Skip to main content

بدیهی است که برای دوخت ساقه اغلب گل های ظریف، از دوخت ساقه دوزی معمولی استفاده می شود . ولی این دوخت برای گل های درشت تر و خطوط پهن تر کار آیی لازم را ندارد. در اینگونه موارد اغلب از ساقه دوزی پهن تر ، تو پر دوزی مورب و یا دوخت ساتن دوزی استفاده می کنند.

به این شیوه که ابتدا روی خطوط اصلی طرح که معمولا به صورت دو خط موازی در کنار هم قرار دارند، شلال هایی منظم روی خطوط می دوزند و آنگاه فاصله میان شلال ها را به صورت تو پر ساده  و یا ساتن می دوزند. معمولا این شلالها کمی مایل دوخته می شوند. سوزن را از سمت راست طرح داخل پارچه فرو برده، ازسمت چپ خارج می کنند. چنانچه طرح باید مستقیم دوخته شود، از جهت بالای طرح، سوزن را  داخل پارچه فرو برده و از سمت پایین بیرون می آوریم.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت ساقه دوزی پهن به شیوه دوخت ساتن را می بینید که روی ساقه یک لاله ارائه شده و توسط خانم منیره جعفری، سوزندوزی شده  است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

ساقه دوزی پهن یا ساتن- منیره جعفری

پروانه درونم رویای دوری را با خودش زمزمه می کند و در سایه روشنی از رنگ ها بر سینه سبز پارچه ای، بسان سرزمینی سبز؛ آرمیده است. جان عاشقی دارد تا هیاهوی زندگی را در بال های کوچک و رنگ در رنگش بر دوش کشد و پرواز کند. نخ ها و رنگ ها، تنها پیرایه هایش در باور زندگی هستند و حرمت دارند.  حرمت همان نگاه که هنوزا هنوز فقط دوست می بینید و راستی را باور دارد.

در تصویر زیر طرح پروانه ای بر پارچه سبز و در حلقه ای از ثانیه های مهربان و سرشار می بینید که توسط خانم فریبا نیاوند سوزندوزی شده است. در سوزندوزی این طرح تکنیک های دوخت کوتاه و بلند، سایه روشن دوزی و ساتن دوزی استفاده شده است. بکارگیری نخ های دمسه در رنگ های مختلف به همراه نخ فانتزی یا نخ لمه ؛ جلوه ویژه ای به این سوزندوزی زیبا بخشیده و آن را چشم نوازتر نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

سوزندوزی یک پروانه- فریبا نیاوند

می توان هر روز، به کمک یک سوزن و اندکی نخ و رنگ، آرام و پر نشاط ، به استقبال رویش گلی در صبحدمی مهربان و سحر انگیز، بر سینه پارچه هایی سپید ؛ رفت و دوباره و دوباره گل هایی دیگر را بر پارچه هایی دیگر دوخت و همه ثانیه های مهربانی و اشتیاق را ماندگار نمود. با این ثانیه های ماندگار همراه شو و هر روز به استقبال رویش و صبح برو، به خورشید درونت سلام کن تا بتوانی ثانیه هایی سرشار تر و پر بارتر را تجربه کنی.

تصویر زیر طرحی بسیار زیبا با گل هایی است که به صورت حاشیه ای دور تا دور یک رومیزی، با نخ ابریشم در کارگاه شب افروز، سوزندوزی شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی چشم نواز و زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

سوزندوزی و رومیزی- سوزندوزی شب افروز

بیشتر حرفه ها در سوزندوزی کاربرد مصرفی مانند تزیین انواع لباس دارند و تعریف خاصی در این امر وجود ندارد. مکان تزیین لباس با طرح های متفاوت نیز بستگی به فاکتورهای مختلفی مانند سن، جنسیت، علاقه، مد و امکان دسترسی و مهارت؛ دارد. بنابراین خاص طیف ویژه ای از جامعه نیز نیست و اغلب با طرحی ساده ولی زیبا می توان به تولیدات گرانبهایی دسترسی یافت.

نمونه ای از دوخت برودری روی یک مانتو را در تصویر زیر، می بینید که توسط خانم ماهدیس فرخنده اجرا شده و بسیار زیباست. این برودری روی پارچه کتانی سفید با نخی به رنگ بنفش، دوخته شده و تمام لبه جلوی مانتو و لبه آستین ها با دوخت دالبر درشت تزیین شده که برودری روی مانتو را چشم نوازتر و زیباتر نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتر هم می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

برودری روی مانتو- ماهدیس فرخنده

طرح هایی که برای دوخت در موارد مختلف از سوزندوزی برمی گزینیم همیشه لازم نیست طرح منسجم شده و متفاوتی باشد. با هر میزان مهارتی که از تکنیک های مختلف دوخت داریم نیز، می توانیم طرح های خوبی ارائه دهیم و فضایی از کار را شکل بخشیم. یکی از این تکنیک ها، دوخت تک زنجیره یا بخیه تنبل می باشد. به کمک این تکیک می توان گل و برگ های متفاوتی را ارائه نمود. این دوخت گاهی در کنار یک ساقه بلند، می تواند تجسمی از یک ساقه گندم باشد و در میان طرح هایی متفاوت در سوزندوزی ها، مورد استفاده قرار گیرد.

تصویر زیر نمونه ای از اجرای دوخت بخیه تنبل به عنوان شاخه های گندم  در طرح یک بلوز می باشد که توسط خانم منیره جعفری ، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

بخیه تنبل و گندم- منیره جعفری

طرحی از یک بنفشه در میان حلقه ای چوبی و انگشتانم می نشیند و روزنه ای می شود از یک بهار شیرین و سرسبز. روزنه ای از یک رویای بی کران تا تمام هستی و رویشی با شکوه. همراه سایه روشن هایی زیبا و همگون. و با مهربانی ثانیه هایی که تا خود خدا جریان می یابد.

تصویری از طرح یک بنفشه را در زیر می بنید که توسط خانم ماهدیس فرخنده بر روی جیب یک لباس سوزندوزی شده است. غیر از سوزندوزی روی جیب، دوخت لباس نیز توسط خانم فرخنده اجرا شده است.  زیباست اینطور نیست. شما دوست ندارید لباسی به این زیبایی بدوزید و بپوشید. پس از همین حالا دست به کار شوید. حالا هم هنوز دیر نیست. برای دیدن تصاویر بیشتری از آن می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

سوزندوزی بنفشه روی جیب- ماهدیس فرخنده

……. و من نیلوفری بر لباسم می دوزم تا رویش را در صبحدمی شیرین با آفتاب درونم، تجربه ای دیگر باشم.

در تصویر زیر طرحی از گل های نیلوفر را می بینید که بر روی بلوزی از جنس مخمل کشی و به رنگ مشکی، با نخ های لمه و دمسه؛ سوزندوزی شده است . این سوزندوزی بسیار زیبا توسط خانم زهرا مقیمی دوخته شده است.  تکنیک های دوخت مورد استفاده در این سوزندوزی، کوتاه و بلند و سایه روشن دوزی است و برای جلوه دهی بیشتر به طرح، نیز نخ های لمه به کار رفته است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی نیلوفر روی لباس- زهرا مقیمی

در مهر و ماه زندگی می کنم. با شبنم و شبدر، با سپیده؛ خو گرفته ام. بر دشت های سبز و بی کران سرزمینم ره می پویم. دریایی پر شکیب در سینه دارم. غزل واره هایی که لحظه هایم را می سازند. عشق را زمزمه می کنم  سر بر آسمان می سایم و نگاهم به آبی آسمان است و مهراوه هایی که رنگ در رنگ ثانیه هایم را به فردا پیوند می زنند.

از گلها ی سه بعدی با پولک و منجوق و سرمه صحبت شد و اینک در تصویر زیر نمونه ای از گلدوزی یک گل سه بعدی را می بینید که با طیف رنگ های زرد و بنفش دوخته شده و علاوه بر آنکه می تواند به عنوان یک گل یقه بسیار زیبا مورد استفاده قرار گیرد. قابلیت استفاده به صورت آزاد را در هر مکان دلخواه دیگری را نیز، شامل می شود. این گل سه بعدی بسیار زیبا توسط خانم ماهدیس فرخنده و به شیوه سه بعدی دوبل دوخته شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این گل سه بعدی زیبا، بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

گل سه بعدی دوبل- ماهدیس فرخنده

در نمونه های قبلی برای تزیین دفتر دوخت و ایجاد یک جلد برای آن از جنس دیگری از پارچه اصلی مانند چرم و یا مخمل و یا ….. ؛ استفاده شده اما همیشه لازم نیست چنین باشد و می توان از همان جنس و یا رنگ از پارچه استفاده نمود که برای اجرای دوخت های بنیادی استفاده کرده ایم.

در تصویر زیر نمونه ای از یک دفتر دوخت دیگر را می بینید که توسط خانم روزا نورمحمدیان ایجاد شده است. در این دفتر دوخت نیز همانند نمونه های قبلی، ابتدا دوخت های بنیادی روی صفحات مستقل و جدا، سوزندوزی شده و پس از سوزندوزی صفحات، قسمت بالا و پایین هر صفحه نوار دوزی و لبه صفحات نیز با تور دوزی، تزیین شده است.  آنگاه این صفحات مستقل روی هم قرار گرفته و با جلدی دقیقا به اندازه و جنس همان پارچه با شیرازه ای ساده از جنس نوار اریب و از یک سمت، به هم متصل گردیده و تشکیل یک دفتر دوخت البته با صفحات اضافه، داده اند.  خانم روزا نور محمدیان روی جلد این دفتر طرحی از یک غنچه رز به همراه چند گل دیگر را گلدوزی نموده است. نوشتن نام سوزندوز به همراه سال و مکان اجرای تولید این دفتر سوزندوزی از دوخت های بنیادی، از دیگر ویژگی های این نمونه بسیار زیبا می باشد.  برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

 

دفتر دوخت با جلد گلدوزی- روزا نور محمدیان

شقایقی دیگرم و به گونه ای دیگر روییده شده ام. رنگ برگ ها و گلبرگ هایم مانند همه شقایق هایی که دیده ای نیست. رنگ گلبرگ ها و برگ هایم به رنگ دلخواهی است که در رویاهایم روییده است. شقایقی به رنگ دیگرم اما شقایق هستم و مشتاق آمدن بهار  و این اشتیاق از ثانیه های درون من جان گرفته است.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت شقایق با رنگی متفاوت را می بینید که توسط خانم زهرا مقیمی دوخته شده و اگرچه رنگ آمیزی غیر متداولی دارد اما بسیار زیباست و دلنشین. برای دیدن تصاویر بیشتری از آن می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

شقایقی دیگر- زهرا مقیمی

از لزوم ایجاد و استفاده از دفتر دوخت کمی پیش تر صحبت شد و دفتر دوخت زیبایی با جلد چرمی و ساده ، مطرح شد. اما همیشه وضع اینگونه نیست و برخی از هنرجویان بر حسب سلیقه  و علاقه، روکش یا کاور خاصی برای آن بر می گزییند و آن را ویژه تر می نمایند.

نمونه ای از یک دفتر دوخت های بنیادی را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم هنگامه پورنوروز دوخته شده است. در این دفتر دوخت ، ابتدا سوزندوزی دوخت های بنیادی، روی صفحات جدا و مستقل؛ اجرا شده و پس از اجرای نمونه های دوخت، دور تا دور هر صفحه با سر دوزی و تور دوزی ، مرتب و تزیین گردیده است. آنگاه صفحات مرتب و تزیین شده به شیوه یک دفتر کلاسوری از بالا روی هم قرار گرفته و با یک تکه قیطان ؛ تبدیل به دفتر دوختی شده که قابلیت زیاد شدن تعداد بیشتری از صفحه را نیز دارا می باشد.

صفحه بالایی و جلد این دفتر به کمک  مقوا و پارچه مخمل شکل یافته و پس از جلد کشی ، تزیین روی جلد به کمک تکنیک های مختلف پولک و منجوق و نهایتا یک منگوله؛  اجرا شده است. در نهایت خانم هنگامه پور نوروز با این دفتر دوخت یک کاردستی بسیار زیبا؛ ایجاد نموده که در عین حال یک آرشیو مفید، هدفمند و ماندگار را نیز، شامل شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دفتر دوخت- هنگامه پورنوروز

بهارانی سبز در راه است . شور سرزندگی و عشق، آرام آرام در تمام هستی؛ جریان می یابد. سوزن و نخ را به اشتیاقی تازه از رویش و زندگی فرا می خوانم  و بار دیگر حلقه ای از مهربانی و سرشاری را با مهراوه های درونم به هم می آمیزم تا آب و آیینه و سبزه، تنگ کوچک ماهی، نان و سکه و سمنو، سرکه و تخم مرغی رنگی، با شمع و نارنج و سیب؛ را بر سفره ای از برکت و عشق بدوزم و سنت دیرینه مردم سرزمینم را پاس بدارم .

روز و روزگارتان سبز و بهاری باد. سال نو مبارک

تصویر زیر نمونه ای بسیار زیبا از دوخت یک سفره هفت سین می باشدکه توسط خانم ماهدیس فرخنده، سوزندوزی شده و قرار است به عنوان یک تقویم دیواری از آن استفاده شود. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

سوزندوزی سفره هفت سین- ماهدیس فرخنده

اجرای دفتر دوخت یکی از  مباحث بسیار لازم در آموزش حرفه های مختلف سوزندوزی می باشد. زیرا علاوه بر نگهداری و دسته بندی دوخت ها و…. یک آرشیو بسیار خوب از آموخته های هر هنرجو در حرفه مرتبط؛ می شود . تقریبا در بسیاری موارد، مرور سریع دوخت ها یک یاد آورنده خوب از تکنیک هایی است که کمتر استفاده شده و یا اصلا در طی زمان کار تولید، پس از طی دوران آموزش؛ استفاده نشده است. پیشنهاد می شود که هنگام شروع سوزندوزی روی هر طرح  و یا گاه به گاه این دوخت ها مرور و تکنیک های تازه ای که کمتر استفاده شده، باز خوانی مجدد شود . زیرا شاید مفید تر از تکنیک هایی باشد که همیشه استفاده می کنید.

در تصویر زیر نمونه مرتب و آراسته ای از دوخت ها ی بنیادی را می بینید که توسط خانم بنت الهدی اصغری، اجرا شده  و توسط خانم ماجده عبدی ابتدا هر صفحه به کمک نوار اریب دوخت، تزیین و مرتب شده است. پس از آن صفحات مرتب شده، به دفترچه ای از دوخت های بنیادی با صفحات مرتب و جلد چرمی؛ تبدیل شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این دفتر دوخت بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دفتر دوخت سوزندوزی- بنت الهدی اصغری

طرحی از منظره یک صبح بهاری دوخته ام با گل ها و شکوفه هایی که به سوی نور، چشم گشوده اند و هیاهوی تازه ای در سینه پارچه ، آفریده اند. آن گاه طرح سوزندوزی شده را مانند بخشی از پارچه به لباسی می دوزم و می پوشم تا همچون نگینی در آفتاب درخشان صبحگاهی ، دیده شوم. من باور دارم که بخشی از طبیعت، بخشی از این خاک بی کران و بخشی از تاریخ ماندگار سرزمینم خواهم بود. زیرا در دستان پر شکیبم و در میان انگشتان بی قرار من، دیروز، امروز و فردا جریان دارد

در تصویر زیر طرحی سوزندوزی شده از منظره یک صبح بهاری را بر پشت یک مانتو می بینید. سوزندوزی منظره و نیز دوخت لباس، توسط خانم ماجده عبدی اجرا شده و منظره ای چشم نواز بر روی لباس ایجاد نموده است. هماهنگی پارچه زمینه سوزندوزی و تلفیق آن با رنگ های مورد استفاده در لباس از ویژگی های خوب این نمونه  دوخته شده می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی و لباس بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید .

شماره دوزی و منظره- ماجده عبدی

تکه دوزی یا دوخت اپلکه یکی از حرفه های مورد استفاده در دوخت انواع بالش،  بخصوص بالش بچه می باشد و معمولا طرح های عروسکی گزینه های مناسبی در این مورد می باشند. تزیین  روی اپلکه دوزی این طرح ها به کمک منجوق، پولک، تور یا قیطان به هنگام دوخت، تاثیر زیادی در آفرینش زیبایی روی بالش ایجاد می کند و البته در چشم نواز تر شدن محیط مورد استفاده نیز بی تاثیر نیست.

نمونه ای از اپلکه دوزی طرحی عروسکی روی یک بالش بچه را، در تصویر زیر می بینید. این طرح توسط خانم ماهدیس فرخنده سوزن دوزی و سپس به شیوه یک بالش چین دار دوخته شده است. دوخت چین در لبه ، شکل فانتزی تر به بالش بخشیده و فضای کار را شاداب تر و دلنشین تر نموده است. استفاده از تکنیک دوخت مو و اجرای موهای بافته شده به شیوه رها بر یک سمت شانه در اپلکه دوزی این طرح و اضافه نمودن تور، منجوق و…. از دیگر ویژگی های این نمونه زیبا می باشد.

برای دیدن تصاویر بیشتری از این روبالشی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.  

تکه دوزی بالش- ماهدیس فرخنده

طراوت بارانم آوای سرور و نور ، فرزند ایران زمین. تکه ای از این خاک بی کران و تاریخ بی پایان. زیبا می بینم تا بتوانم زیبایی ها را بدوزم.

دستبند زیبایی از گلدوزی را در تصویر زیر می بینید که نمونه ای از اولین تجربه های خانم زهرا مقیمی می باشد. دستبندی کوچک که جلوه ای دلنشین و بزرگ، از هنرنمایی این سوزندوز را به نمایش گذاشته است. برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

دستبند گلدوزی- زهرا مقیمی

گل آفتاب هستم و رونق این باغ. حرمت باران دارم و حریم بهاران در نگاه من است. هر سپیده دوباره می رویم و با خورشید زندگی می کنم تا زندگی و شادابی را در ثانیه های نامده معنایی دوباره شوم. از یلدا های رنگارنگی گذر کرده ام . اما همیشه صبح را به ضیافت مهربانی نشانده ام تا بتوانم عشق را در قامت بلند یک درخت، پرهای رنگارنگ یک طاوس، بال یک پروانه و گل هایی ماندگار؛ بدوزم .

سوزندوزی طرح طاوس در هر حرفه ای از سوزندوزی، همیشه زیباست و ماندگار . در تصویر زیر نمونه ای از سوزندوزی طرح طاوس را در حرفه گلدوزی، می بینید که با استفاده از نخ های دمسه، لمه و با تکنیک کوتاه و بلند، سایه روشن دوزی؛ دوخته شده است. این نمونه ارزشمند و زیبا توسط خانم فریبا نیاوند بر روی پارچه کتانی به رنگ آبی تیره، برای یک تابلوی دیواری دوخته شده است. رنگ آبی تیره در زمینه طرح سوزندوزی، تداعی نمایی از فضای شب را در این تابلوی سوزندوزی، ایجاد می نماید. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سوزندوزی طاوس- فریبا نیاوند

گلدوزی روی کانوا همیشه در انتهای پاییز و آغاز فصل سرد طرفداران خاص خودش را دارد. این نوع از گلدوزی می تواند شامل کانوا با جنس های مختلف نیز باشد و البته در نواحی متفاوتی از لباس های بافتنی نیز اجرا می شود. به طور کلی شیوه نقش اندازی روی بافتنی ها یکسان می باشد ولی در کانوای بوکله به دلیل ماهیت ناهمسان و عدم یکنواختی در بافت کانوا، موضوع کمی متفاوت می شود و احتیاج به دقت بیشتری در نحوه اجرا را در بر می گیرد.

تکنیک مناسب در دوخت گل ها بر روی بافتنی بوکله دندان موشی کوتاه و بلند به همراه سایه روشن دوزی می باشد. نمونه ای از گلدوزی روی یک ژاکت با بافت بوکله را در زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، اجرا شده است. این گلدوزی با استفاده از نخ های کانوا، بر روی کانوا با طرحی حاشیه ای در دو سمت یقه ژاکت و جیب ها؛ دوخته شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلدوزی روی کانوای بوکله- سوزندوزی شب افروز

بی دریغ عاشقم، بسان شقایقی، آواز را و بسان نیلوفری، دیدگانی باز را.

هیاهوی زندگی در سر و هجای عشق را در باور رویاهایم، دارم. از دل خاک و دانه ای کوچک روییده ام و خرامان در آغوش نور آرمیده ام  تا در خلوت صبحگاهی زیبا، چشم بگشایم  و رویای زیبای ثانیه هایت را ، در شاخه های نیلوفری زیبا و دلنشین؛ ماندگار سازم. نیلوفری که حس زندگی می آفریند و می تواند محیط زندگیت را چشم نوازتر نماید.

نمونه بسیار زیبایی از دوخت گل های نیلوفر در زیر می بینید که توسط خانم مریم طاهری، سوزندوزی شده است. این سوزندوزی زیبا بر پارچه ای از جنس ساتن و طرح دار اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این نمونه بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

نیلوفر و یک رومیزی کوچک- مریم طاهری

دوخت کردونه و یا کردونه دوزی همیشه برای دوخت طرح های اپلکه ، برودری و یا دور دوزی هر طرحی؛ کاربرد می یابد . اما در برخی موارد می تواند نقطه انتهایی دوخت و برای پوشش لبه لباس ها هم به کار برده شود. این پوشش می تواند به شیوه کردونه پهن در لبه اجرا شود و یا طرحی در لبه لباس ایجاد نماید. نخ مورد استفاده در اینگونه موارد می تواند، همرنگ لباس و یا رنگی کاملا متضاد باشد.

در تصویر زیر نمونه ای از کاربرد دوخت کردونه پهن به رنگ مشکی را، در لبه یک کت نباتی می بینید که طرحی از یک گربه را در بر گرفته است. این سوزندوزی زیبا در کارگاه سوزندوزی شب افروز اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

کردونه دوزی روی کت- سوزندوزی شب افروز