هر پیله ای که نتواند پروانه شود، می تواند در میان نوازش انگشتان من و تو باز شود، بر ساقه ای سبز بروید و گلی زیبا شود.
پیله دوزی هنری اصیل، زیبا، چشم نواز و ماندگاری است که در تاریخ این سرزمین بر سینه پارچه هایی از جنس مخمل و ترمه، نقش آفرین ثانیه های بسیاری از سوزندوزان بوده، هست و خواهد بود.
نمونه بسیار زیبایی از دوخت یک گل با پیله را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم عفت فتاحی با سرمه و مروارید آذین بخش یک تابلوی دیواری شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید
دست های کوچکی هستند که فردا را می دوزند. امانت داران صادقی که کودکی شان را در نقش خیالی از عشق بر گونه های یک گل ماندگار می سازند تا حلقه های زنجیره ماندگاری هنر این سرزمین، نه فقط بر صفحه کاغذ که در میان دست هایش؛ بماند و بتواند به نسلی دیگر در عصری دیگر بسپارد. دختران پرشکیب و هنر دوست امروزمان بی گمان شاید سوزندوزان توانمند فردای ایران باشند. تا فردا چه بخواهد و چگونه استمرار یابد.
نمونه ای از دوخت یک گل با پولک و منجوق را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم یلدا عابدیان بر تکه ای از نمد و برای یک گل سینه دوخته شده است. تکنیک مورد استفاده در دوخت این گل بسیار زیبا، پولک و منجوق دوزی به شیوه ایستاده و معکوس می باشد.لازم به یادآوری است که یلدا عابدیان دختر خانم فاطره محمدیان می باشد و در حال حاضر در کلاس دوم ابتدایی درس می خواند. تصاویر بیشتری از این گل سینه زیبا در زمان دوخت و پس از اتمام را توانید با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و ببینید.
به طور کلی سرمه دوزی به واقع به دو حرفه مجزا ولی مکمل، تقسیم می شود. از آن میان می توان به حرفه سرمه دوز تزیینی و سرمه دوز سنتی اشاره نمود. با اینکه هر دو حرفه از مجموعه رو دوزی های سنتی در صنایع دستی مباشند، ولی هر کدام از این دو حرفه مواردی را شامل می شوند که خاص و تفکیک کننده میان سنتی بودن و روز بودن حرفه را به خوبی نمایان می سازد. .
در حرفه سرمه دوز سنتی، تکنیک های مختلف آموزش و تولید، مصرف مواد مختلف و نیز جنس پارچه ها به شیوه سنتی استفاده می شود. در این حرفه جنس پارچه ها عمدتا ترمه و مخمل می باشد تا بتواند به دلیل پر کاری تکنیک ها توانایی نگهداری تولید را داشته باشد. همراهی پیله دوزی، بلرسان دوزی، یراق دوزی و مروارید دوزی در حرفه سرمه دوزی سنتی؛ امری اجتباب ناپذیر می باشد. نوع تولید نیز عمدتا رومیزی، لباس های فاخر، روکش اماکن متبرکه و تابلو های نفیس می باشد. به دلیل استفاده از جنس پارچه ترمه و مخمل در سرمه دوز سنتی، رنگ ها نیز ماهیت خودشان را می یابند و بیشتر رنگ های مورد استفاده در نقوش، طلایی و نقره ای است که تداعی طلا و نقره را می نماید.
تصاویر نمونه دوخته شده از سرمه دوزی سنتی توسط خانم مریم توکلی از آموزشگاه شب افروز می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.
در مطالب گذشته گفته شد که برای دوخت پیله و استفاده از پیله به جای گلبرگ های یک گل چه باید کرد و نحوه دوخت آن به چه شیوه ای می باشد. اما یک روش سنتی نیز برای دوخت پیله ها وجود د ارد و آن استفاده از بلرسان می باشد. بلرسان یا بلرسنت یک نوع سرمه سخت می باشد که قابلیت انعطاف کمتری نسبت به انواع سرمه دارد و عمدتا جهت دور گیری برگ ها و گلبرگ ها و… به کار می رود. در روش سنتی از دوخت پیله پس از اجرای دوخت پیله ، دور تا دور بخش های پیله دوزی شده با سرمه یا بلرسان دوخته می شود.
نمونه ای از دوخت بلرسان دور یک گل پیله دوزی شده را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم مریم توکلی دوخته شده است.
یکی دیگر از انواع ذغره دوزی، دوخت ذغره به شیوه ساده می باشد. در ذغره دوزی به شیوه ساده، هر بار تکه سرمه ای کوچک را با پولک به سوزن می کشیم تا پولک ها به کمک سرمه بر روی پارچه محکم شوند. این دوخت برای پر کردن متن طرح ها، گل های بزرگ تر و بخش هایی از طرح به دلخواه، استفاده می شود و می تواند هم به صورت هم سطح و هم به صورت برجسته در طرح ها؛ مورد استفاده قرار گیرد.
در تصویر زیر نمونه ای از دوخت ذغره دوزی به شیوه ساده را می بینید که توسط خانم مریم پور کیا، از آموزشگاه شب افروز؛ بر روی یک رومیزی ترمه بیضی؛ دوخته شده است. تصاویر بیشتری از این رومیزی بسیار زیبا را می توانید با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید.
پیله دوزی یکی از حرفه های بسیار زیبای سوزن دوزی ایرانی می باشد که در طول زمان به شیوه سنتی، همراه و همگام با سرمه دوزی و مروارید دوزی و بیشتر بر روی ترمه و مخمل؛ مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد های مختلفی را شامل می شود.
برای اجرای دوخت پیله، ابتدا قسمتی از طرح را که می خواهیم با پیله دوخت کنیم روی کاغذ می کشیم و دور آن را برش می کنیم الگوی مورد نظر پس از باز کردن پیله روی آن قرار میدهیم و دور آن را قیچی می کنیم تا الگوی مورد نظر از پیله را داشته باشیم .
پس از تهیه برش های لازم از پیله آن را روی طرح می گذاریم و به کمک سوزن و نخ و سرمه محکم می کنیم. باید توجه داشت که پیله دوزی با پیله چسبانی که این روزها به جای پیله دوزی در تابلو های سرمه دوزی دیده می شود، متفاوت می باشد.
نمونه ای از دوخت پیله را در این قسمت می بینید که توسط خانم زینب حبیب زاده، از آموزشگاه شب افروز، اجرا شده است.
