Skip to main content

با طلوع هر صبح ، در روشنای نور و نخ های رنگ در رنگ مهربانی؛ زاده می شوم. آن گاه با نخ مهربانی و سوزن نگاه، آرام آرام در کنار ساقه های سبز می رویم.

گاه یک جوانه می شوم و گاه یک غنچه و شاید هم یک گل. از ساقه ای به ساقه ای و از شاخه ای به شاخه ای دیگر. از غنچه ای به غنچه ای و از گلی به گلی دیگر. گاه در میان یک مزرعه می رویم و گاه در میانه یک تابلو جان می گیرم. گاهی سرزمینی سبز می شوم و گاهی خشک و برهوت؛ گاهی انگور و سیب و گاهی هم انار.

طلوع صبح و سوزندوزی- سوزندوزی شب افروز

شروع و ادامه دوخت این تکنیک از پتویی یا دندان موشی همانند دوخت دندان موشی ساده است با این تفاوت که بخیه ها در اندازه های مختلف از کوچک به بزرگ و برعکس به صورت شیب دار  و بلند و کوتاه دوخته میشود تا تداعی درجه را بنماید. این تکنیک را می توان روی یک خط صاف و به عنوان حاشیه در طرح های مختلف و یا به صورت مستقل به عنوان یک دوخت حاشیه ای استفاده نمود.

نمونه ای از اجرای این تکنیک را روی یک طرح عروسکی به عنوان حاشیه لباس عروسک در تصویر زیر می بینید که توسط خانم خدیجه اصغری سوزندوزی شده و بسیار زیباست. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

پتویی درجه ای- خدیجه اصغری

دوخت پتویی بسته یا دندان موشی بسته عمدتا به عنوان حاشیه ای و در امتداد یک خط اجرا می شود اما گاهی می توان این دوخت را در چند ردیف و زیر هم، نیز اجرا نمود. در این صورت می توان حاشیه هایی پهن تر و زیبا تر از این دوخت را نیز در دسترس داشت که به آن پتویی بسته شبکه ای نیز می گویند.

 نمونه زیبایی از اجرای این تکنیک را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم طاهره داداش پور، روی طرح عروسکی و روی لبه دامن لباس عروسک، سوزندوزی شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

پتویی بسته شبکه ای- طاهره داداش پور

برای دوختن دندان موشی بسته یا پتویی بسته همانند دندان موشی ساده عمل می کنیم با این تفاوت که بخیه ها را بطور مایل به یکطرف و بعد به طرف عکس آن میدوزیم تا در قسمت بالا با هم تلاقی و تشکیل یک مثلث دهند. این دوخت که یکی از دوخت های بنیادی سوزندوزی نیز می باشد، برای تزیین طرح های مختلف روی یک خط راست و یا در امتداد هم به عنوان حاشیه به کار می رود.

تصویر زیر نمونه ای زیبا از اجرای تکنیک دوخت پتویی بسته می باشد که توسط خانم خدیجه اصغری روی طرحی عروسکی، استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

دوخت پتویی بسته- خدیجه اصغری

برای خودم خانه ای دوخته ام . با درختانی سرسبز، پرندگانی شادمان و زمینی سرشار که آماده روییدن است. برای خودم خانه ای دوخته ام  پر از آرامش و مهربانی و چشم انتظار بهاری که همه بدی ها را به باد، و خوبی ها را به ستاره های چشمان دوست سپارد تا همیشه و همه جا سلامتی باشد و شادمانی. آمین!!!!

منظره بسیار زیبایی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم شهناز کردی، سوزندوزی شده است. این منظره طرحی از یک خانه با زمین های اطراف و درختانی در کنار را شامل می شود که با استفاده از نخ دمسه و تکنیک های مختلف سوزندوزی دوخته شده است . در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. بسیار زیباست. اینطور نیست؟!!!!!!

سوزندوزی طرح خانه من-شهناز کردی

گاهی پس از اجرای دوخت پر برای جلوه دهی بیشتر آن و اینکه یک مجموعه برگ های سبز را تبدیل به گل های وحشی نماییم ، فقط و فقط کافیست که در میان حلقه های ایجاد شده پر، یک گره فرانسوی و یا یک شلال کوچک بدوزیم و شاهد تغییرات فوق الهاده ای باشیم که با همان یک گره و یا شلال کوچک ایجاد می شود.

نمونه ای از ایجاد این تغییر را در تصویر زیر می بینید که روی بلوز بافتنی آبی، و در انتهای طرح اصلی بافت؛ اجرا شده است. گلدوزی روی این بافتنی در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده و شما نیز در صورت تمایل، برای دیدن تصاویر بیشتر؛ می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت پر و گره - سوزندوزی شب افروز

پیش تر گفتیم که گره ایرانی را با هر تعداد از تار نخ دمسه می توان دوخت و البته این تعداد تارهای نخ، روی بزرگی و درشتی گل موثر می باشد یا به عبارتی گل کوچک تر و یا بزرگ تر می شود. غیر از نخ دمسه، می توانید از نخ کاموا و یا عمامه نیز استفاده نمایید . در هر صورت کلفتی و نازکی هر نخی چه دمسه و یا کاموا و یا عمامه؛ روی اندازه گل تاثیر گذار می باشد. گاهی نیز با اجرای ترفندی کوچک، می توانید در گلهای تان پیچ و تاب  ایجاد نمایید و زیبایی سوزندوزی این گل ها، را افزون نمایید. برای این کار فقط کافیست که تعداد پیچش نخ دور سوزن با فاصله ای که برای دوخت در نظر می گیرید، هماهنگ نباشد و تعداد پیچش چند تا بیشتر از فاصله در نظر گرفته شده باشد. به این ترتیب پیچ و تاب خاصی در هر گره ایجاد می شود و آن را زیباتر نشان می دهد. البته گاهی با زدن چند بست روی گره ایرانی یا روکوکو نیز می توان به این ترفند دست یافت.

 تصویر زیر نمونه اجرا شده ای از این تکنیک می باشد که روی یک بلوز بافتنی آبی با دو رنگ عمامه آبی ، سوزندوزی شده است. این بلوز بافتنی زیبا در کارگاه شب افروز سوزندوزی شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گره ایرانی تاب دار- سوزندوزی شب افروز

پنجمین بخش از طرح منظره ای از بهار را با هم مرور می کنیم که شامل سوزندوزی گلهای اطراف خانه می شود.  برای سوزندوزی این بخش ابتدا با توجه به زمینهای اطراف خانه، دوخت گلها رنگ بندی شده تا میان رنگها و اندازه گل ها تناسب و هماهنگی  ایجاد شود. عمده ترین دوخت مورد استفاده در سوزندوزی گلهای اطراف خانه و زمین ها؛ گره فرانسوی به شکلهای مختلف می باشد.

این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم مریم دابویی و روی یک تابلوی دیواری، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

منظره ای از بهار- مزیم دابویی

روکوکو یا گره ایرانی به دلیل کاربرد بسیار زیادی که در سوزندوزی دارد، در مسیر زمان تغییراتی را نیز با خودش مرتبط نموده است. یکی از این تغییرات اجرای تکنیک به دو شیوه صاف و حلقه ای می باشد. به طور کلی برای دوخت روکوکو یا گره ایرانی صاف به این صورت عمل می کنیم که  ابتدا از نقطه ای سوزن و نخ را از پارچه بیرون می کشیم و بافاصله ای مناسب و دلخواه سوزن را در پارچه فرو می بریم و از نقطه اول بدون بیرون کشیدن کامل سوزن، نخ را به تعداد دلخواه و برای همان فاصله دور سوزن می پیچانیم و سپس از پارچه بیرون می کشیم یعنی تعداد پیچش نخ روی سوزن برای فاصله ایجاد شده می باشد. اما در گره ایرانی حلقه ای فاصله ای بسیار کوچک ایجاد می کنیم و تعداد نخ پیچیده شده دور سوزن نیز دو برابر می باشد به گونه ای که پس از بیرون کشیدن سوزن از پارچه، حلقه ای ایجاد می شود. حلقه های ایجاد شده توسط گره ایرانی یا گره ایرانی حلقه ای می تواند همانند گره ایرانی، کاربرد های زیادی هم به عنوان گلبرگ های یک گل و هم به عنوان برگ های یک گل؛ داشته باشد.

 تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از اجرای دو تکنیک گره ایرانی صاف و گره ایرانی حلقه ای می باشد که توسط خانم فاطمه اسداللهی، روی یک تابلوی دیواری کوچک ؛ سوزندوزی شده است. در این سوزندوزی کوچک اما بسیار زیبا، گل ها به شیوه روکوکو یا گره ایرانی صاف دوخته شده و برای دوختن برگ ها نیز از تکنیک روکوکو یا گره ایرانی حلقه ای استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گره ایرانی صاف و گره ایرانی حلقه ای- فاطمه اسداللهی

پر یکی از دوخت های مهم و کاربردی دوختهای بنیادی سوزندوزی می باشد و بین سه خط موازی انجام می گیرد. جهت اجرای تکنیک و دوخت پر، ابتدا خط موازی وسط را در نظر می گیریم سپس طرفین خط وسط به کمک دو خط موازی دیگر، یکبار از سمت راست و یکبار از سمت چپ میدوزیم. بطوریکه هر بار نخ از زیر سوزن رد شود. این دوخت حالت زنجیره دارد و قسمت بالای حلقه ها باز می باشد. دوخت پر به دلیل عدم نیاز به کشیدن طرح، جهت اجرا؛ گزینه بسیار مناسبی برای تزیین روی بافت ها می باشد .

 نمونه زیبایی از اجرای این دوخت را روی یک بلوز بافتنی سبز یشمی می بینید که با کانوای سبز روشن تر دوخته شده است. این سوزندوزی بسیار زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت پر- سوزندوزی شب افروز

چرخ و فلک یا دوخت پتویی تزیینی که پیرامون یک دایره اجرا می شود، یک گزینه مناسب برای دوخت گل هایی می باشد که طرح هایی به شکل دایره دارند و گاهی حتی بدون داشتن طرح و نقش خاصی می توان با کشیدن چند خط به عنوان ساقه با برگ هایی ریز و گل هایی به شکل چرخ و فلک، می توان نقش ها و طرح هایی زیبا برای تزیین لباس و یا هر محصول دیگری ایجاد نمود.

نمونه زیبایی از یک بلوز بافتنی سبز یشمی را در تصویر زیر می بینید که با چند ساقه و برگ های کوچک تیغ ماهی، گل هایی با تکنیک چرخ و فلک را با رنگ های بادمجانی و صورتی؛ به خوبی نشان می دهد . این بلوز بافتنی زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز، سوزندوزی شده است. به طور کلی تکنیک های این سوزندوزی شامل ساقه پیچ، تیغ ماهی، دوخت پر، چرخ و فلک و مروارید می باشد. نخ مورد استفاده در این سوزندوزی نیز، نخ عمامه است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی روی بافتنی، چرخ و فلک- سوزندوزی شب افروز

چهارمین بخش از طرح منظره ای از بهار را مرور می کنیم که سوزندوزی زمینهای اطراف خانه و رودخانه را شامل می شود. جهت دوختن زمین های اطراف رودخانه، ابتدا هر بخش را با استفاده از دوخت و رنگ، کاملا از یکدیگر، جدا نموده و سپس با استفاده از دوختهای بنیادی سوزندوزی؛ هر بخش از زمین را با یک رنگ مشخص و دوخت مشخص؛ سوزندوزی و گل کاری می کنیم. دوخت سبزه ها و گلها در کنار خانه و رودخانه ، فضایی دلنشین و چشم اندازی بسیار زیبا بوجود آورده است. چشم انداز زیبایی که می تواند یاد آور خاطرات حضور بسیاری از ما در میان جنگل های شمال باشد

البته ای کاش همیشه به خاطر داشته باشیم که این فضاهای زیبا، فقط و فقط از آن ما؛ در همان یک لحظه خاص نیست و باید سرزمین سبزمان را سبز و مهم تر از همه پـــاک نگاهداریم.

این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم مریم دابویی و روی یک تابلوی دیواری، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت زمین در سوزندوزی- مریم دابویی

طرح های بسیار ساده و یا تکنیک هایی بسیار ساده، اغلب گزینه های پر کاربردی برای گلدوزی هستند. زیرا دسترسی آسان به طرح و تکنیک، وسوسه سوزن، نخ و رنگ را در ذهن پدیدار می کند و شوق رویش گل هایی بسیار آشنا و صمیمی را از یک رویا به واقعیت بدل می سازد. واقعیتی که می توانی بدوزی و بپوشی و … لذت ببری.

سوزندوزی بسیار زیبایی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم پریسا کردی روی یک پالتو، اجرا شده است. طرحی بسیار ساده با رنگ هایی دلنشین در لبه آستین و قسمت بالای پالتو در امتداد مدل پالتو، دوخته شده که در عین سادگی و زیبایی چشم نواز نیز می باشد. شما نیز ببینید و لذت ببرید. و البته در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی روی پالتو- پریسا کردی

بخش سوم از سوزندوزی طرح منظره ای از بهار را با موضوع سوزندوزی و دوخت رودخانه مرور می کنیم. این رودخانه زیبا، در مسیر خودش ، از کنار زمینهای سرسبز می گذرد و به همین دلیل چشم انداز بسیار دلنشینی را برای منظره بوجود آورده است و باید برای سوزندوزی این بخش توجه ویژه ای به کار برد.بنابراین برای دوخت آب های این رودخانه فقط از رنگ آبی استفاده نشده و جهت انعکاس سرسبزی و گل در آب از شلالهایی به رنگهای متنوع در میان آبی اب ؛ استفاده شده است. تکنیک مورد استفاده برای دوخت آب، شلال هایی به صورت ممتد و یا جدا از هم می باشد که با نخ دمسه؛ اجرا شده است.

آبی آب در کنار زمین های اطراف همچون نگینی، زیبا می درخشد و ….. و همچون همیشه مایه آبادانی است و سرسبزی و زیبایی….

این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم مریم دابویی و روی یک تابلوی دیواری، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت رودخانه در سوزندوزی- مریم دابویی

دوخت پروانه ای با گندمی معمولا دور تا دور بته جقه ها و به عنوان حاشیه جقه، جهت جلوه دهی بیشتر به بته جقه ؛ اجرا می شود. برای این کار پس از اتمام دوخت جقه از نقطه ای دلخواه در پیرامون جقه، سوزن را از پارچه بیرون می کشیم و پس از افزودن دو گندمی؛ به گونه ای در پارچه فرو می بریم که دو گندمی شکل هشت ایجاد نمایند. آنگاه برای تکمیل فرایند دوخت و ایجاد بست یک مروارید و یک منجوق را با هم به سوزن می کشیم و در نوک هشت، به پارچه فرو می بریم. به این ترتیب یک هشت با دو گندمی، یک مروارید و یک منجوق ایجاد می شود که به آن دوخت پروانه ای با گندمی می گویند. این دوخت دقیقا به همین شکل و به صورت هفت نیز در پیرامون جقه ها و طرح هایی از این دست استفاده می شود.

نمونه زیبایی از اجرای دوخت پروانه ای با گندمی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری پیرامن طرحی از بته جقه و روی پارچه مخمل اجرا شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت پروانه ای با گندمی- بنت الهدی اصغری

بخش دوم از سوزندوزی طرح منظره ای از بهار را با هم مرور می کنیم که شامل حاشیه خانه و درخت می باشد. در این بخش رنگ های مختلف سبز برای هویت بخشی به منظره بهار، به شکل ویژه ای استفاده شده است. تا سبز ها ی تیره و روشن به صورت انفرادی و نیز ترکیبی در کنار هم و در عین حال متمایز از یکدیگر به خوبی دیده شوند.

تکنیک های مورد استفاده در این بخش از سوزندوزی نیز شامل دوختهای بنیادی مانند ساقه، پر،ضربدری درهم، پروانه ای، گره فرانسوی وومی باشد. نخ های مورد استفاده در این سوزندوزی نیز، نخ دمسه، عمامه  و ابریشم در رنگهای متنوع می باشد. این سوزندوزی بسیار زیبا با طرح منظره ای از بهار، توسط خانم مریم دابویی، اجرا شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی منظره بهار، درخت و حاشیه خانه- مریم دابویی

پاییز آمد و نشست میان گل ها، سبزه ها و شاخه و برگ درختان خیابان ها، میان چشم رهگذرانی که هر صبح تابستان خورشید را تلاوت کرده اند و روز را و هنوز را . پاییز آمد و نشست میان دست های پر شکیب یک دوست تا گل رزی از جنس پاییز بدوزد. شاخه گلی در پاییز و برای پاییز. شاخه گلی که نوازشگر نگاه شما شود و هجای مهربانی باشد در روزهای نامهربان.

گل رز زیبایی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم فاطمه اسداللهی سوزندوزی شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. بسیار زیباست. اینطور نیست؟!!!!!!

گل رز پاییزی- فاطمه اسداللهی

هدایایی که برای تولد بر می گزینیم همیشه لازم نیست که از بازار خریداری شود. گاهی می توانید که با سوزندوزی روی طرحی دلخواه، فرصتی خوب برای بیان احساس بیافرینید و به طرف مقابل بگویید که چقدر برای شما با اهمیت است و دوستش دارید. این طرح انتخابی لزوما دارای ویژگی خاصی نیست و یا اصلا لازم نیست که طرح خاصی باشد. فقط کافیست بتواند ارتباط میان شما و هدیه گیرنده را، بیشتر نماید. تولید انتخاب شده برای سوزندوزی طرح، نیز می تواند از هر نوعی باشد گیره مو، گل یقه، نشانه گذار کتاب، بقچه، کوسن، رومیزی،لباس، روبالشی، رو تختی و…. و….

در تصویر زیر نمونه ای بسیار زیبا از ارتباط سوزندوزی و یک هدیه تولد را می بینید که توسط خانم شهناز کردی، ارائه شده است. طرحی از یک منظره برای تابلوی سوزندوزی و تولد یک دوست، انتخاب و اجرا شده است که بسیار زیبا و چشم نواز می باشد. به یقین شما نیز از دیدن این منظره زیبا لذت خواهید برد و شاید هم بتواند انگیزه دوختن در میان انگشتان مهربان شما را نیز به همراه داشته باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی و هدیه تولد- شهناز کردی

شوق سرشاری دارم از عشق و بودن و لبریزم از زندگی و هستی. همان بهانه ای که سوزن و نخ را به تکاپو ی شور انگیزی می کشاند تا هجای گلی باشد در سرزمین آفتاب و برای آفتاب. گلبرگ به گلبرگ مرا ورق بزن و مرا در میان سایه ها و رنگ ها ببین. من خود آفتاب هستم. باور نمی کنی . پس لبخند گل آفتاب مرا ببین تا باور کنی.

 تصویر زیر نمونه ای زیبا از سوزندوزی یک گل آفتاب است در پاییز که توسط خانم طاهره داداش پور، اجرا شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گل آفتاب- طاهره داداش پور