخ و هنر این سرزمین.

در تصویر زیر طرحی از یک شاخه گل رز قرمز با سایه روشن های بسیار زیبا می بینید که توسط خانم فاطمه میر کریم پور سوزندوزی شده است. این شاخه گل قرمز که مانند نگینی در میان شاخه ها و برگ ها و دیگر گلهای زرد و آبی می درخشد بر دامنه یک مانتو دوخته شده و جلوه بسیاری به یک لباس ساده بخشیده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.    

گل رز و یک مانتو- فاطمه میرکریم پور

دوخت های متنوع و بسیار زیبایی در حرفه شماره دوزی وجود دارد که می تواند منشا آفرینش های خلاقانه ای برای برخی سوزندوزان باشد. از جمله این دوخت ها می توان به کوک کوسن اشاره نمود. دوختی ساده که براستی یک کوسن کوچک را ذهن تداعی می کند و هر کوسن کوچک، خود 4 بلوک کوچک تر را در بردارد.

این دوخت در ابتدا با یک کوک مورب در مرکزیک مربع با 5 خانه در 5 خانه ، شروع می شود. به تبع این کوک 3 کوک کوتاه تر و کوتاه تر و کوتاه در طرفین دوخته می شود تا تشکیل یک چهارگوشه یا مربع ساده را بدهد. آنگاه با دوخت 3 مربع دیگر، کوسن کامل و کامل تر می شود. فقط باید توجه داشته باشیم  که هر مربع کوچک با مربع کوچک کناری در یک خانه مشترک است تا مربع ها بتوانند در مرکز به صورت همسو با هم یعنی یک مربع بزرگ تر، شکل واقعی کوسن را بیافرینند.

نمونه بسیار زیبایی از این دوخت را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم هنگامه پورنوروز، سوزندوزی و توسط خانم ماهدیس فرخنده تبدیل به یک کمربند بسیار زیبا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

کوک کوسن و کمربند- هنگامه پورنوروز

امروزه می توان پولک ها را با اندازه و طیف رنگی وسیع و به شکل های مختلفی در بازار، پیدا نمود. شکل های مختلف پولک شامل معمولی، صاف، طرح دار،سکه ای، صدفی، بیضی، ماه و ستاره و گل ها و…….. می باشند و البته شکل های مختلف و اندازه های مختلف نیز، کاربردهای متفاوتی را ایجاد می کنند که هرکدام مباحث وسیعی را در حرفه پولک دوزی ایجاد می کنند.

پولک های شکل گل، یکی از انواع شکل های رایج در بازار می باشند که به شکل گل های متفاوت و در اندازه های متفاوتی ارائه می شوند و به راحتی می توان از این نوع پولک ها در کنار ساقه ها و شاخه های گل استفاده نمود .

در تصویر زیر نمونه ای از کاربرد این نوع پولک را روی یک مانتو می بینید که توسط خانم شیوا امیر سلیمانی، سوزندوزی شده است. چنانچه در تصویر نیز دیده می شود به دلیل درخشندگی و براق بودن پولک ها، دوخت یک طرح ساده در لباس، جلوه ویژه ای در آن  ایجاد نموده که غیر قابل انکار می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

پولک هایی به شکل گل- شیوا امیرسلیمانی

به لحظه های پایانی در سوزندوزی این باغ گل، نزدیک می شوید و اگر با ما همراه بودید می توان گفت که تقریبا کار تمام شده است. در این مرحله دوخت، تکنیک هایی مانند گره فرانسوی و بخیه تنبل کمک موثری در اجرای بقیه سوزندوزی می باشند. نخ کشی، دوخت ژور و اطو، به واقع مرحله پایانی کار می باشند. اکنون کافی است رومیزی قبلی را بردارید و این رومیزی زیبا را آذین بخش فضای زندگی تان نمایید و ببینید که دوخت طرح های بزرگ تر فقط کمی وقت و همت و پشتکار بیشتری را طلب می کند و البته شما مطمئنا این مشخصه ها را دارا هستید و کافی ست که فقط بخواهید. همین!!!!!!!!!

 این رومیزی بسیار زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده و برای دیدن تصاویر بیشتر از این رومیزی می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. به همراه تصاویر روی کار تصاویری از پشت کار نیز در اینجا دیده می شود.

رومیزی باغ گل، ژوردوزی- سوزندوزی شب افروز

پس از دوخت برگ ها تقریبا بخش های زیادی از طرح دوخته می شود و به اصطلاح طرح شکل می گیرد. دوخت گل های اصلی در این مرحله آغاز می شود. برای دوخت گل های اصلی از نخ 3 لای دمسه سفید استفاده شده و چون پارچه مورد استفاده لمه دار، نازک و شکننده می باشد، جهت جلوگیری از کیس خوردن پارچه و اجرای دوخت بهینه؛ معمولا دور تا دور طرح را از ابتدا باید ساقه دوزی نمود و سپس دوخت کوتاه و بلند با رنگ سفید، شروع می شود. سایه روشن دوزی این گل نیز با همان رنگ و پس از دوخت کوتاه و بلند؛ اجرا میشود. میانه گل با دوخت توپر و پرچم های پایه دار و بدون پایه به رنگهای زرد، دوخت و تزیین می شود و البته پرچم های مورد استفاده روی خود گل با گره فرانسوی پایه دار را نیز نمی توان در زیبایی بخشی به گل نادیده گرفت.

این رومیزی بسیار زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده و برای دیدن تصاویر بیشتر از این رومیزی می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

رومیزی باغ گل- سوزندوزی شب افروز

پس از دوخت ساقه ها، می توان دوخت برگ ها را آغاز نمود. بطور کلی دوخت برگ ها در این نمونه به سه شیوه تقسیم شده است. شیوه اول دوخت برگ ها در نمونه،  برگ های تیغ ماهی می باشد که عمدتا به رنگ سبز پسته ای و برای برگ هایی استفاده شده که ریز تر هستند و روی یک ساقه و مجزا از یکدیگر در طرفین ساقه قرار گرفته اند.

شیوه دوم دوخت برگ ها در نمونه، شاه ماهی بسته می باشد که برای برگ های پهن تر استفاده شده است. این برگ ها نیز در نمونه با سایه روشن و به رنگ سبز سدری دوخته شده است.

شیوه سوم دوخت برگ ها در نمونه، دندان موشی کوتاه و بلند با سایه روشن دوزی می باشد که برگ های بلند تر را شامل می شود. به هر صورت الزامی به استفاده از قواعد گفته شده نیست و این فقط و فقط سلیقه سوزندوز می باشد و قابلیت تغییر در اجرا همیشه وجود دارد.این رومیزی بسیار زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

رومیزی باغ گل- سوزندوزی شب افروز

 دومین مرحله از شروع دوخت پس از انتخاب طرح، انتخاب جنس پارچه و رنگ  نخ ها می باشد. جنس پارچه در این سوزندوزی لمه و درشت بافت است و چندان مناسب برای طرحی با این وسعت نمی باشد. پیشنهاد می شود در صورت تمایل از پارچه فاستونی بهاره  ، تریگال و یا کتان استفاده شود. نخ مورد استفاده را نیز می توانید هم رنگ نمونه سوزندوزی شده و یا در رنگ های دلخواه و قابل دسترس در بازار انتخاب نمایید. جنس نخ مورد استفاده در این نمونه دمسه می باشد که به صورت 3 لا و 6 لا در این نمونه استفاده شده است. پس طبیعتا سوزن را نیز متناسب با تعداد تارهای نخ انتخاب نمایید تا براحتی از مسیر پارچه عبور نماید.

دوخت ساقه های اصلی به عنوان اولین گزینه دوخت و با تکنیک ساقه دوزی یا تکنیک زنجیره پیچ فشرده، می تواند شروع بسیار مناسبی برای اجرای سوزندوزی باشد. می توانید از همین حالا شروع کنید و از ثانیه های سوزندوزی تان ، لذت ببرید.برای دیدن تصاویر بیشتر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

رومیزی باغ گل- سوزندوزی شب افروز