Skip to main content

هر پیله ای که نتواند پروانه شود، می تواند در میان نوازش انگشتان من و تو باز شود، بر ساقه ای سبز بروید و گلی زیبا شود.

پیله دوزی هنری اصیل، زیبا، چشم نواز و ماندگاری است که در تاریخ این سرزمین بر سینه پارچه هایی از جنس مخمل و ترمه، نقش آفرین ثانیه های بسیاری از سوزندوزان بوده، هست و خواهد بود.

نمونه بسیار زیبایی از دوخت یک گل با پیله را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم عفت فتاحی با سرمه و مروارید آذین بخش یک تابلوی دیواری شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

دوخت قطعات سرمه به صورت زیگزاگ را، همانند دوخت قطعات دانه های ملیله و گندمی به صورت زیگزاگ؛ کنگره دوزی می گویند. و البته به تبع آن دوخت هماهنگ و متناوب قطعات سرمه به گونه ای که در امتداد هم قرار گیرند و تشکیل لوزی دهند، لوزی دوزی نامیده می شود. گاهی هنگام دوخت کنگره دوزی با سرمه و لوزی دوزی با سرمه در انتهای قطعه های سرمه ، یک عدد پولک صاف ریز قرار می دهند تا جلوه گری دوخت را افزون نماید.

نمونه ای از دوخت لوزی دوزی با سرمه را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم مریم پور کیا بر پارچه حریر دوخته شده است.

کنگره دوزی و لوزی دوزی با سرمه- مریم پور کیا

در مطلب قبل از سرمه دوز سنتی صحبت شد که چه تفاوتی با سرمه دوز تزیینی دارد. حرفه سرمه دوز تزیینی برخلاف سرمه دوز سنتی، بسیار قابل انعطاف می باشد و بطور کلی شامل دوخت های مکمل و تزیینی مانند ذغره دوزی، حصیری دوزی، دندان موشی، و….. می باشد . حرفه سرمه دوز تزیینی قابلیت اجرا روی هر نوع پارچه و لباس  اعم از ترمه، مخمل، ساتن، تافته، پارچه های حریر و شیشه نما و……  را دارا می باشد و البته به دلیل همین انعطاف پذیری جنس های مختلف پارچه، برای هر نوع تولیدی نیز؛ می تواند به کار گرفته شود.

امروزه در این دو حرفه یعنی سرمه دوز سنتی و سرمه دوز تزیینی، چندان حریم اصول انتخاب پارچه و تکنیک های دوخت مرتبط؛  رعایت نمی شود و از هر تکنیک و نوع پارچه ای بر روی هر نوع محصول تولیدی بر حسب علاقه و به شیوه دلخواه استفاده می شود.

گفتیم که به دلیل استفاده از جنس پارچه ترمه و مخمل در سرمه دوز سنتی، رنگ ها نیز ماهیت خودشان را می یابند و بیشتر رنگ های مورد استفاده در نقوش، طلایی و نقره ای است که تداعی طلا و نقره را می نماید ولی در سرمه دوز تزیینی، رنگ ها نیز کاملا بسته به طرح، نوع تولید و سلیقه سوزندوز متفاوت و متنوع در نظر گرفته می شود و فقط و فقط هماهنگی میان رنگ ها باید رعایت شود.

تصاویر نمونه دوخته شده از سرمه دوزی تزیینی توسط خانم مریم پورکیا بر روی پارچه حریر اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سرمه دوز تزیینی- مریم پور کیا