انواع پولک و منجوق دوزی – سوزندوزی شب افروز

کمند دوزی و قیطان

کمند دوزی به عنوان یک دوخت مکمل بکار می رود و هیچگاه به تنهایی بکار برده نمی شود و چون برای اجرای حاشیه‌‌ها به عنوان آخرین حاشیه دور تا دور دوخت های داخل و خارج متن دوخته می شود؛ معمولا انواع قیطان به عنوان یک گزینه مناسب برای اجرای دوخت کمند در سوزندوزی ها مورد استفاده قرار می گیرد. تکنیک و نوع دوخت دوخت مورد استفاده در کمند دوزی نیز، بسته به طرح اصلی و موقعیت کمند و نیز ضخامت و نوع قیطان متفاوت می باشد.

نمونه ای از دوخت کمند را در تابلوی دیواری خانم سیده حوریه حسینی می بیند که به عنوان آخرین حاشیه از قیطان مدل دار و با تکنیک بست دوزی، سوزندوزی نموده است. در حاشیه کناره کمند نیز، برای جلوه دادن بیشتر گوشه های کمند دوزی در این تابلو از پولک طرح گل و پولک چهارگوشه و ملیله ، استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

پولک دوزی ایستاده و ترمه

گفته بودم به آب، به آیینه میهمان شدم

ز رحمت باران، به مهر نگاهی، خرامان شدم

نمونه زیبایی از دوخت گل با پولک و منجوق را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم یاسمن مویدی ، دوخته شده است. این گل بسیار زیبا در میانه یک بته جقه، با تکنیک پولک و منجوق دوزی به شیوه ایستاده؛ در گوشه ای از پارچه ترمه سوزندوزی شده و شاید همین پارچه ترمه، یادگاری باشد برای آیندگان و… شما نیز ببینید و لذت ببرید و در صورت تمایل نمونه ای از آن را برای خودتان بدوزید. زیباست، اینطور نیست؟

برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

کتیبه دوزی و منجوق

پیش تر گفتیم متداول ترین مواد اولیه در دوخت کتیبه سرمه و انواع آن می باشند. اما سرمه تنها گزینه مورد استفاده در دوخت کتیبه نمی باشد و از گزینه های متداول دیگر مانند منجوق و یا ملیله شکسته و نیز مروارید نیز می توان بهره های فراوان برد و به زیبایی های بیشتر و تازه تری دسترسی یافت.

نمونه بسیار زیبایی از دوخت یک کتیبه دوزی با نام الله را در تصویر زیر می بینید که برای یک تابلوی دیواری، روی پارچه مخمل و توسط خانم فاطمه زهرا قلی پور سوزندوزی شده است. این کتیبه طرحی از کلمه الله درون یک بته جقه می باشد که گل هایی نیز در اطراف و پایین جقه ، طرح را گسترده تر و زیباتر نموده اند. برای اجرای این کتیبه از ملیله شکسته نقره ای و آبی به شیوه برجسته استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلی مثل آینه

شاید باورش کمی سخت باشد اما انتخاب رنگ و جنس پولک، برای دوختن گلی با پولک و منجوق، لطفی کمتر از دوختن گل، با نخ های رنگ در رنگ گلدوزی؛ ندارد. دانه دانه پولک ها را در کنار هم می نشانی و تکه تکه اندیشه ات را به سامان می رسانی. لحظه هایت از خاطره ای پر می شود و تو تا اوج می روی و هر لحظه نزدیک و نزدیک تر می شوی ….. انگاه گل کامل می شود و شکل می یابد. مرواریدی در مرکز گل می نشانی. گویی ذره ای از بی نهایت را یافته ای و…. این گل مثل آینه است. آینه ای که ثانیه های سرشار ترا نمایان می سازد.

تصویر بسیار زیبایی از دوخت یک گل با پولک و منجوق را در زیر می بینید که توسط خانم نعیمه منزه، روی پارچه مخمل و برای یک کوسن؛ دوخته شده است. این گل بسیار زیبا با استفاده از پولک و منجوق هایی به رنگ بنفش و به شیوه ایستاده سوزندوزی شده است. تکنیک مورد استفاده در میانه گل نیز به شیوه ایستاده می باشد اما پولک و منجوق مورد استفاده درمیانه گل سفید و شیشه ای است و این انتخاب آینه بودن دوخت گل برای انعکاس ثانیه ها را، در ذهن تداعی می کند . یعنی من اینجا هستم . اینجا و در میانه این گل مرا ببینید. فقط همین!!!!

شما نیز در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

منجوق دوزی برجسته و لبه گلبرگ ها

کمی پیش تر گفتیم که اغلب برای دوختن گل های برجسته با منجوق ، جهت مشخص نمودن خطوط اصلی گلبرگ ها از تکنیک دوباره دوزی در لبه گلبرگ ها استفاده می شود. اما گاهی با اضافه نمودن یک پولک در لبه گلبرگ ها نیز این خطوط را می توان مشخص، و برای دوخت منجوق برجسته استفاده نمود. این تکنیک معمولا با همراهی دوخت کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی، گزینه بسیار خوبی برای هویت بخشی به گلهای درشت تر؛ در سوزندوزی هایی می شود که با استفاده از پولک و منجوق دوخته می شوند.

در زیر تصویری از اجرای یک نمونه بسیار خوب این تکنیک را می بینید که توسط خانم خدیجه اصغری، در فضایی از یک تابلوی دیواری و روی یک گل؛ اجرا شده است. اضافه نمودن یک پولک به لبه گلبرگ و به کار بردن تکنیک سایه روشن دوزی با استفاده از منجوق هایی با طیف رنگی هماهنگ و به شیوه برجسته، زیبایی خاصی به گلبرگ ها بخشیده است. برای جلوه دادن به وسط گل نیز از منجوق های مشکی و طلایی و تکنیک دوخت رز، استفاده شده و البته افزودن یک مروارید درشت سفید نیز در مغز و میانه گل، زیبایی آن را افزون نموده و آن را ویژه تر نموده است. بسیار زیباست. اینطور نیست؟؟!!!!! شما نیز در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

منجوق دوزی برجسته و دوباره دوزی

برای دوختن گل های برجسته با منجوق، گاهی دور تا دور گلبرگ یا برگ را با مروارید های یا منجوقی به رنگ دیگر و تکنیک دوخت دوباره دوزی، مشخص می کنیم و آنگاه منجوق های اصلی را که برای کار انتخاب نموده ایم، به صورت برجسته می دوزیم. در اینگونه موارد دوخت منجوق ها بسته به نوع گلبرگ ها ، برگ ها و یا حتی خود گل متفاوت می باشد . زیرا در مواردی با تکنیک های دوخت توپر ساده، تیغ ماهی و…. نیازی به استفاده از سایه روشن نیست و در مواردی نیز دقیقا با همان تکنیک ها و یا تکنیک دوخت کوتاه و بلند، از سایه روشن دوزی استفاده می شود.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت منجوق برجسته با دوباره دوزی را روی پارچه مخمل می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری در میانه طرحی از یک جقه، دوخته شده است. این جقه بسیار زیبا که با استفاده از تکنیک های مختلف دوخت پولک و منجوق و مروارید شکل یافته در دو سمت یک رانر دوخته شده و البته می توان از آن به خوبی در تزیین فضایی از خانه استفاده نمود. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

منجوق دوزی برجسته و دوباره دوزی- بنت الهدی اصغری

پولک های بهاری

فرقی نمی کند که بهار باشد یا پاییز . می توانی در هر فصلی که هستی گل هایی به روشنایی آب و زیبایی بهار بدوزی و لذت ببری.

گل هایی که بوی شکوفه های مهربانی می دهند و غصه از دل می برند . گل هایی که هر بار در آن بنگری، ترا بر مخمل سبز رویاهایی می نشانند که در فراسوی افق، زمزمه گر حیات و عشق باشی و سرشار از بودن و سرودن، سرشار از راز و رمزی که سرور است و توانایی، سرشار از…….

نمونه زیبایی از دوخت یک گل بهاری را در پاییز می بینید که توسط خانم خدیجه اصغری، با استفاده از پولک های سکه ای و به شیوه پولک دوزی ایستاده، سوزندوزی شده است. حتی دیدن این گل با رنگ و زیبایی خاصش، حس خوبی را ایجاد می کند. اینطور نیست؟!!!!!. شما نیز در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سرمه دوزی سبد گل

سرمه و مروارید با هم می آمیزند و سبدی از گل در اندیشه می روید و بر پارچه می نشیند تا جاودانه شود.

نمونه زیبایی از به هم پیوستن سرمه و مروارید را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم سیده آتنا سجادیان ، بر روی پارچه مخمل، سوزندوزی شده است. این نمونه بسیار زیبا برای یک تابلوی دیواری اجرا شده و طرحی از یک سبد گل را نشان می دهد. در دوخت این تابلوی زیبا از تکنیک های دوخت سرمه، ذغره، مروارید و منجوق دوزی استفاده شده است. ویژگی بارز این تابلو استفاده از تکنیک سایه روشن دوزی با سرمه و با منجوق می باشد که به خوبی و با دقت و مهارت در میان گل های تابلو؛ اجرا شده است. این تابلو ی بسیار زیبا می تواند علاوه بر اینکه بخشی از فضای یک زندگی را تزیین نماید، می تواند یک به عنوان یک میراث خانوادگی نیز برای یادگار گذاشته شود.

تابلوی زیبایی که بی گمان شما نیز از دیدن آن لذت خواهید برد. اینطور نیست؟؟ در صورت تمایل می توانید برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت پروانه ای با گندمی

دوخت پروانه ای با گندمی معمولا دور تا دور بته جقه ها و به عنوان حاشیه جقه، جهت جلوه دهی بیشتر به بته جقه ؛ اجرا می شود. برای این کار پس از اتمام دوخت جقه از نقطه ای دلخواه در پیرامون جقه، سوزن را از پارچه بیرون می کشیم و پس از افزودن دو گندمی؛ به گونه ای در پارچه فرو می بریم که دو گندمی شکل هشت ایجاد نمایند. آنگاه برای تکمیل فرایند دوخت و ایجاد بست یک مروارید و یک منجوق را با هم به سوزن می کشیم و در نوک هشت، به پارچه فرو می بریم. به این ترتیب یک هشت با دو گندمی، یک مروارید و یک منجوق ایجاد می شود که به آن دوخت پروانه ای با گندمی می گویند. این دوخت دقیقا به همین شکل و به صورت هفت نیز در پیرامون جقه ها و طرح هایی از این دست استفاده می شود.

نمونه زیبایی از اجرای دوخت پروانه ای با گندمی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری پیرامن طرحی از بته جقه و روی پارچه مخمل اجرا شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت پروانه ای با گندمی- بنت الهدی اصغری

منجوق دوزی گلبرگهای درشت

برخی از گل ها دارای گلبرگهای درشت تر می باشند ولی سوزندوز تمایل به برجسته کردن آن ندارد. روش توپر سطحی در اینگونه موارد می تواند راه حل بسیار مناسب و پر کاربرد باشد. چرا که لزوما هر گلی را در مبحث سرمه یا پولک لزوما برجسته نمی کنند و بطور کلی برجسته نمودن، به سلیقه سوزندوز و مشتری نیز؛ مرتبط می باشد.

برای استفاده از این روش ابتدا دور تا دور گلبرگها را به کمک ملیله شکسته می دوزیم و سپس با منجوق ها دوخت توپر سطحی را برای پر نمودن گلبرگها استفاده می کنیم.

در تصویر زیر دوخت یک گل با گلبرگهای درشت را، می بینید که توسط خانم سپیده رجبی با استفاده از تکنیک توپر دوزی سطحی، روی لباس؛ دوخته شده است. برای پر کردن مغز گل ، پس از اجرای دوخت منجوق ها و پرکردن گلبرگ ها، با دو ردیف پولک و منجوق مرکز گل مشخص شده و با استفاده از تکنیک شرابه ساده ؛ مغز گل نیز کامل شده است. شما نیز ببینید و لذت ببرید!!!!!!!

سرمه و کیف قران

سرمه دوزی، منجوق دوزی و مروارید دوزی همیشه ، حرفه هایی جدایی ناپذیر از ترمه می باشند . حرفه هایی که گاه با تکنیک های مرتبط به خودشان در دوخت دنیایی بسیار زیبا و پر از رمز و راز را، بر روی پارچه ترمه با طرح سروهای ماندگار، در ذهن می آفرینند و ماندگارتر می سازند. سوزندوزی روی کیف قران یکی از این موارد می باشد که سرمه دوزی روی آن، معمولا اجرا شده و می شود.

نمونه ای از دوخت یک کیف قران بسیار زیبا را در تصویر زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، دوخته شده است. طرح این کیف قران با استفاده از تکنیک های دوخت سرمه و منجوق و مروارید، سوزندوزی شده است. پس از اجرای سوزندوزی روی کیف، آسترکشی و دوخت انجام و سپس به برای جلوه دهی بیشتر در لبه ها، یراق به آن اضافه شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

بقچه ترمه و سرمه

گاهی بقچه های ترمه ای در میان میراث خانوادگی برخی افراد یافت می شود که می خواهند بر روی آن تغییری ایجاد نموده و کاربرد تازه ای برای آن تعریف کنند. در این موارد سرمه دوزی و مروارید دوزی می تواند گزینه مناسبی جهت احیا این بقچه ها باشد و این میراث را گرانبها تر نماید. میراثی که قدرت انتقال به نسل دیگری را نیز داشته باشد.

در تصویر زیر نمونه ای از یک بقچه قدیمی را می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، سرمه دوزی و احیا شده است. برای تعریف نوع کاربری جدید در این بقچه ابتدا گوشه ای از آستر کشی پارچه ترمه باز شده و بدون تغییر در دوخت آستر و یراق، طرحی از دو بته جقه با گل و برگ و ساقه در وسط جقه ها به مرکز پارچه ترمه، اضافه شده است. سپس با استفاده از تکنیک های دوخت مروارید، منجوق و سرمه دوزی؛ سوزندوزی اجرا شده و آسترکشی باز شده نیز با همان شیوه قبل، تکرار شده است. تغییر کاربرد این ترمه ، هر چیزی می تواند باشد. اما اغلب افراد به دلیل قدمت پارچه و کم شدن مقاومت پارچه در مسیر زمان ؛ ترجیح می دهند که آن را قاب بگیرند و به دیوار بیاویزند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

آوای نخ و سوزن

براستی وقتی که سوزن و نخ در دستان بی شکیب یک سوزندوز، سینه پارچه را در تکرار آوای ثانیه هایی شورانگیز می کاود؛ آیا می توان گفت که زندگی جریان ندارد؟؟ آیا این رویش عشق، غیر از زندگی معنایی دیگر دارد؟؟

بی گمان نه و این خود زندگی است.

تصویر زیر نمونه ای از یک سوزندوزی بسیار زیبا روی یک تابلوی دیواری می باشد که توسط خانم مریم توکلی بر روی مخمل نباتی دوخته شده و به خوبی می تواند آذین بخش قسمتی از یک دیوار باشد و یاد آور ثانیه هایی که تا همیشه ماندگار خواهند ماند. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

…تا شقایق هست

من ز آوای دل گلبرگی به صفای گل سرخ و هیاهوی نسیم، در بهاری روشن خواهم رویید

و مرا خواهی یافت در هجای پر پروانه ای از باغ بهار

در سرودی یک رنگ و صدای باران در سکوت یک برگ

نور خواهم شد در دل تاریکی با سپیده همراه، از شکفتن آگاه.

تا شقایق هست زندگی باید کرد. سال نو مبارک

دستبند پولک و منجوق دوزی- سوزندوزی شب افروز

گلهای شکوفه ای بر مانتو

دوخت انواع گلهای شکوفه ای در کنار هم و بر روی یک ساقه، یا به شیوه جدا و بر ساقه های متعدد بدون طرح و نقشی خاص؛ گاه نه تنها سرگرم کننده و دلنشین که در جای خودش می تواند آثار هنری زیبایی را ایجاد نماید و هیجان تازه ای از دوخت، خلاقیت و سرگرمی را نیز به همراه داشته باشد. بنابر این بدون داشتن دانش و مهارت وسیعی از حرفه پولک و منجوق دوزی می توانید، سوزندوزی های بسیار زیبا و خلاقانه ای ایجاد نمایید و از آن لذت ببرید.

تصویر زیر نمونه ای از این زیبایی و خلاقیت می باشد که توسط خانم مژده زمانی روی یک مانتو اجرا شده است. انواع گلهای شکوفه ای با پولک و منجوق در کنار هم و بر روی یک ساقه در حاشیه لبه مانتو، طرحی حاشیه ای را ایجاد نموده که بسیار دلنشین و زیباست. برای دوخت این حاشیه زیبا، از ملیله شکسته های نباتی و طلایی در دوخت ساقه های گل و پولک های لیمویی روشن و منجوق های طلایی؛ استفاده شده است. افزودن مروارید ها به شیوه دانه دوزی مروارید در قسمت بالا و اطراف یقه؛ زیبایی لباس را افزون نموده و این زیبایی با اضافه شدن یک گل سینه متناسب، کامل تر شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

طرحی برای دوخت پولک

گاه ناخودآگاه طرحی ساده در ذهن می نشیند و کمی بعد میل به دوختن آن طرح، همان ذهن را وسوسه می کند تا سوزن و نخ را به هیاهوی پولک ها و منجوق ها بکشاند و طیفی از رنگ و خلاقیت را به تماشا ی نگاه دوست ببرد و آذین بخش لباسی شود .

تصویر زیر نمونه ای از این گونه طرح ها و زیبایی ها می باشد که توسط خانم شیوا امیرسلیمانی بر روی پیراهنی سبز و ساده دوخته شده و حس تازه ای از رنگ و زیبایی در ذهن می نشاند. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سایه روشن دوزی گل با منجوق 2

کمی پیشتر از اجرای تکنیک سایه روشن دوزی با منجوق برای گلبرگ هایی با لبه گرد، صحبت شد و البته همین تکنیک برای گلبرگ هایی با لبه نوک تیز نیز، اجرا می شود. اما در مواردی نیز سوزندوزان این حرفه به جای استفاده از این تکنیک؛ از دوخت تیغ ماهی با سایه روشن بهره می گیرند که در جای خودش می تواند به عنوان تکنیک جایگزین کارآیی بسیار بالایی داشته باشد.

نمونه زیر تصویری از دوخت سایه روشن دوزی با منجوق را برای گلبرگ با لبه نوک تیز، نشان می دهد که توسط خانم محبوبه صالحی روی بخشی از یک تابلوی دیواری اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سایه روشن دوزی گل با منجوق- محبوبه صالحی

سایه روشن دوزی گل با منجوق 1

یکی از روش های بسیار پرکاربرد برای دوخت گل در منجوق دوزی، تکنیک دوخت کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی می باشد. استفاده از این تکنیک نیز اغلب پس از دور دوزی و برجسته نمودن گل، شروع می شود. برای این کار ابتدا دور تا دور گل را با دوخت کوتاه و بلند می دوزیم و سپس با استفاده از منجوق و یا ملیله شکسته ادامه دوخت گل را با تکنیک سایه روشن دوزی، ادامه می دهیم تا گل؛ کامل شود. این گل ها می توانند دارای لبه های گرد و یا لبه نوک تیز باشند.

در تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از دوخت سایه روشن دوزی با منجوق را می بینید که توسط خانم محبوبه صالحی روی بخشی از یک تابلوی دیواری و روی یک گل با گلبرگ های گرد؛ اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت برگ با ملیله

ملیله ها می توانند در برخی موارد برای دوختن برگ های دراز و بلند و یا برگ های معمولی، تنوع و تفاوتهای ویژه ای در کار ایجاد نمایند و زیبایی خاصی به برگ ها ببخشند. در این موارد اغلب از ملیله به شیوه جناغی در دوخت برگ استفاده می شود و جهت ایجاد سایه روشن نیز می توان از دو رنگ ملیله استفاده نمود به این صورت که یک رنگ اصلی از ملیله، برای دوخت برگزیده می شود و رنگ دیگر به صورت یک در میان و یا کاملا نامنظم در فواصل دوخته می شود. گاه نیز برای ایجاد جلوه بیشتر می توان در لبه برگ ها از یک پولک ریز استفاده نمود.

نمونه ای از دوخت یک برگ با ملیله را در تصویر زیر میبنید که در لبه آن به هنگام دوخت از یک پولک ریز استفاده شده است. این نمونه زیبا و ارزشمند توسط خانم روزا نورمحمدیان روی یک کیف اجرا شده است. در صورت تمایل می توانید تصاویر بیشتر از این برگ و همینطور کیف بسیار زیبا را، با کلیک بر روی کلمه نشانی بیابید و ببینید.

پولک هایی به شکل گل

امروزه می توان پولک ها را با اندازه و طیف رنگی وسیع و به شکل های مختلفی در بازار، پیدا نمود. شکل های مختلف پولک شامل معمولی، صاف، طرح دار،سکه ای، صدفی، بیضی، ماه و ستاره و گل ها و…….. می باشند و البته شکل های مختلف و اندازه های مختلف نیز، کاربردهای متفاوتی را ایجاد می کنند که هرکدام مباحث وسیعی را در حرفه پولک دوزی ایجاد می کنند.

پولک های شکل گل، یکی از انواع شکل های رایج در بازار می باشند که به شکل گل های متفاوت و در اندازه های متفاوتی ارائه می شوند و به راحتی می توان از این نوع پولک ها در کنار ساقه ها و شاخه های گل استفاده نمود .

در تصویر زیر نمونه ای از کاربرد این نوع پولک را روی یک مانتو می بینید که توسط خانم شیوا امیر سلیمانی، سوزندوزی شده است. چنانچه در تصویر نیز دیده می شود به دلیل درخشندگی و براق بودن پولک ها، دوخت یک طرح ساده در لباس، جلوه ویژه ای در آن ایجاد نموده که غیر قابل انکار می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.