Skip to main content

از شماره دوزی ساده با طرح لوزی روی بافت کمی پیش تر صحبت شد. البته همیشه طرح های مورد اجرا ساده و تک رنگ نیستند و گاه  پیچیده تر می شوند. در این حالت ابتدا یک رنگ را به عنوان رنگ غالب و اصلی انتخاب و دوخت را شروع می کنیم و پس از آن رنگ های دیگر را به طرح اصلی وارد نموده و دوخت را ادامه می دهیم. ویژگی بارز این تکنیک امکان استفاده از طرح های سنگین و جلوگیری از گره خوردن نخ ها به هنگام بافت می باشد.

 تصویر زیر نمونه ای از شماره دوزی یک اردک روی بافت در چند رنگ می باشد که توسط خانم نعیمه منزه سوزندوزی شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شماره دوزی روی کانوا- نعیمه منزه

در تزیین و دوخت جقه ها با استفاده از دوخت های بنیادی، گاهی کمی دوخت گلدوزی یعنی کوتاه و بلند و سایه روشن نیز می تواند جلوه متفاوتی را در دوخت ایجاد نماید و ابعاد گسترده تری از سوزندوزی را به نمایش بگذارد

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت های بنیادی را بر روی یک بته جقه با استفاده از نخ های دمسه به همراه کمی گلدوزی با کوتاه و بلند دندان موشی و سایه روشن دوزی؛ می بینید که توسط خانم منیره جعفری سوزندوزی شده است. مبنای انتخاب نخ و اجرای دوخت ها در این جقه، سلیقه سوزندوز می باشد و کاربرد این جقه در هر بخش و قسمتی از لباس، چه به شیوه دوخت روی لباس و چه به شیوه پنل و اضافه نمودن به لباس؛ امکان پذیر می باشد. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

جقه ها و دوختهای بنیادی- منیره جعفری

من ز آوای دل گلبرگی به صفای گل سرخ و هیاهوی نسیم، در بهاری روشن خواهم رویید

و مرا خواهی یافت در هجای پر پروانه ای از باغ بهار

در سرودی یک رنگ و صدای باران در سکوت یک برگ

نور خواهم شد در دل تاریکی با سپیده همراه، از شکفتن آگاه.

تا شقایق هست زندگی باید کرد. سال نو مبارک

دستبند پولک و منجوق دوزی- سوزندوزی شب افروز

گفتیم که دوخت شلال های یک اندازه و مورب در کنار یکدیگر را زنار دوزی می گویند و این دوخت در طرح های شماره دوزی نقش بسیار کارآمدی را اجرا می کند. با تغییراتی نه چندان بنیادی می توان نمونه های بسیاری از آن را ایجاد نمود. نمونه هایی که می توانند بر حسب نوع ایجاد، اسامی متنوعی مانند ساتن، پله ای، با فاصله و بدون فاصله، زیگزاگ، لوزی، و… و… بیابند.

 در تصویر زیر نمونه ای از این دوخت را با عنوان زنار لوزی می بینید که با تغییر طیف رنگ و ایجاد سایه روشن در دوخت، به عنوان یک حاشیه مستقل و بسیار زیبا در تمامی موارد قابل استفاده می باشد. علاوه بر این برای تزیین دوخت، با اضافه نمودن رنگ و ترکیب با نوع دوخت های کوچک تر و ساده این حاشیه بسیار زیبا به نحو چشمگیری، تغییر و جلوه ویژه ای می یابد. این حاشیه زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز و برای یک رومیزی عسلی با پارچه مخصوص شماره دوزی دوخته شد است و البته در بسیاری موارد دیگر مانند قسمت های مختلف لباس، با استفاده از تور شماره دوزی و بدون تور؛ قابل استفاده و کاربرد می باشد. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

زنار لوزی و موج دار- سوزندوزی شب افروز

گاه اجرای طرحی از گلدوزی روی لبه آستین ها به جای قسمت های اصلی تر لباس، می تواند گزینه خوبی برای تغییر و تزیین یک لباس ساده باشد و حس خوبی را در شما ایجاد کند.

تصویر زیر نمونه ای است که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده و طرحی از سوزندوزی روی لبه آستین یک پیراهن را نشان می دهد و البته واضح است که همین دو تکه کوچک سوزندوزی روی لبه آستین، زیبایی پیراهن را افزون و جلوه ویژه ای به آن بخشیده است.برای سوزندوزی این طرح از نخ های دمسه و تکنیک دوخت دندان موشی کوتاه و بلند با سایه روشن و….و…. استفاده شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

گلدوزی آستین پیراهن- سوزندوزی شب افروز

 همه دوستانی که دستی در بافت انواع نخ ها و کاموا دارند تقریبا با تکنیک شماره بافی آشنا هستند. در اجرای این تکنیک بافنده ابتدا تکه های رنگی از کاموا که متناسب با طرح دلخواه نیز باشد، را انتخاب می کند و در مسیر رج های بافت (از زیر و از رو) و لابلای دانه ها، متناسب با هر رنگ از طرح می نشاند و به عبارتی بافت را با شمارش خانه های پر و خالی طرح؛ در رج های بافت اجرا می کند. اما شماره دوزی روی بافت به این معناست که ابتدا بافت اجرا می شود و سپس طرح با شمارش دانه ها روی بافت دوخته می شود و البته باید توجه داشت که هنگام دوخت، جهت ها در مسیر دانه های بافت رعایت شود.

در تصویر زیر نمونه ای از شماره دوزی روی بافت را می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده است. این شماره دوزی با کاموای سفید، روی بافت یک ژاکت مردانه آبی دوخته شده و طرح مورد استفاده نیز تکرار یک لوزی در راستای بلوز و دو سمت چپ و راست می باشد و دقیقا روی همین بلوز حاشیه های کشباف با شماره بافی تزیین شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شماره دوزی روی بافتنی-سوزندوزی شب افروز

پیش تر گفتیم که دوخت شاه ماهی بسته گزینه بسیار مناسبی برای سوزندوزی برخی از گل ها و برگ ها می باشد و علاوه بر سادگی در اجرا، زیبایی خاص خودش را دارد. و البته لباس های آماده اطراف مان هم گزینه های مناسبی برای تغییر می باشند و همیشه لازم نیست تا لباس جدیدی بدوزیم و روی آن سوزندوزی کنیم.

در تصویر زیر نمونه ای از این تکنیک روی یک بلوز آماده را می بینید که توسط خانم روزا نور محمدیان، بر روی پاپیون، برگ ها و گل های طرح؛ اجرا شده است. جهت دوخت گل ها نخ اسپرت  یا سایه روشن دار دمسه و برای دوخت پاپیون و برگ ها از نخ ساده دمسه استفاده شده است. یک گل با همان ترکیب رنگ در دامنه بلوز نیز بر روی شانه بلوز دوخته شده و زیبایی آن را افزون تر نموده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

شاه ماهی بسته و بلوز- روزا نور محمدیان

دوخت انواع گلهای شکوفه ای در کنار هم و بر روی یک ساقه، یا به شیوه جدا و بر ساقه های متعدد بدون طرح و نقشی خاص؛ گاه نه تنها سرگرم کننده و دلنشین که در جای خودش می تواند آثار هنری زیبایی را ایجاد نماید و هیجان تازه ای از دوخت، خلاقیت و سرگرمی را نیز به همراه داشته باشد. بنابر این بدون داشتن دانش و مهارت وسیعی از حرفه پولک و منجوق دوزی می توانید، سوزندوزی های بسیار زیبا و خلاقانه ای ایجاد نمایید و از آن لذت ببرید.

تصویر زیر نمونه ای از این زیبایی و خلاقیت می باشد که توسط خانم مژده زمانی روی یک مانتو اجرا شده است. انواع گلهای شکوفه ای با پولک و منجوق در کنار هم و بر روی یک ساقه در حاشیه لبه مانتو، طرحی حاشیه ای را ایجاد نموده که بسیار دلنشین و زیباست. برای دوخت این حاشیه زیبا، از ملیله شکسته های نباتی و طلایی در دوخت ساقه های گل و پولک های لیمویی روشن و منجوق های طلایی؛ استفاده شده است. افزودن مروارید ها به شیوه دانه دوزی مروارید در قسمت بالا و اطراف یقه؛ زیبایی لباس را افزون نموده و این زیبایی با اضافه شدن یک گل سینه متناسب، کامل تر شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلهای شکوفه ای روی مانتو- مژده زمانی

جقه ها به شکل های متفاوت، با دوخت های بنیادی در حرفه های مختلف سوزندوزی، گاه آنچنان همراه می شوند که گویی همیشه با هم آن الفت دیرینه را داشته و خواهند داشت. این حرفه ها می تواند گلدوزی باشد و یا سرمه دوزی، منجوق دوزی باشد و یا شبکه دوزی، برودری دوزی باشد و یا پته دوزی، مرصع دوزی باشد و یا نقده دوزی و….و….

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت های بنیادی را بر روی یک بته جقه با استفاده از نخ های دمسه می بینید که توسط خانم منیره جعفری سوزندوزی شده است. مبنای انتخاب نخ و اجرای دوخت ها در این جقه، سلیقه می باشد و کاربرد این جقه در هر بخش و قسمتی از لباس، چه به شیوه دوخت روی لباس و چه به شیوه پنل و اضافه نمودن به لباس؛ امکان پذیر می باشد. دوختهای مورد استفاده در این جقه نیز گره فرانسوی، سرخسی، دندان موشی کوتاه و بلند و باز، ساقه دوزی، بخیه تنبل ، گل داودی و زنجیره می باشند که در عین سادگی کاربرد بسیار بالایی دارند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

جقه ها و دوختهای بنیادی- منیره جعفری

رنگ در رنگ بود و هزار رنگ و گویی طبیعت تمام زیبایی ها و نشانه هایش را؛ می خواست یک جا در دیدگان ما بنشاند.  آخرین روزهای پاییز و برگ ریزان پرهیاهویی که چون همیشه  و در پایان هر پاییز، ما را به یلدا کشاند و امید به صبحی سپید و نورانی.  اینک در فصل سرد و سپید، پوشیدن لباسی با طرح پاییز لذت شیرینی دارد که بی گمان شوق بهار و رویش را در ذهن می پروراند.

تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از یک روز پاییزی است که در خیال دوست شکل گرفت و بر خانه های خالی پارچه ای سپید ، دوخته شد تابر لباسی ساده بنشیند و آذین بخش نگاه دوستی و یا دوستان دیگری باشد. این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم خدیجه اصغری بر روی پارچه شماره دوزی اجرا شده و در عین زیبایی، خیال انگیز است و هم نشین نگاهی که می خواهد زیبایی ها را ببینید و لمس کند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

طرحی از پاییز و یک لباس- خدیجه اصغری

جقه ها در فرهنگ نقش ها و دست های سرزمین مان ایران، جایگاه خاص و ویژه ای دارند و در تمام حرفه های سوزندوزی همانند سروهای سبز و ایستاده؛ در طی سالیان متمادی حضوری پر رنگ و ماندگار را ایفا نمودند. حضور این بوته های ایستاده اما فروتن با خاصیت نقش پذیری های متفاوت مورد توجه بسیاری بوده ، هست و خواهد ماند.

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت های بنیادی را بر روی یک بته جقه با استفاده از نخ های دمسه می بینید که توسط خانم منیره جعفری سوزندوزی شده است. مبنای انتخاب نخ و اجرای دوخت ها در این جقه، سلیقه می باشد و کاربرد این جقه در هر بخش و قسمتی از لباس، چه به شیوه دوخت روی لباس و چه به شیوه پنل و اضافه نمودن به لباس؛ امکان پذیر می باشد. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوختهای بنیادی و جقه ها- منیره جعفری

پارچه های شماره دوزی به دلیل بافت درشت و قابل شمارش اغلب گزینه مناسبی برای ایجاد ریشه ساده در لبه های کار باشند. برای این منظور پس از اتمام کار شماره دوزی، فقط با کشیدن تار و یا پود نخ در انتهای پارچه و به اندازه دلخواه از پارچه، می توان ریشه ایجاد نمود و از زیبایی ایجاد شده نیز لذت برد. زیرا به واقع همان چند تار نخ کشیده شده، جلوه ویژه ای به کار می بخشد و آن را خاص تر می نماید.

در تصویر زیر نمونه ای از یک رومیزی عسلی را می بینید که توسط خانم فاطمه رمضانی بر روی پارچه شماره دوزی سوزندوزی شده  و چنانچه در تصویر نیز دیده می شود، ریشه انتهایی کار زیبایی سوزندوزی را چشم نوازتر نموده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

پارچه شماره دوزی و ریشه- فاطمه رمضانی

دوخت های بنیادی سوزندوزی به یقین اصل و مبنای دوخت در هر حرفه ای از سوزندوزی اعم از سنتی یا مدرن می باشند و در طی سالها استمرار یافته و در مواردی نیز بسط و گسترش یافته اند . بگونه ای که هر شاخه یا سرفصل از یک دوخت، خود گاهی زیر شاخه ها و سر فصل های متفاوتی را در بر می گیرد که ورود به این مباحث متعدد به واقع تبحر و مهارت های ویژه ای را می طلبد و البته کاربرد های بی نظیری را ایجاد می کند. یکی از این کاربردها، مواردی است که طرح یا نقش خاصی از دوخت بر بخش یا تمام لباس در ذهن نیست و سوزندوز بدون طرحی خاص و با تبعیت از نگاره ای که در ذهن دارد، دوخت را در بخش خاصی از لباس، آغاز می کند. و البته با همان ذهنیت،  یک دوخت یا دوخت های متفاوت را در کنار هم قرار داده و سوزندوزی می کند.

در تصویر زیر نمونه ای بسیار زیبا از کاربرد دوخت های بنیادی را می بینید که توسط خانم منیره جعفری با سلیقه، مهارت و دقت بر روی یقه یک لباس؛ اجرا شده است. دوخت های مرتبط با  این سوزندوزی زیبا عبارتند از ساقه دوزی، سرخسی، گره فرانسوی و گل داودی و به عبارتی یعنی فقط چهار نوع دوخت ساده از سوزندوزی که با یادگیری آن شما نیز می توانید تصاویر زیبایی بر روی لباس تان بدوزید و از دوخت و پوشیدن آن لباس، لذت ببرید. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت های بنیادی و یقه- منیره جعفری

گاه ناخودآگاه طرحی ساده در ذهن می نشیند و کمی بعد میل به دوختن آن طرح، همان ذهن را وسوسه می کند تا سوزن و نخ را به هیاهوی پولک ها و منجوق ها بکشاند و طیفی از رنگ و خلاقیت را به تماشا ی نگاه دوست ببرد و آذین بخش لباسی شود .

تصویر زیر نمونه ای از این گونه طرح ها و زیبایی ها می باشد که توسط خانم شیوا امیرسلیمانی بر روی پیراهنی سبز و ساده دوخته شده و حس تازه ای از رنگ و زیبایی در ذهن می نشاند. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

طرحی برای پولک- شیوا امیر سلیمانی

در مواردی پیش تر از دوخت دندان موشی کوتاه و بلند، صحبت زیاد شده و اینجا همان دوخت را، با تصویری تازه می یابید. تصویری تازه که مبین کارآمدی این تکنیک در فضا های متفاوت می باشد والبته جلوه متفاوتی را نیز به تماشا می گذارد. در این نمای تازه از دوخت دندان موشی کوتاه و بلند به این شیوه عمل می شود که دور تادور گلبرگ را با دوخت دندان موشی کوتاه و بلند می دوزیم اما این دوخت ها به هم فشرده نیستند و باز می باشند. می توانید دوخت را پس از پر نمودن لبه گلبرگ ها رها نمایید و یا مانند تصویر زیر از سایه روشن برای افزودن جلوه بیشتر  به گل و گلبرگ ها استفاده نمایید که در هر دو صورت قابل استفاده و زیباست. بقیه قسمت های طرح نیز به دلخواه و با انتخاب گزینه های متناسب ادامه می یابد.

تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از اجرای این تکنیک توسط خانم منیره جعفری می باشد که بر روی یک پالتو سوزندوزی شده است . در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دندان موشی کوتاه و بلند- منیره جعفری

کمی پیشتر از اجرای تکنیک سایه روشن دوزی با منجوق برای گلبرگ هایی با لبه گرد، صحبت شد  و البته همین تکنیک برای گلبرگ هایی با لبه نوک تیز نیز، اجرا می شود. اما در مواردی نیز سوزندوزان این حرفه به جای استفاده از این تکنیک؛ از دوخت تیغ ماهی با سایه روشن بهره می گیرند که در جای خودش می تواند به عنوان تکنیک جایگزین کارآیی بسیار بالایی داشته باشد.

نمونه زیر تصویری از دوخت سایه روشن دوزی با منجوق را برای گلبرگ با لبه نوک تیز، نشان می دهد که توسط خانم محبوبه صالحی روی بخشی از یک تابلوی دیواری اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سایه روشن دوزی گل با منجوق- محبوبه صالحی

دشت ها و صخره ها را می پیمایم- از درخت جان وجودم، بالا می روم تا ستاره های مهربانی را آذین بخش شبی دلنشین، ماهتابی و یلدایی کنم. آنگاه زندگی را، مهربانی را و شادمانی را به صبح فرا خوانم.   

پس به حرمت ستاره ها، به حرمت شب و روز، به حرمت یاس های سپید، به حرمت مهربانی و به حرمت انار عشق؛ مرا به خاطر سپارید. مرا که همهمه لحظه های نیامده فردا، زمزمه کوک های امروز سوزن دوزی ام  است.

کمی پیش تر قسمت های مختلف منظره ای از پاییز را، که با آموزش و توضیح تکنیک های مختلفی از دوخت همراه بود، دیدیم و اینک در تصویر زیر بخش وسیع تری از این زیبایی وسوسه انگیز و دلنشین را در نمونه ای از سوزندوزی خانم خدیجه اصغری می بینیم  که با ویژگی های خاص چشم را به تماشای زیبایی های بیشتری از رنگ و نخ فرا می خواند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

 

تصویری از پاییز و شماره دوزی- خدیجه اصغری

دوخت زناربه عنوان یک دوخت مستقل تقریبا در هر فضایی از طرح های شماره دوزی قابل استفاده می باشد ولی گاه می تواند همراه با دوخت های دیگر از جمله با دوخت ثابت دوزی نیز استفاده شود برای این منظور و جهت پر تر نمودن فضای مورد استفاده ابتدا یک رشته نخ را روی پارچه به صورت ثابت قرار می دهیم و سپس با دوخت زنار یا شلال های موازی و مورب، روی آن را پر می کنیم.

در تصویر زیر نمونه ای از اجرای این تکنیک را می بینید که در بخش سوزندوزی آسمان از تابلوی خانم خدیجه اصغری، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

ثابت دوزی و زنار در شماره دوزی- خدیجه اصغری

خروس می خواند، سپیده سر می زند و صبح از راه می رسد. با نور ، با خورشید و با زندگی . نیلوفری آرام بر ساقه ای ترد و شکننده، می شکوفد و با مهربانی ، به خورشید سلام می کند. و زندگی دوباره آغاز می شود. این تعبیر رویای شیرینی است که با دوختن خروس در میان خانه های خالی پارچه ای سپید و تقاطع های رنگ در رنگ، شکل می گیرد و دوخته می شود و می ماند.

نمونه ای از دوخت طرح خروس را در زیر می بینید که توسط خانم فاطمه رمضانی روی پارچه مخصوص شماره دوزی، سوزندوزی شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

شماره دوزی خروس- فاطمه رمضانی

در اغلب سوزندوزی ها، دوخت شلال را در کنار هم و به صورت مورب ؛ با نام دوخت زنار می شناسند و در مواردی و یا حرفه هایی از سوزندوزی نیز،  بسیار پر کاربرد می باشد. این دوخت در شماره دوزی نیز جای خاص خودش را دارد و با کارآمدی تمام همه جا می تواند بی بهانه حضور یابد و خودی نشان دهد و البته فضای زیادی را پر نماید. دوخت زنار می تواند به صورت یکسان و همه در یک جهت و یا زیگزاگ مورد استفاده قرار گیرد که در هر دو صورت زیباست.

در تصویر زیر این دوخت را در بخشی از تابلوی شماره دوزی خانم خدیجه اصغری می بینید که با شیوه ای خاص در یک قسمت با تلفیق دو جنس و ضخامت از نخ مانند نخ لمه و کانوا استفاده نموده و در جایی دیگر از نخ کانوا استفاده نموده و با نخ گلابتون خانه های خالی را با همان تکنیک پر نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.   

زنار و شماره دوزی- خدیجه اصغری