Skip to main content

کتیبه دوزی عبارتست از نوشته‌‌ای که بر سر در ورودی یا دیوار کاخ ها و مساجد و اماکن متبرکه یا بر بدنه کوه با انواع خط شکل گیرد  و آذین بیند.

در هنرسوزن دوزی دوخت کتیبه به دوختی اطلاق می شود که در آن طرح‌هایی از آیات قرآن و اسماء خداوند و ائمه اطهار و اشعار به شیوه های مختلف با خط دوخته شوند. مواد اولیه مورد استفاده در دوخت کتیبه سرمه و مروارید، پولک و منجوق، سنگ، ملیله ، گلابتون و نقده می باشد.

برای برجسته نمودن نوشته ها در کتیبه دوزی از پشم شیشه در زیر کار استفاده می شود و علاوه بر آن دوخت کتببه غیر از مواد گفته شده ؛ با انواع نخ و همراه با دوخت ژور؛ نیز قابل اجرا می باشد.

در این بخش نمونه آموزشی بسیار زیبایی از دوخت کتیبه با سرمه را می بینید.  این نمونه آموزشی زیبا با سرمه و به صورت برجسته توسط خانم سلیله احمد پور، از آموزشگاه شب افروز؛ دوخته شده است.

کتیبه دوزی با سرمه

دوختن درخت و پرکردن تنه درخت به طور کلی به شیوه های گوناگون قابل اجرا می باشد. از میان شیوه های متعدد موجود برای سوزندوزی تنه دوخت، دوخت آجرچین و دوخت حصیری نیز انتخاب های مناسبی برای اجرای سوزن دوزی می باشند. به این ترتیب که ابتدا خطوط بیرونی طرح را به کمک سرمه ساده و با استفاده از دوخت خطی؛ می دوزیم و سپس دوخت آجر چین یا دوخت حصیری فشرده را در کنار این خط دوخته شده ، به صورت مورب و با جهت اجرای دوخت  ها به سمت زمین، تکنیک دوخت آجر چین یا حصیری فشرده را ؛ اجرا می کنیم. سرمه مورد استفاده برای پر کردن تنه درخت می تواند سرمه تراش و یا سرمه طرح فرانسه و یا ادغامی از این دو نوع سرمه باشد تا حالت سایه روشن بیابد.

دوخت آجر چین، دوخت درخت با سرمه، فاطمه آل ابراهیمی

 نکته مهم و قابل توجه در دوخت تنه درخت با سرمه، رعایت جهت های دوخت در تنه و شاخه های بزرگ و کوچک می باشد.

دوخت آجر چین، دوخت درخت با سرمه، فاطمه آل ابراهیمی

از میان دو روش گفته شده ، در صورتیکه بخواهیم تنه درخت برجسته شود؛ دوخت آجر چین مناسب تر می باشد. در این بخش نمونه زیبایی از دوخت یک درخت را با سرمه دوزی می بینید که توسط خانم فاطمه آل ابراهیمی در کنار تابلوی مرصع دوزی شده طرح طاوس؛ دوخته شده است. همانطور که در تصاویر نیز می بینید، خانم فاطمه آل ابراهیمی ابتدا دور تادور خطوط اصلی درخت را با سرمه ساده و تکنیک خطی دوخته و برای پرکردن تنه درخت شیوه آجرچین به صورت برجسته را مورد استفاده قرار داده است.

دوخت آجر چین، دوخت درخت با سرمه، فاطمه آل ابراهیمی دوخت آجر چین، دوخت درخت با سرمه، فاطمه آل ابراهیمی