Skip to main content

سرمه و مروارید با هم می آمیزند و سبدی از گل در اندیشه می روید و بر پارچه می نشیند تا جاودانه شود.

نمونه زیبایی از به هم پیوستن سرمه و مروارید را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم سیده آتنا سجادیان ، بر روی پارچه مخمل، سوزندوزی شده است. این نمونه بسیار زیبا برای یک تابلوی دیواری اجرا شده و طرحی از یک سبد گل را نشان می دهد. در دوخت این تابلوی زیبا از تکنیک های دوخت سرمه، ذغره، مروارید و منجوق دوزی استفاده شده است. ویژگی بارز این تابلو استفاده از تکنیک سایه روشن دوزی با سرمه و با منجوق می باشد که به خوبی و با دقت و مهارت در میان گل های تابلو؛ اجرا شده است. این تابلو ی بسیار زیبا می تواند علاوه بر اینکه بخشی از فضای یک زندگی را تزیین نماید، می تواند یک به عنوان یک میراث خانوادگی نیز برای یادگار گذاشته شود.

تابلوی زیبایی که بی گمان شما نیز از دیدن آن لذت خواهید برد. اینطور نیست؟؟ در صورت تمایل می توانید برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سرمه و ذغره دوزی- سیده آتا سجادیان

کمی پیش تر از ساخت بقچه های ترمه به شیوه جدید تر صحبت شد و اینکه لزومی به استفاده مستمر همان شیوه سنتی و چهار گوشه نیست. البته  این شیوه فقط و فقط خاص بقچه های ترمه نیست و می توان برای ساخت این بقچه ها از انواع پارچه های دلخواه مانند ساتن، تافته، مخمل و… و.. نیز استفاده نمود.

نمونه ارزشمند و بسیار زیبایی از ساخت این بقچه با پارچه چهارخانه و پارچه ساتن را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم مریم رفیعی سرمه دوزی، مروارید دوزی شده و پس از اتمام سوزندوزی؛ مغزی دوزی و آسترکشی شده است.

برای دوخت این بقچه زیبا از یک مربع در زیر و مقداری پارچه چهار خانه به طول 10 الی 12 سانتیمتر و عرضی معادل با 2 الی سه برابر پیرامون مربع (بسته به مقدار چینی که می خواهیم) و چهار مثلث برای چهار جهت بقچه، مقداری مغزی و پارچه آستری؛ استفاده شده است. جهت جلوه دادن به این بقچه ابتدا طرحی از یک گل با استفاده از سرمه طلایی و قرمز، به صورت برجسته روی ساتن قرمز؛ سرمه دوزی شده و پس از آن دوخت اجرا شده است. سرمه دوزی این گل روی مثلثهای اطراف بقچه ، هماهنگی رنگهای سرمه، نوار مغزی و رنگ پارچه جلوه فراوانی به بقچه داده است. جلوه ای که به راستی می توان فضایی از محیط اطراف را به کمک آن آراست و یا به عنوان یک کادویی مناسب در اندازه های مختلف و یا با پارچه های متفاوت و حتی رنگارنگ، مورد استفاده های متفاوت قرار داد.

برای دیدن تصاویر بیشتر بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. این زیبایی ارزشمند را ببینید و لذت ببرید و در صورت تمایل نمونه ای از آن را برای خودتان بدوزید. زیباست، اینطور نیست؟

بقچه سرمه دوزی با ساتن- مریم رفیعی

سرمه دوزی، منجوق دوزی و مروارید دوزی همیشه ، حرفه هایی جدایی ناپذیر از ترمه می باشند . حرفه هایی که گاه با تکنیک های مرتبط به خودشان در دوخت دنیایی بسیار زیبا و پر از رمز و راز را، بر روی پارچه ترمه با طرح سروهای ماندگار، در ذهن می آفرینند و ماندگارتر می سازند. سوزندوزی روی کیف قران یکی از این موارد می باشد که سرمه دوزی روی آن، معمولا اجرا شده و می شود.

نمونه ای از دوخت یک کیف قران بسیار زیبا را در تصویر زیر می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، دوخته شده است. طرح این کیف قران با استفاده از تکنیک های دوخت سرمه و منجوق و مروارید، سوزندوزی شده است. پس از اجرای سوزندوزی روی کیف، آسترکشی و دوخت انجام و سپس به برای جلوه دهی بیشتر در لبه ها، یراق به آن اضافه شده است. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید. 

سرمه و کبف قرآن- سوزندوزی شب افروز

گاهی بقچه های ترمه ای در میان میراث خانوادگی برخی افراد یافت می شود که می خواهند بر روی آن تغییری ایجاد نموده و کاربرد تازه ای برای آن تعریف کنند. در این موارد سرمه دوزی و مروارید دوزی می تواند گزینه مناسبی جهت احیا این بقچه ها باشد و این میراث را گرانبها تر نماید. میراثی که قدرت انتقال به نسل دیگری را نیز داشته باشد.

در تصویر زیر نمونه ای از یک بقچه قدیمی را می بینید که در کارگاه سوزندوزی شب افروز، سرمه دوزی و احیا شده است. برای تعریف نوع کاربری جدید در این بقچه ابتدا گوشه ای از آستر کشی پارچه ترمه باز شده و بدون تغییر در دوخت آستر و یراق، طرحی از دو بته جقه  با گل و برگ و ساقه در وسط جقه ها به مرکز پارچه ترمه، اضافه شده است. سپس با استفاده از تکنیک های دوخت مروارید، منجوق و سرمه دوزی؛ سوزندوزی اجرا شده و آسترکشی باز شده نیز با همان شیوه قبل، تکرار شده است. تغییر کاربرد این ترمه ، هر چیزی می تواند باشد. اما اغلب افراد به دلیل قدمت پارچه و کم شدن مقاومت پارچه در مسیر زمان ؛ ترجیح می دهند که آن را قاب بگیرند و به دیوار بیاویزند. در صورت تمایل برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

کاربرد ترمه قدیمی- سوزندوزی شب افروز

هر پیله ای که نتواند پروانه شود، می تواند در میان نوازش انگشتان من و تو باز شود، بر ساقه ای سبز بروید و گلی زیبا شود.

پیله دوزی هنری اصیل، زیبا، چشم نواز و ماندگاری است که در تاریخ این سرزمین بر سینه پارچه هایی از جنس مخمل و ترمه، نقش آفرین ثانیه های بسیاری از سوزندوزان بوده، هست و خواهد بود.

نمونه بسیار زیبایی از دوخت یک گل با پیله را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم عفت فتاحی با سرمه و مروارید آذین بخش یک تابلوی دیواری شده است. برای دیدن تصاویر بیشتر می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید

کمی پیش تر گفتیم که مرصع  دوزی به نوعی از دوخت های سنتی ایران گفته می شود که در آن، از مواد تزیین کننده جهت جلوه دادن به طرح ، مانند انواع مروارید، پولک، ملیله، منجوق، سنگ های اصلی چون فیروزه و عقیق و حتی جواهراتی چون طلا و نقره و در رنگ ها و شکلهای مختلف همراه با نخ هماهنگ از جنس طلا و نقره و گلابتون؛ مورد استفاده قرار می گیرد. این دوخت اغلب اوقات بر زمینه اصلی پارچه به دو شیوه ساده و یا برجسته ارائه می شود . ولی گاهی اجرای این تکنیک به شیوه آزاد و سه بعدی، نیز اجرا می شود یعنی ابتدا بخش های مختلف طرح دوخته و در کنار هم قرار می گیرند و تصویر واحد و بدون اتصالی را بر زمینه پارچه ایجاد می نمایند. آنگاه این طرح واحد بر هر زمینه ای دقیقا مانند یک پنل سوزندوزی و یا گل یقه، قابلیت اتصال می یابد.

در تصویر زیر نمونه دوخته شده ای از این شیوه را در دوخت طرحی از پروانه به شیوه مرصع آزاد می بینید که توسط خانم مریم پورکیا اجرا شده است. مرصع دوزی آزاد این پروانه بر روی پارچه ساتن و با استفاده از تکنیک های ذغره و سرمه، دوخته شده و بر زمینه ای از پارچه ترمه در یک تابلوی سرمه دوزی، نقش آفرینی دلنشینی را ارائه نموده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند و ماندگار بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

مرصع دوزی آزاد- مریم پورکیا

یکی دیگر ازتکنیک های  دوخت انواع ذغره دوخت ذغره گرد یا ذغره مدور می باشد. زیرا این نوع از دوخت زغره معمولا روی محیط دایره‌‌ای، شکل می گیرد. به این ترتیب که هر بار با گذاشتن یک پولک، تکه‌‌ سرمه‌‌ای به طول 5میلی متر یا نیم سا‌نت روی پولک قرار داده و دوباره در سوراخ پولک فرو می‌‌بریم . با تکرار این عمل طرح یک گل به صورت مدور دوخته میشود.این دوخت برای ترسیم گل های کوچک و تهیه تکه کار‌‌های منفرد بکار میرود.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت این نوع ذغره را می بینید که توسط خانم مریم پور کیا بر روی پارچه ترمه و در اطراف یک گل سرمه دوزی برجسته، اجرا شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

ذغره مدور- مریم پور کیا

رویایی دارم از مرواریدهایی که آبی آرامشی آسمانی را، در ذهن تداعی می کند و از پس کوچه های پر شکوفه و با شکوه مهربانی، مرا به سپیده و سرود و روشنایی می برد. به عمق نگاهی ژرف، که حرف های نا نوشته ام را همواره و همواره تا خود خدا و…. و خود هستی مرور می کند.

کمی پیشتر، نمونه ای از دوخت یک پنل دو تکه با مروارید و سرمه مطرح شد که توسط خانم عفت فتاحی؛ سوزندوزی شده بود و اینک نمونه کامل این پنل بسیار زیبا را در تصویر زیر می بینید. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت کندو با سرمه و منجوق- عفت فتاحی

پنل های آماده از پولک و منجوق و یا سرمه، قابلیت اتصال بر روی هر سطح و در هر فضایی را دارا می باشند و البته انواع مختلف تولید این  پنل ها به سلیقه سوزندوز و یا مشتری بستگی دارد. نوع کاربرد که مشتری درخواست تولید این پنل را ارائه می دهد، می تواند نقش بسیار موثری در شیوه تولید و کاربرد مواد اولیه را نیز در برگیرد.

 در تصویر زیر نمونه ای از دوخت پنل سرمه دوزی ارزشمند از یک گل صد برگ را می بینید که توسط خانم فاطمه رمضانی ؛ با زیبایی و مهارت  دوخته شده و بر روی یک کیف دستی؛ نهاده شده است . برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گل صدبرگ روی کیف- فاطمه رمضانی

کمی پیشتر از سرمه دوزی گل صد برگ، صحبت شد و اینکه  به دلیل ماهیت خود گل و شکوهی که تعداد زیاد گلبرگ ها، برای آن ایجاد می کند؛ سوزندوزی و سرمه دوزی این گل با دیگر گل ها متفاوت  و به شیوه کاملا برجسته؛ اجرا می شود.

سوزن دوزی گل صدبرگ را علاوه بر اجرا در زمینه اصلی پارچه؛ می توان به صورت پنل نیز استفاده نمود یعنی گل را به شیوه مجزا دوخت و بر هر زمینه دلخواهی قرارداد.

در تصویر زیر نمونه ای از سرمه دوزی گل صدبرگ را می بینید که توسط خانم سمیه رمضانی میر از آموزشگاه شب افروز، به شیوه یک پنل مستقل؛ اجرا شده و قابلیت اتصال به هر فضایی را دارا می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

پنل گل صد برگ- سمیه رمضانی میر

طرحی از گل صد برگ هستم. با رمز و راز فراوان در میان گلبرگ های بی شمارم. پیچیده و پر هیاهو، در کنار و روی هم؛  بر سینه پارچه ای جای گرفته ام و از میانه جوانه ای در کنار یک ساقه، روی همان پارچه ؛ برون جسته ام. تابش خورشید نگاهی را بر گونه هایم احساس کردم و با نوازش دستان یک سوزندوز، آرام آرام جان گرفتم. با تکه تکه های سرمه و مروارید، روییدم تا همواره بر پهنه این هستی زندگی کنم.

…و…. و اینک دیگر طرحی از یک گل صد برگ نیستم. من خود یک گل صدبرگ هستم که زیبا، با شکوه و سرفراز از دل پارچه و از میان نگاه یک دوست روییده ام. مرا ببین و به خاطر بسپار.

نمونه ای ارزشمند از سرمه دوزی یک گل صدبرگ را در تصویر زیر می بینید که توسط خانم فاطمه آل ابراهیمی دوخته شده است. برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی بسیار زیبا بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سرمه دوزی گل صد برگ- فاطمه آل ابراهیمی

مرا به روشنایی، به آرامش، به آب و آیینه میهمان کن. مرا ز رحمت باران، به مهر نگاهی، خرامان کن
خیال در خیال است و گستره نور و رحمت. سوزن و نخ، سینه پارچه را می کاود . سرمه و مروارید با هم می آمیزند و سبدی از گل در اندیشه می روید و بر پارچه می نشیند تا جاودانه شود.

در تصاویر زیر نمونه ای از این سبد گل جاودانه را در تابلوی سرمه دوزی ارزشمندی از خانم مریم پور کیا می بینید . در این سبد گل ، همه گل ها به شیوه سه بعدی و برگ ها به شیوه برجسته؛ دوخته شده است.
بسیار زیباست . اینطور نیست؟ برای دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

گلهای سه بعدی با سرمه - مریم پور کیا

تکنیک دوخت سایه روشن دوزی تقریبا در تمامی حرفه های سوزندوزی، به هنگام دوخت گل و برگ ؛ قابل استفاده می باشد. از جمله این حرفه ها می توان به سرمه دوزی سنتی اشاره نمود. در این حرفه نیز دوخت سایه روشن دوزی، اغلب برای پر کردن برگ ها و گل هایی مورد استفاده قرار می گیرد که بزرگ تر هستند و یا پیشرفته تر در اجرای سوزندوزی می باشند. دوخت سایه روشن دوزی با سرمه را، می توان با دو و یا سه رنگ از سرمه ؛ نیز اجرا نمود. نکته قابل توجه در اجرای این دوخت با سرمه علاوه بر تناسب میان رنگ ها، ضخامت خود سرمه نیز می باشد.

در تصویر زیر نمونه بسیار زیبایی از دوخت سرمه دوزی با سایه روشن را می بینید که توسط خانم سمیه رمضانی میر از آموزشگاه شب افروز؛ سوزندوزی شده است. این نمونه بسیار زیبا گلی چهارپر با گلبرگ هایی لبه گرد، را به شیوه دوخت سایه روشن دوزی برجسته، نشان می دهد که بر روی پارچه ترمه دوخته شده و کاربرد آن؛ برای تل سر می باشد. برای دیدن تصاویر بیشتری از این نمونه ارزشمند و زیبا می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

سایه روشن دوزی با سرمه- سمیه رمضانی میر

دوخت کندو در واقع نوعی کاربرد از دوخت گل های نگینی به شیوه نیمه و در امتداد هم، می باشد و دقیقا همانند گل های نگینی در حرفه سرمه دوزی و پولک و منجوق دوزی کاربرد بسیار گسترده ای دارد و جهت پر نمودن فضاهای خالی در میانه بته جقه ها و یا گسترده تر نمودن چشم انداز طرح ها به کار می رود.

دوخت کندو در اغلب موارد به کمک یک مروارید درشت در گوشه ای از طرح آغاز می شود و سپس حلقه ای از سرمه و منجوق،  دور مروارید ایجاد شده و مروارید را در بر می گیرد و این روند ادامه می یابد تا تمام فضای خالی طرح پر شود. رنگ مروارید و سرمه ها، کاملا دلخواه و بسته به سلیقه سوزندوز؛ انتخاب می شود.

در تصویر زیر نمونه ای از دوخت کندو را بر روی یک پنل از سرمه دوزی سنتی میبینید که توسط خانم فریبا داداش نیا از آموزشگاه شب افروز؛ دوخته شده است. این پنل به صورت دو تکه  و به شیوه مرصع، اجرا شده و به راحتی امکان نصب آن روی هر زمینه ای وجود دارد. جهت دیدن تصاویر بیشتری از این سوزندوزی ارزشمند بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دوخت کندو با سرمه و منجوق- فریبا داداش نیا

سوزن و نخ را به میهمانی ثانیه هایم می کشانم تا هجای حرمت، در حریم دوست باشم و پیوند دیروز و امروز، به فردا . مهراوه هایم را بر تکه پارچه ای می دوزم و چون نشانه ای دلنشین بر یقه لباس و دست هایم می نشانم . نشانه ای که حرمت ثانیه هایم را در خودش نگهداشته و رنگ مهربانی لحظه هایم را نمایان می سازد. مرا ببین همراه با منجوق هایی که در میانه یک گل قرار گرفته، همراه با سرمه های اطراف گل، همراه با پولک و مروارید ها و در میان سایه روشن هایی که از خیال من و تو می گذرد تا به فردا راه یابد.

نمونه ای زیبا و ارزشمند از سوزندوزی روی یک دستبند و گل یقه سه بعدی با سرمه را، در تصویر زیر می بینید که توسط خانم فاطمه رمضانی از آموزشگاه شب افروز، سوزندوزی شده است. سوزندوزی گل دوخته شده با سرمه روی دستبند به شیوه سرمه دوزی برجسته به همراه سایه روشن دوزی می باشد که اطراف آن با دوخت تو دوزی و کاج دوزی ، تزیین شده است و در سوزندوزی گل یقه سه بعدی نیز تکنیک آجر چین به شیوه سایه روشن، استفاده شده است . برای دیدن تصاویر بیشتری از این نمونه ارزشمند می توانید بر روی کلمه نشانی کلیک نمایید.

دستبند و گل یقه سه بعدی با سرمه- فاطمه رمضانی